Arytmia u psa

Arytmia to bardzo szerokie pojęcie. W zasadzie każdy zdrowy pies powinien mieć w spoczynku fizjologiczną dla tego gatunku arytmię tzw. oddechową. Częstość uderzeń serca zmienia się w trakcie cyklu wdech/wydech. Zanik tej arytmii połączony z kaszlem, nietolerancją wysiłkową, dusznością itd. może być bardzo ważnym objawem różnicującym lekarzowi weterynarii kaszel na tle sercowym, od kaszlu związanego z chorobami układu oddechowego. Dlatego dla nas lekarzy tak ważne jest osłuchiwanie pacjentów i wychwytywanie nawet tak wydawałoby się banalnych objawów, jak rytm serca. Badaniem dodatkowym do wykrywania arytmii jest oczywiście EKG i czasem stosowane znacznie czulsze badanie zwane holterowskim. To drugie to oczywiście też jest EKG, ale zapis jest z 24-48 godzin. To badanie ma tą przewagę, nad zwykłym EKG, że w trakcie wizyty zapis może być prawidłowy, a dopiero całodobowe zapisy mogą ujawnić poważne nawet zaburzenia rytmu. Niestety te drugie badania mało kto robi ze względu na koszt sprzętu (około 20 000zł), który
to musi być zawieszony na psie przez długi okres czasu, a ten może go niestety zniszczyć.

Są rasy, u których mogą częściej występować zaburzenia rytmu np. boksery, sznaucery miniaturowe. U wilczarzy migotanie przedsionków nie jest wskazaniem do leczenia, gdyż jest uważane za fizjologiczne dla tej rasy. Znaczna większość zaburzeń rytmu wynika z innej choroby serca( np. rostrzeń, wady wrodzone, niedomykalności zastawek), lub zupełnie innych narządów (nerki, wątroba) czy też chorób metabolicznych (cukrzyca), hormonalnych (tarczyca), nowotworowych, stosowania leków (np. przeciw-nowotworowych i paradoksalnie też nasercowych i przeciw-arytmicznych) czy zaburzeń elektrolitowych.
Najczęściej psy chore na zaburzenia rytmu mdleją. Wtedy najczęściej właściciel widzi, że coś zaczyna się dziać. Omdlenia te lekarz weterynarii musi różnicować z atakami padaczkowymi, co często nie jest łatwe. Dlatego właścicielowi, dobrze, jeśli uda mu się nagrać taki epizod na komórkę, kamerę lub w trakcie powinien sprawdzić czy serce bije szybko, czy wolno, czy wcale, czy pies sinieje, blednie, czy wszystkie śluzówki są w normie. Bardzo istotne jest też, kiedy zaczął się taki atak/omdlenie -czy podczas emocji, radości, czy spoczynku lub snu. Te wszystkie dane plus badania dodatkowe dają odpowiedź w przypadkach, w których EKG robione spoczynkowo nic nie wykazuje. Od jakiegoś czasu w różnicowaniu padaczek z zaburzeniami serca można oznaczać w laboratoriach analitycznych troponiny. Warunek to szybkie pobranie krwi po takim incydencie. Nigdy nie robiłem tego oznaczenia, więc trudno ocenić mi jego przydatność, ale ważne, że jest taka możliwość.

Psy ze stwierdzoną arytmią, która wymaga leczenia, muszą dostawać regularnie leki antyarytmiczne zalecone przez prowadzącego lekarza weterynarii, lub specjalistę kardiologa. Ważne są okresowe kontrole EKG i ewentualnie USG serca, RTG, jeśli konieczne oraz podstawowe badania krwi plus tarczyca.
W chorobach serca stosowanie karm tzw. kardiologicznych (niskosodowych) raczej nie przynosi większych korzyści. Można dodatkowo włączyć dodatki żywieniowe: L-karnitynę i koenzym Q-10.
Psu z arytmią nie można pewnie wszystkiego zabraniać, ale emocje i bardzo duży wysiłek są raczej przeciwwskazane.

Aleksander Korzeniowski
Lecznica dla zwierząt "Cztery łapy"
Łódź