Mazel Tov!

Wesele. Mężczyźni bawią się osobno, kobiety osobno. Świeżo poślubiona małżonka nie widzi ani swojego męża, ani męskich gości. Tylko dzieci mają prawo przechodzić tu i tam. Dziwne? Nie, jeśli jesteś ortodoksyjnym Żydem.

Wesele. Mężczyźni bawią się osobno, kobiety osobno. Świeżo poślubiona małżonka nie widzi ani swojego męża, ani męskich gości. Tylko dzieci mają prawo przechodzić tu i tam. Dziwne? Nie, jeśli jesteś ortodoksyjnym Żydem.
Nasi starsi bracia w wierze mogą poszczycić się pięknymi ślubami. Choć nakazy i zakazy ich wiary są dość rygorystyczne, same ceremonie i zwyczaje mogą różnić się między sobą.

Różnicuje je na przykład stopień ortodoksyjności wiary przyszłych małżonków. Osobna zabawa kobiet i mężczyzn nie jest więc regułą dla wszystkich Żydów, a jedynie dla tych najbardziej konserwatywnych. Tak czy inaczej, tradycyjny żydowski ślub jest przykazaniem Boga. Składa się z wielu elementów, które tworzą piękną całość.

Wedle tradycji małżeństwa są swatane. Oczywiście obecnie często odchodzi się od tej praktyki. Zdarza się również coraz częściej małżeństwa z gojami, choć dla niektórych to wciąż nie do pomyślenia. Dawniej małżonkowie nie znali się przed ślubem, ale obecnie spotykają się, zwykle w czasie tzw. oględzin. I nawet jeśli są swatani, mogą odmówić połączenia się na zawsze z wybraną osobą. Pozostawia się to ich woli.

Jeśli los połączy jednak dwójkę wyznawców wiary mojżeszowej, można rozpocząć przygotowania do ślubu. Na kilka dni przed nim przyszli małżonkowie nie widują się. Wedle tradycji, sam ślub rozpoczyna się od kabbalat panim, czyli przyjęcia na cześć państwa młodych, które ma wymiar społeczny i religijny: przyjście gości i życzenia Mazel Tov, czyli szczęścia, łączą się z wiarą, że małżonkowie mają tego dnia otrzymać pewne dary z Niebios – złe rzeczy z przeszłości zostają zapomniane, a rodzina może swobodnie planować przyszłość.

Ponieważ para nie widzi się przed samym ślubem, tradycyjnie odbywają się dwa przyjęcia, często w pokojach obok – dla pana młodego i panny młodej. Potem oblubieniec wchodzi na przyjęcie swojej wybranki, żeby okryć jej twarz welonem, czym pokazuje, że nie interesuje go wyłącznie jej ciało. Po przyjęciu państwo młodzi, wciąż osobno, udają się w korowodzie pod baldachim ślubny o wdzięcznej nazwie chupa.

Chupa, w zależności od tradycji, może stać w sali ślubnej lub pod gołym niebem. Powinna być bogato zdobiona i nie mieć żadnych ścian – co symbolizuje otwarcie domu. Pod chupąstoi stolik nakryty na biało, a na nim kielich z winem. To tam tak naprawdę spotyka się para młoda, żeby wspólnie przeżyć ceremonię.

POLECAMY: KOBIETY W RELIGII

Pod chupąodbywają się właściwie dwa obrzędy – zaręczyny (kidduszin) oraz finalizacja zaślubin (nisu’in), które dzieli odczytanie wcześniej podpisanego „kontraktu” pomiędzy małżonkiem i małżonką, a który nazywa się - ketuby.

Obrzęd zaręczyn jest wieńczony założeniem pannie młodej obrączki. Wszystko ma bardzo symboliczne znaczenie – uświęca nowe domostwo, w którym zamieszka Bóg. Ważną rolę odgrywa wino: rabin odmawia modlitwę trzymając kielich w ręku, a młodzi próbują trunku. Bardzo ważny jest fakt, że w czasie zaręczyn obecni muszą być świadkowie – inaczej ceremonia nie będzie ważna.

Sam finał zaślubin to odmówienie Siedmiu Błogosławieństw, czyli Szewa Brachot. Błogosławieństwa dotyczą różnych rzeczy – wina, młodych i samego małżeństwa. Kielich ponownie jest spełniany, przy czym łączą się dusze małżonków. Następnie pan młody depcze go i rozbija, przy radosnych okrzykach Mazel Tov!Narzeczeni stali się mężem i żoną.

Po ceremonii młodzi udają się do „miejsca odosobnienia”, w którym rozmawiają i odpoczywają w swoim towarzystwie. Często następuje tam złamanie postu i wymiana podarunków ślubnych, a także błogosławieństwo. Jest to szczególnie ważne, ponieważ w czasie całej ceremonii małżonkowie nie mają czasu na pobycie razem, w ciszy i spokoju. Nie będą mogli się sobą nacieszyć również podczas wesela, ponieważ spędzą je osobno.

Tradycyjne wesele odbywa się na jednej sali przedzielonej parawanem. Kobiety i mężczyźni bawią się oddzielnie. Wszyscy jednak tańczą i się radują – weselną zabawę postrzega się jako znak ciągłości pokoleń. Nawet jeśli obecni nie myślą o tym przez cały czas, bawią się bardzo żywiołowo, do białego rana, często przy akompaniamencie nawet kilku kapel. Jedynymi osobami, które mogą zupełnie nie zważać na podział płci są dzieci – bawiące się z jednej i drugiej strony.

POLECAMY: KOBIETY W RELIGII

Każdy ślub jest najważniejszym, najwznioślejszym dniem w życiu małżonków. Jest także odnowieniem przymierza pomiędzy Bogiem a ludem Izraela. W judaizmie główne zasady dotyczące małżeństwa są spisane i interpretowane w misznach i Talmudzie - bardzo ważnej, choć nieuznawanej za świętą księdze, która jest komentarzem do Tory i źródłem ustnej nauki. To nie wszystko: opisana ceremonia składa się z wielu elementów, znaczeń i symboli. Przenikają się tu elementy tradycji, religii, a nawet – pod postacią ketuby– zobowiązań i prawa.

Sama ketubajest dokumentem ważnym w małżeństwie, ponieważ zawiera spisane obowiązki męża wobec żony. Jest pewnego rodzaju gwarancją dla niej – zawierającą nie tylko powinności materialne, ale moralne, duchowe.

Dlaczego? Ponieważ małżeństwo powinno być harmonijne. Oczywiście, jak w każdym związku, nie da się uniknąć problemów i kryzysów, prowadzących nawet do rozwodów. Istnieje pogląd, że duże znaczenie symboliczne ma w ceremonii wino. Przeobrażone winogrona oznaczają przezwyciężenie problemów. Małżeństwo, podobnie jak owoc, może niszczeć, ale nie znaczy to, że niemożliwa jest przemiana w wino, czyli powtórne połączenie. Małżonkowie spełniając kielichy obiecują sobie wspólnie walczyć z przeciwnościami losu. A gościom w czasie wesela nie pozostaje nic innego, jak cieszyć się z nimi z tej obietnicy. I życzyć młodej parze szczęścia. Mazel Tov!

(ma)

POLECAMY: KOBIETY W RELIGII