Trwa ładowanie...
18-12-2015 15:46

Co warto wiedzieć o czarnuszce?

Warto znaleźć dla niej miejsce w kuchni – zyskają na tym zarówno nasze potrawy, jak i nasze zdrowie.

Co warto wiedzieć o czarnuszce?Źródło: 123RF
d2dc3n2
d2dc3n2

Te niepozorne nasionka są nieocenioną skarbnicą zdrowia. Czarnuszka działa na organizm wszechstronnie, a lista dolegliwości, na które pomaga, jest bardzo długa. W starożytnym Egipcie mawiano, że czarnuszka może „wyleczyć wszystko oprócz śmierci”. W Polsce bywa niedoceniana. Przyprawa zalecana jest szczególnie kobietom.

Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to pochodząca z terenów Turcji i Iraku roślina jednoroczna, która obecnie rośnie dziko na obszarze basenu Morza Śródziemnego. Znano ją już w starożytnym Egipcie oraz Asyrii. Była chętnie uprawiana przez średniowiecznych mnichów.

Nasiona czarnuszki siewnej (Semen Nigellae, potocznie zwane czarnuszką albo czarnym kminkiem, czarnym kuminem, czarnym sezamem lub złotem faraonów) wydzielają silny zapach i charakteryzują się ostrym smakiem. Z tego względu znalazły zastosowanie jako aromatyczna przyprawa w wielu kuchniach świata.

Czarnuszka to roślina lecznicza. Nasionka zawierają ponad sto substancji aktywnych. Znajduje się w nich do 40 proc. tłuszczu, fitosterole, olejki eteryczne, saponin, garbniki, nigellina. Czarnuszka to również bardzo dobre źródło białka - zawiera aż osiem z dziewięciu aminokwasów egzogennych, których nasz organizm nie wytwarza, dlatego muszą być dostarczane razem z pożywieniem. Cenne w czarnuszce są witaminy - A, z grupy B, E, a także magnez, żelazo, selen, cynk, potas.

d2dc3n2

Skład czarnuszki odpowiada za jej prozdrowotne działanie. Przyprawa działa wiatro-, moczo- i żółciopędnie, przeciwbólowo, przeciwzapalnie, grzybobójczo i przeciwbakteryjnie. Wzmacnia odporność organizmu. Jej spożywanie zalecane jest zwłaszcza w okresie zwiększonej zapadalności na przeziębienia i grypę oraz w czasie zmiany pór roku, gdy organizm może być osłabiony. Czarnuszka pomaga w naturalnej detoksykacji organizmu.

Spożywanie czarnuszki bardzo dobrze wpływa na trawienie. Korzyść z tego odnosi nasza jama ustna, przełyk, wątroba, trzustka, żołądek, jelita. Czarnuszka pozytywnie oddziałuje także na układ oddechowy (nos, gardło, oskrzela, płuca), moczowy oraz mięśniowo-szkieletowy – na stawy, mięśnie, kości, ścięgna.

Usprawnia również krążenie krwi, obniża poziom cukru. Zaobserwowano ponadto jej przeciwnowotworowe działanie. Badania wykazały jej skuteczność w zwalczaniu nowotworu macicy, piersi, jelita grubego, okrężnicy, płuc, prostaty, wątroby, trzustki czy białaczki.
Czarnuszka jest też bardzo pomocna w alergiach. Badania naukowe dowiodły, że jej podawanie jest skuteczne w przypadku kataru siennego, nie powodując przy tym skutków ubocznych.

Przyprawa zalecana jest szczególnie kobietom, ponieważ reguluje cykl miesięczny i pobudza wydzielanie mleka. Bardzo korzystnie wpływa na stan skóry. Napary z czarnuszki pomagają na trądzik, atopowe zapalenie skóry oraz grzybicę. Przyprawa działa także rozkurczająco na mięśnie gładkie, może zatem pomóc na bóle menstruacyjne. Spożywanie czarnego sezamu wzmacnia i naturalnie zagęszcza włosy, pomaga pozbyć się łupieżu, hamuje wypadanie kosmyków.

d2dc3n2

Herbatkę z czarnuszki siewnej można podawać niemowlętom i małym dzieciom w przypadku biegunki. By przygotować odwar, łyżeczkę nasion należy zalać szklanką wrzątku, odstawić na 10-15 minut pod przykryciem, a przed wypiciem przecedzić.
Bardzo korzystnie na zdrowie wpływa olejek z czarnuszki (Oleum Nigelle). Wyróżnia go ciemnobrązowy kolor, gorzkawy smak i intensywny zapach. Odznacza się bardzo wysoką zawartością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Jest antyoksydantem, jego spożywanie chroni nas więc przed atakiem wolnych rodników, a tym samym przed rozwojem groźnych chorób, w tym nowotworów, oraz przed przedwczesnym starzeniem. Można stosować go wewnętrznie (jako dodatek do zup, twarogów, sosów – koniecznie na zimno) albo zewnętrznie (do smarowania skóry albo na włosy). Badania wykazały, że podawanie oleju z czarnuszki dzieciom pomaga pozbyć się tasiemca. Olej z czarnuszki pomaga również w astmie. Nie zaleca się jednak jego stosowania w ciąży (może powodować skurcze macicy).

W kuchni nasionka czarnuszki można wykorzystywać na wiele sposobów. By wydobywać ich smak, warto przed zastosowaniem podprażyć je na suchej patelni. Tak przygotowane będą znakomitym dodatkiem do zup, sałatek, twarogu, ziemniaków, zapiekanek, potraw mięsnych, dań jednogarnkowych. Można je używać jako zamiennik pieprzu. Pasują do kiszonek i przetworów warzywnych. Są doskonałym dodatkiem do pieczywa. Czarnuszka podnosi smak mięs, szczególnie jagnięciny i baraniny. Aromatyzuje się nią wina.
Ziarenka przed zastosowaniem można utłuc w moździerzu albo zmielić w młynku do kawy, choć śmiało możemy wykorzystywać je w całości.

Cenne są też liście czarnuszki siewnej – mają więcej witaminy C od natki pietruszki! W sklepach ze zdrową żywnością można także dostać miód czarnuszkowy. Warto również przygotować jego własną wersję, zmielone nasionka łącząc z dowolnym miodem – do stosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Wszechstronne działanie zdrowotne ma także nalewka z czarnuszki.

d2dc3n2

Ewa Podsiadły-Natorska/(EPN)/(kg), WP Kobieta

d2dc3n2
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d2dc3n2