Azalie
Azalie (Azalea) to różaneczniki z rodzaju Rhododendron. Najczęściej kupujemy je w doniczkach - zwłaszcza odmiany karłowe - mają wtedy ok. 30-40 cm wysokości. Gatunki krzewiaste, nadające się do nasadzeń w ogródkach, dorastają do 150 - 200 cm.
Liście azalii różnią się od liści rododendronów - są one mniejsze, o kształcie wąskiej elipsy, pokryte delikatnym meszkiem. Już w lipcu rośliny zawiązują na gałązkach nowe pączki liściowe na następny rok. Jesienią liście przebarwiają się na różne kolory (najczęściej na wiśniowo) i opadają.
Krzewy mają początkowo luźniejszy pokrój, zagęszczający się w miarę wzrostu.
Zależnie od odmiany kwiaty azalii mogą mieć barwę w różnych odcieniach bieli, żółci, pomarańczy, różu, czerwieni, błękitu lub fioletu. Pojawiają się od marca do czerwca, przed rozwinięciem się liści.
Azalie sadzimy w miejscu słonecznym, osłoniętym od wiatru, najlepiej grupami. Doskonale prezentują się na tle zwartej zieleni - np. iglaków. Wymagają podłoża kwaśnego, zasobnego w próchnicę, wilgotnego, z dobrym drenażem.
Azalie dobrze znoszą nawet silne mrozy. Krzewy (zwłaszcza młode) przed zimą przykrywamy włókniną lub gałązkami świerkowymi, co osłoni je przed mroźnymi wiatrami i słońcem. Gatunki i odmiany spotykane w naszych ogrodach:
- Azalia dahurska (Rhododendron dauricum) - krzew dorastający do 150 cm wysokości, szeroki, o cienkich wyprostowanych, owłosionych pędach. Pochodzi z północno-wschodniej Azji (tereny Dahurii - na wschód od Bajkału). Liście po roztarciu pachną żywicą, opadają jesienią lub wiosną następnego roku. Kwitnie w marcu, przed rozwojem liści. Kwiaty gatunku podstawowego jasnoróżowe lub liliowe.
Odmiany:
'Arctic Pearl' - kwiaty białe
‘April Snow’ - kwiaty białe, pełne
‘Kustavi' - kwiaty różowo-fioletowe, dorasta do 100-150 cm.
'Madison Snow' - kwiaty białe
'Midwinter' - kwiaty w różnych odcieniach różu
‘Staccato’ - kwiaty ciemnoróżowe, pełne, kwitnie w 1 połowie kwietnia, dorasta do 50 cm.
2.Azalia gandawska (Azalea gandavensis) - kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty drobne, kremowo-żółte z czerwonawym środkiem. Odmiana: ‘Narcissiflora’ - Kwiaty jasnożółte, podwójne, pachnące, pojawiają się bardzo licznie na krzewie. Pojedynczy kwiat ma do 3 cm średnicy. Pokrój krzewu kulisty, pędy sztywne.
3.Azalia indyjska (Azalea indica - Rhododendron simsii) - pochodzący z Chin i Tajwanu krzew karłowy, z którego wyhodowano azalie doniczkowe. Kwitnie bardzo obficie. Dorasta do 35-70 cm wysokości. Niektóre odmiany można cięciem doprowadzić do formy piennej. Azalie karłowe są bardziej wrażliwe na mróz.
Odmiany:
'Diamant Rosa' – drobne, jasnoróżowe i bardzo liczne kwiaty, wewnątrz czerwone. Dorasta do wysokości 30 cm, średnica 70 cm.
'Kermesina' – amarantowe kwiaty z czerwonym odcieniem. Dorasta do wysokości 80 cm i szerokości 100 cm.
'Melina' – kwiaty purpurowo-różowe, w środku czerwone. Zwarty pokrój.
'Satchiko' – kwiaty jaskrawo pomarańczowe, dorasta do wysokości 70 cm, zwarty pokrój.
4.Azalia japońska (Azalea japonica) - kwitnie w maju. Odmiany mogą mieć kwiaty białe, we wszystkich odcieniach różu, aż do intensywnej czerwieni. Dorasta do 150 cm.
1.Azalia nagietkowa (Azalea calendulacea, Rhododendron calendulaceum) - zwarty krzew od 1 m do 2 m, kwiaty odmiany podstawowej żółte. Odmiany:
‘Cherokee’
‘Golden Eagle’ - Kwiaty jasnopomarańczowe, rozwijają się późno - w końcu V i początku VI.
‘Golden Lights’ - kwitnie bardzo obficie, kwiaty pachnące, złoto-pomarańczowe, na środkowym płatku nieco ciemniejsza pomarańczowa plamka, średnica kwiatu ok. 5 cm. Dorasta do 100 cm wysokości. Liście sezonowe. Odporna na mączniaka.
‘Mandarin Lights’ - Kwitnie bardzo obficie, kwiaty pomarańczowo-czerwone, na środkowym płatku nieco jaśniejsza pomarańczowa plamka. Średnica pojedynczego kwiatu ok. 5 cm. Kwiaty pachnące.
‘Mandarin Red’
‘Northern Hi Lights’ - kwiaty w kolorze kremowo-białym z jaskrawą żółtą plamą na górnym płatku. Kształt kwiatów lejkowaty, cylindryczny. Kwiatostany kuliste, po 7-10 pachnących kwiatów. Liście ciemnozielone, z niewielkimi brązowymi przebarwieniami. Pokrój krzewu rozłożysty, pędy gęste. Krzew dorasta do 90 cm.
‘Orange‘ ‘Rosy Lights’ - kwitnie bardzo obficie, kwiaty ciemnoróżowe, średnica nieco powyżej 3 cm, na środkowym płatku ciemnoczerwony rumieniec. Pozostałe cechy jak odmiany: ‘Golden Lights’., ‘Smoky’
‘White Lights’ - kwitnie bardzo obficie, kwiaty białe, średnica nieco poniżej 5 cm, na środkowym płatku złota plamka. Dorasta do 140 cm. Pozostałe cechy jak u ‘Golden Lights’.
‘Western Lights’ - kwiaty duże w czysto różowym kolorze, bardziej intensywnym wewnątrz kielichów, a jaśniejącym na brzegach płatków. Kwiatostan gęsty, kulisty. Ulistnienie grube, obfite, o lekko modrym odcieniu zieleni.
5.Azalia omszona (Azalea mollis) - kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty żółte. Dorasta do 140 cm.
6.Azalia pontyjska (Rhododendron luteum) - kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty złotożółte. Dorasta do 150-200 cm.
7.Azalia różowa (Azalea prinophyllum - Rhododendron roseum) - Dorasta do około 150 cm wysokości i szerokości. Kwiaty drobne, w różnych odcieniach różu.
8.Azalia rustica (Aazalea rustica) - kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty różowo-czerwone. Dorasta do 150 cm wysokości i 200 cm szerokości.
9.Azalia zachodnia (Azalea occidentalis) - kwiaty jasnoróżowe z żółtą plamką. Dorasta do 150 cm. 10.Mieszańce odporne na mróz:
‘Anneke’ - kwiaty jednolite, żółte, duże (średnica 6 - 8 cm), Odmiana nowa, rzadko spotykana.
‘Cannon's Double’- kwiaty pełne, wielobarwne, na początku różowo-złote, później złoto-żółte, płatki żyłkowane różowo. Pokrój krzewu kulisty, wysokość do 150 cm. ‘Cecile’ - kwiaty łososiowo-różowe ze złotą plamką, bardzo duże. Pokrój krzewu kulisty, wysokość do 200 cm.
‘Christopher Wren’ - kwiaty pomarańczowo-żółte, wyraźne ciemnobrązowe cętkowanie, duże kwiatostany, krzewy tej odmiany osiągają 150 cm.
‘Csardas’ - odmiana o dużych (ponad 7 cm średnicy), pełnych, jasnobursztynowych kwiatach, lekko pachnących,. Pokrój kulisty, siła wzrostu średnia.
‘Fabiola - kwiaty pełne, karminowo-różowe, duże, do 7 cm średnicy, lekko pachnące. Pokrój wzniesiony, silny wzrost.
‘Feuerwerk’ - kwiaty czerwone, z pomarańczowym odcieniem, słabo pachnące, duże (do 8 cm średnicy). Pokrój krzewów wzniesiony, wymaga mocniejszego cięcia w celu rozkrzewienia.
‘Gibraltar’ - kwitnie wyjątkowo obficie, kwiaty połyskujące, pomarańczowo-złote, w miarę kwitnienia lekko czerwienieją. Pokrój zwarty, silny wzrost - wymaga cięcia, kwitnie wyjątkowo obficie. Liście ciemnozielone, zdrowe, połyskujące.
‘Glowing Embers’ - kwiaty wewnątrz pomarańczowe z żółtą plamką, na zewnątrz ciemniejsze, bardziej czerwone. Wzrost silny. Wymaga cięcia w celu rozkrzewienia. Kwitnie później niż Gibraltar. Wysokość powyżej 2 m.
‘Golden Sunset’ - kwiaty złoto-żółte, średniej wielkości, kwitnie obficie. Pokrój kulisty, zwarty. Osiąga 160 cm.
‘Goldtopas - kwiaty złoto-żółte z pomarańczową plamką, do 9 cm średnicy, kwitnie obficie. Krzewy kuliste, lekko spłaszczone. ‘Jack A. Sand’ - kwiaty duże (7 cm średnicy), o nieregularnym zabarwieniu - płatki białe i jasnoróżowe. Na środkowym płatku duża, początkowo wyraźna żółta plama. Odmiana rośnie szybko.
‘Juanita’ - kwiaty ciemnoróżowe z dużą, złoto-żółtą plamą. Pokrój krzewu kulisty, nieco spłaszczony. ‘Kilian’ - kwiaty różowe, lejkowate, pełne. Pomarańczowa plamka na górnym płatku mało wyraźna. Kwiaty do 5 cm średnicy. Wzrost mocny, pokrój kulisty.
‘Klondyke’ - kwiaty złoto-żółte, intensywnie wybarwione, duże. Odmiana o średniej sile wzrostu.
‘Limetta’ - kwiaty o jasnym złoto-żółtym zabarwieniu, z pomarańczową plamą na górnym płatku, kwitnie wcześniej niż inne żółte odmiany. Pokrój kulisty. ‘Nabucco’ - ciemnoczerwone kwiaty, w pąkach prawie czarne. Najciemniej kwitnąca azalia, kwitnie późno, nawet do końca czerwca. Pokrój krzewu kulisty.
‘Oxydol’ - kwiaty czysto białe z mało wyraźnym złotym rysunkiem, do 9,5 cm.
‘Parkfeuer’ - kwiaty ognistoczerwone, szeroko otwarte, lekko pachnące. Nie bledną w czasie kwitnienia. Wzrost bardzo bujny, osiąga ponad 2 m wysokości. Nieco wyższa niż szeroka.
‘Persil’ - kwiaty śnieżnobiałe z kontrastową, żółtą plamką, początkowo rośnie wolno i tworzy nieregularny krzew.
‘Pink Delight’ - kwiaty jasnoróżowe, do 8 cm średnicy, z pomarańczową, delikatną plamką. Wzrost mocny, pokrój kulisty.
‘Sarina’ - odmiana wielkokwiatowa, początkowo kwiaty łososiowo-pomarańczowe, później, łososiowo-różowe z pomarańczową plamą na górnym płatku, pachnące. Pokrój szeroko-kulisty, zwarty.
‘Satomi’- kwiaty jasnoróżowe do prawie białych, z niewielką, żółtą plamką na środkowym płatku, osiągają ok. 8 cm średnicy. Odmiana silnie rosnąca.
‘Schneegold’ - wielkokwiatowa, pąki kremowe, kwiaty śnieżnobiałe ze złotożółtą plamką, bardzo obficie kwitnąca odmiana, rośnie bujnie i łatwo daje się formować.
‘Silver Slipper’ - kwiaty kremowo-białe z delikatnym, jasnożółtym rysunkiem.
‘Speak's Orange’ - kwiaty pomarańczowe, z rozmytą czerwono-pomarańczową plamą, bardzo obficie pojawiają się na krzewach. Siła wzrostu średnia, pokrój wzniesiony, krzewy łatwe w prowadzeniu.
‘Sunte Nectarine’ - kwiaty do 7 cm. średnicy, złotożółte, pokrój szeroko kulisty, rośnie szybko.
‘Toucan’ - kwiaty duże, kremowe ze złotą plamką. Pąki złoto-żółte, kwiaty pod koniec kwitnienia niemal białe. Wyjątkowo silnie rosnąca odmiana, wymaga cięcia w celu wyprowadzenia rozgałęzionego krzewu.