Znaczenie badań cytologicznych
Regularne badanie jest najskuteczniejszym sposobem wczesnego wykrycia wszelkich nieprawidłowości, w tym raka szyjki macicy. Jest ono zupełnie bezbolesne i powinno stanowić obowiązek każdej dorosłej kobiety.
27.05.2010 | aktual.: 23.06.2010 09:25
Regularne badanie jest najskuteczniejszym sposobem wczesnego wykrycia wszelkich nieprawidłowości, w tym raka szyjki macicy. Jest ono zupełnie bezbolesne i powinno stanowić obowiązek każdej dorosłej kobiety. Jak się okazuje, nie każda Polka poddaje się regularnie badaniu cytologicznemu. A powinna wykonywać raz w roku lub – jeśli od jej inicjacji seksualnej minęły od 3 do 5 lat – nie rzadziej niż co 3 lata.
Na czym polega badanie? Najogólniej mówiąc jest to pobranie wymazu z szyki macicy za pomocą specjalnej szpatułki. Następnie pobrane komórki badane są pod mikroskopem. Badanie to pozwala wychwycić komórki rakowe, ale i zmiany przedrakowe oraz inne bakterie będące przyczyną chorób i infekcji. Pobranie wymazu jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut.
Klasyfikacja wg Papanicolau
Grupa I
W rozmazie stwierdza się prawidłowe komórki. Jest to najbardziej pożądany wynik badania cytologicznego wykluczający wszelkie nieprawidłowości.
Grupa II
Może wskazywać na rozwijający się stan zapalny bądź nadżerkę. W badaniu mikroskopowym stwierdza się obecność komórek nieprawidłowych (m.in. zapalne, ze zmianami zwyrodnieniowymi). Wynik cytologii powinien utorować drogę dalszym badaniom kontrolnym, a w przypadku stanu zapalnego należy przeprowadzić leczenie.
Grupa III
Świadczy o istnieniu komórek dysplastycznych, nieprawidłowych, które mogą przekształcić się w komórki nowotworowe. Wprawne oko cytologa jest w stanie ocenić stopień nasilenia dysplazji (mały, średni i duży), co przedkłada się na podjęcie odpowiedniego leczenia. Jeśli stopień dysplazji jest mały, świadczy to zazwyczaj o silnym stanie zapalnym. Jednak przy poważniejszych zmianach zlecane są dalsze badania (m.in. wycinek z szyjki macicy).
Grupa IV
IV grupa informuje o obecności komórek o cechach raka nabłonkowego przedinwazyjnego. Na tym etapie nowotwór jest praktycznie całkowicie uleczalny, o ile zostanie wcześnie wykryty.
Grupa V
W rozmazie cytologicznym zostają stwierdzone komórki rakowe świadczące o istnieniu nowotworu złośliwego (rak płaskonabłonkowy naciekający).
System Bethesda
System oceny rozmazów cytologicznych dostarczający więcej informacji niż klasyfikacja wg Papanicolau, dlatego też to właśnie nim kieruje się coraz więcej lekarzy. Lekarz wykonujący badanie ocenia czy obraz cytologiczny jest prawidłowy czy nie oraz czy podany jest dokładny opis zauważonych zmian.
Klasyfikacja nieprawidłowości komórek nabłonkowych w systemie Bethesda
ASC– atypowe komórki nabłonkowe
ASC-US – komórki o nieokreślonym znaczeniu
ASC-H – nie można wykluczyć
LSIL– zmiany małego/niewielkiego stopnia (CIN I), obejmuje HPV
HSIL– zmiany dysplastyczne średniego (CIN II) i dużego (CIN III) stopnia
Rak płaskonabłonkowy
AGC– atypowe komórki gruczołowe:
• bliżej nieokreślone
• prawdopodobnie nowotworowe
Wykryto nieprawidłowe komórki. Co dalej?
Brzmi to banalnie, ale naprawdę wciąż nie ma powodu do paniki - zdrowy rozsądek i zachowanie zimnej krwi są w tym wypadku wymagane. Wykryte podejrzane zmiany komórkowe wymagają dalszych badań i podjęcia ewentualnego leczenia. Zdarza się, że cytologię trzeba wykonać raz jeszcze bowiem wynik poprzedniego badania został uznany za niemiarodajny.
Jednym z dodatkowych badań, na które zostają skierowane kobiety, u których wynik badania cytologicznego wskazuje na obecność nieprawidłowych komórek jest kolposkopia. Badanie to charakteryzuje się wysoką miarodajnością wyników i pozwala ocenić stan powierzchni szyjki macicy, pochwy i sromu.
Przed wykonaniem badania należy zrezygnować ze współżycia seksualnego, nie poddawać się badaniu ginekologicznemu, a także nie wykonywać irygacji pochwy. Złamanie którejś z zasad może skutkować niekorzystną oceną obrazu kolposkopowego. Samo badanie polega na założeniu wziernika samotrzymającego, po czym za pomocą kolposkopu lekarz przygląda się pochwie i szyjce macicy. Następnym etapem jest usunięcie wydzieliny pochwowej z szyjki macicy i przemycie solą fizjologiczną. Trzeci i ostatni etap to przemycie roztworem kwasu octowego lub mlekowego. Jeżeli zostaną zauważone jakiekolwiek podejrzane zmiany, pobierany jest wycinek, który w dalszej kolejności ocenia histopatolog.
Pamiętajmy, że rak szyjki macicy rozwija się bezobjawowo i jest jedną z głównych przyczyn zgonów kobiet.. W Polsce na raka szyjki macicy umiera każdego dnia 5 kobiet! Tak, więc dla własnego bezpieczeństwa wykonujmy cytologię, bo wcześnie wykryty nowotwór jest w 100 procentach uleczalny.
_Żródło: www.rak-szyjki-macicy.pl_