Jak pozbyć się trądziku raz na zawsze?

Czworo na pięcioro nastolatków cierpi na trądzik pospolity - chorobę zapalną skóry, która bywa dla nich bardzo krępującą dolegliwością. Nieestetyczne krostki mogą pojawić się również u osób dorosłych, zwłaszcza u kobiet po 25 roku życia.

Leczenie warto rozpocząć jak najwcześniej. W wielu przypadkach konieczne jest zastosowanie leków dostępnych na receptę i poddanie się zabiegom kosmetycznym.

Trądzik pospolity to choroba zapalna dotycząca gruczołów łojowych i mieszków włosowych na twarzy, w wewnętrznym kanale słuchowym, na plecach, klatce piersiowej i w pachwinach. Wywołuje ją nadmierna aktywność skórnych gruczołów łojowych, na które wpływ wywierają hormony płciowe (androgeny). Zwiększona liczba bakterii na skórze, które mogą być uwięzione wewnątrz zatkanych przewodów oraz enzymy bakteryjne, niszczące warstwę tłuszczową skóry, również powodują stan zapalny.

Na trądzik skarżą się zazwyczaj młode osoby w okresie dojrzewania, a szczyt choroby przypada na czas między 16. a 21. rokiem życia - częściej chorują młodzi mężczyźni niż dorastające kobiety. U dziewcząt objawy trądziku mogą nasilać się na kilka dni przed miesiączką. Szacuje się również, że z czerwonymi krostkami zmaga się około 10 proc. osób, które przekroczyły czterdziestkę.

Trądzik łatwo rozpoznać: skóra jest tłusta i błyszcząca; na twarzy, barkach, plecach lub klatce piersiowej pojawiają się plamki i krostki; w cięższych przypadkach głęboko w skórze tworzą się torbiele zapalne wypełnione treścią ropną.

Przy trądziku warto jak najwcześniej skonsultować się z dermatologiem. Łagodny trądzik często dobrze reaguje na leki sprzedawane bez recepty, ale cięższe przypadki wymagają zastosowania preparatów poleconych przez lekarza. Z szacunków wynika, że w ciągu trzech miesięcy leczenia stan 9 na 10 osób poprawia się o 50 proc., a po pół roku ich stan jest lepszy o 80 proc. Specjalista może zaproponować leczenie miejscowe i\/lub ogólne. W tym pierwszym przypadku chodzi o zlikwidowanie krostek i zmian zapalnych produktami podawanymi zewnętrznie - mogą być to żele albo specjalne kremy.

Natomiast przy leczeniu ogólnym stosuje się środki doustne (najczęściej tabletki). Lekarz może zaproponować m.in. antybiotyki, leki sterydowe, kurację hormonalną czy izotretynoinę.

Antybiotyki- zabijają bakterie nagromadzone w organizmie, ale działają tylko przez krótki czas, nie leczą więc przyczyny powstawania trądziku.

Leki sterydowe - leczą objawy trądziku, a nie ich przyczynę. Niekorzystnie wpływają na wątrobę, niekiedy mogą tylko zaostrzyć objawy choroby (tzw. trądzik sterydowy).

Kuracja hormonalna - doustne środki antykoncepcyjne łagodzą objawy trądziku, ale mogą zaburzyć hormonalną równowagę w organizmie.

Izotretynoina (Izotek) - wysoka skuteczność w leczeniu trądziku, choć istnieje ryzyko nawrotu choroby.
Kurację warto wspomagać preparatami witaminowymi, zwłaszcza zawierającymi witaminy B2, B5, B6, C i PP. Dobre efekty daje przyjmowanie cynku w tabletkach. U wielu osób skuteczne są preparaty z olejkiem z drzewa herbacianego albo zawierające wyciąg z bratka (w postaci tabletek albo herbatek).

Metody domowe
Do pielęgnacji najlepiej stosować dermokosmetyki, np. antybakteryjne żele delikatnie oczyszczające podrażnioną skórę, a następnie sięgnąć po krem do pielęgnacji cery ze zmianami trądzikowymi. Należy zrezygnować z mydła. Proces leczenia trądziku przyśpieszy stosowanie domowych maseczek. Oto przykładowe przepisy:

* Maseczka z drożdży*: 3-4 łyżki drożdży piwnych należy zmieszać z 2-3 łyżkami miodu. Dodać wodę, aby powstała gęsta papka. Starannie nałożyć grubą warstwę maseczki na twarz i inne miejsca dotknięte trądzikiem. Odczekać 15-20 minut, spłukać ciepłą wodą.

Maseczka miodowa: łyżeczkę miodu rozetrzeć na spodeczku. Dodać łyżeczkę soku z cytryny, wymieszać i ciepłą maseczkę nałożyć na twarz, omijając okolice oczu. Po 20 minutach zmyć ciepłą wodą.

Maseczka z twarogu: łyżkę stołową twarogu utrzeć na masę z całym jajkiem. Pozostawić na twarzy na godzinę. Można stosować dwa razy w tygodniu.

Maseczka żurawinowa: ubić pianę z białka, zmieszać z połową łyżeczki soku żurawinowego. Posmarować twarz i zmiany trądzikowe, omijając okolice oczu. Zmyć po pół godzinie letnią wodą.

* Maseczka ziemniaczana*: dwa ziemniaki ugotować, wystudzić, rozdrobnić widelcem na papkę. Dodać trzy łyżki mleka, wymieszać, nałożyć na twarz. Zmyć po kwadransie.

Wsparciem dla farmakologicznego i domowego leczenia trądziku pospolitego będą specjalistyczne zabiegi kosmetyczne. Można zastosować np. terapię laserową, która polega na naświetlaniu obszarów dotkniętych chorobą. Wiązka światła wnika w głąb skóry i ogranicza produkcję sebum w gruczołach łojowych. Po ok. 3-4 miesiącach przeprowadzenia serii zabiegów widać poprawę na poziomie 60-80 proc.

Skuteczne są peelingi chemiczne - pomogą odblokować i zwęzić pory, dadzą również dobre efekty w procesie usuwania blizn potrądzikowych. Peelingi chemiczne polegają na złuszczaniu naskórka i działaniu przeciwzapalnym. Usuwając warstwę rogową skóry, ułatwiamy wchłanianie stosowanych miejscowo leków i dermokosmetyków. Najczęściej stosuje się kwasy owocowe, kwas TCA czy roztwór Jessnera.

Na trądzik zaleca się także mikrodermabrazję (pielęgnacyjny zabieg kosmetyczny polegający na ścieraniu kolejnych warstw naskórka przez precyzyjnie kontrolowany strumień mikrokryształków), hydroabrazję (zabieg nawilżający, który pozwala pozbyć się starych i zrogowaciałych warstw skóry oraz pobudzić jej procesy regeneracyjne), krioterapię (formę zimnolecznictwa z zastosowaniem temperatur minusowych) czy kawitację ultradźwiękową (w wyniku wibracji ultradźwiękowej wzrasta metabolizm komórek, rozdrabniane są wszelkie zwapnienia, przyśpieszone jest krążenie krwi, zwiększa się także usuwanie zbędnych produktów przemiany materii).

- Krostek nie należy wyciskać; może to skończyć się powstaniem blizn.
- Należy dbać o zdrową, zbilansowaną dietę, bogatą w świeże warzywa i owoce zawierające cenne dla zdrowia witaminy.
- Stres może zaostrzyć trądzik.
- Skóry nie wolno przesuszać i odtłuszczać alkoholem.
- Skóra trądzikowa wymaga stałego nawilżania.
- Wbrew powszechnej opinii słońce nie „wysusza” trądziku. Promieniowanie UV nasila produkcję łoju, dlatego jeśli nie będziesz chronić skóry przed słońcem, powinnaś spodziewać się wzmożonych zmian trądzikowych.

Przy pisaniu artykułu korzystałam z książek: „Uroda i zdrowie”, Halina i Henryk Kaczorowscy, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich „Domowa encyklopedia zdrowia”, red. prowadzący Zofia Klimaszewska, wyd. Reader’s Digest

Ewa Podsiadły-Natorska/(EPN)/(kg)