ADHD u dorosłych

Szymon Majewski, Tom Cruise, Cher - oni wszyscy cierpią na ADHD. Dzieci z ADHD są diagnozowane i leczone. Dorośli nie mają już takiej taryfy ulgowej, chociaż aż połowa z chorych nie wyrasta z nadpobudliwości psychoruchowej. Jak sobie radzić?

Dzieci z ADHD są diagnozowane i leczone. Rodzice, a także pedagodzy wiedzą, że uczniowie z tym syndromem powinni być specjalnie traktowani, bo ich życie nie jest łatwe. Dorośli nie mają już takiej taryfy ulgowej, chociaż aż połowa z chorych nie wyrasta z nadpobudliwości psychoruchowej. Podstawowym objawem ADHD (z języka angielskiego: Attention Deficit Hyperactivity Disorder) jest nadpobudliwość ruchowa i problemy z koncentracją. To dlatego syndrom nazywa się też hiperaktywnością, czy nadaktywnością, a osoba nią dotknięta potrzebuje dużo więcej ruchu, niż inni ludzie.

Dla dzieci, a potem dorosłych siedzenie w jednym miejscu przez godzinę staje się męką, czują duży dyskomfort, nerwowość, napięcie, w końcu ich myśli koncentrują się już tylko na tym, żeby w końcu wstać i choć przez chwilę móc pochodzić. Są też bardzo impulsywni, często podejmują decyzje i działania pod wpływem chwili, nawet jeśli później przyjdzie im tego żałować. Zazwyczaj o takich osobach mówi się, że są źle wychowane, w gorącej wodzie kąpane, nierozsądne i niemądre.

Tym bardziej jeśli dotoczy to osoby dorosłej, bo zwykło się sądzić, że ADHD to dziecięca przypadłość. Tymczasem tylko około 50 procent z nich wyrośnie z nadpobudliwości, reszta będzie się z nią borykać do końca życia. I chociaż częściej zapadają na nią chłopcy, to jednak wyrastają z hiperaktywności częściej, niż dziewczynki.

Chociaż ADHD diagnozuje się już od 150 lat, to jednak w Polsce dopiero od kilkunastu lat dużo się mówi o tym syndromie i coraz więcej dzieci trafia do lekarza. Wciąż jednak większość nadaktywnych dorosłych nie zdaje sobie sprawy, że ich czasami zbyt pochopne, nierozsądne działania wynikają nie tyle z wad charakteru, co z choroby, na którą nie mają wpływu. Wymagają zrozumienia otoczenia i leczenia. Dlatego tak ważna jest diagnoza.

Pojedyncze objawy nie muszą świadczyć o nadpobudliwości psychoruchowej. Problemy z systematycznością mogą wynikać ze złych nawyków. Warto natomiast zastanowić się, czy nie skorzystać z pomocy specjalisty, kiedy zaobserwujemy kilka z nich: nadmierna ruchliwość, zburzenia koncentracji, problemy z organizacją pracy, trudności z rozpoczęciem pracy.

Do innych objawów należy również rozpoczynanie wielu czynności i niedoprowadzanie ich do końca, odkładanie zadań na później, problemy z systematycznością, częsta zmiana nastrojów, wewnętrzny niepokój, pobudzenie, skłonność do zamartwiania się, skłonność do depresji, impulsywność, mówienie wszystkiego co się pomyślało, niecierpliwość, nieprawidłowe postrzeganie siebie i ocena swojej pozycji w grupie, poszukiwanie silnych wrażeń, skłonność do uzależnień, a także trudności z utrzymaniem związków.

Już samo zdiagnozowanie ADHD może wiele wnieść do życia osoby nim dotkniętej. Przede wszystkim pozwoli zrozumieć samego siebie, bo okazuje się, że osoba ma problemy w pracy nie dlatego, że jest leniwa i głupia, a związek rozpada się, bo nie potrafi utrzymać emocji na wodzy, ale przede wszystkim winna jest choroba. Najbliżsi, którzy wiedzą o nadpobudliwości, mogą w odpowiedni sposób reagować, a nie wciąż obwiniać za niewłaściwe zachowanie. Diagnoza jest też podstawą do podjęcia leczenia farmakologicznego.

Radzimy, co robić, żeby życie z nadpobudliwością było nieco łatwiejsze: Przede wszystkim podejdź do tego, jak do choroby, a nie cech charakteru. Nie zadręczaj się myśleniem, że nie potrafisz się skoncentrować na jednej czynności, bo jesteś głupi, ale dlatego, że urodziłeś się z nadpobudliwością, co nie jest przecież zależne od ciebie. Jedyne co możesz zrobić, to minimalizować skutki choroby.

ADHD choć wiąże się z wieloma uciążliwościami, to też z atutami, które warto znaleźć. Osoby z hiperaktywnością są energiczne i witalne. Wiedz, że z ADHD można nie tylko prowadzić satysfakcjonujące życie, ale też odnosić sukcesy zawodowe, o czym świadczą sławni ludzie z nadpobudliwością: Leonardo da Vinci. Albert Einstein, Agatha Christie, Tom Cruise, Cher, a także Szymon Majewski.

Staraj się nie robić kilku rzeczy w jednym czasie. To wprowadza chaos i stresuje. Zrób sobie plan dnia i realizuj go punkt po punkcie. 4. Zrób porządek w swoim otoczeniu. Niech wszystko ma swoje miejsce. Uporządkowana przestrzeń pozwala jaśniej i spokojniej myśleć. Uprawiaj sport - to pozwoli rozładować napięcie i zaspokoi potrzebę ruchu.

Monika Doroszkiewicz