Tak objawia się niska inteligencja emocjonalna. 8 zachowań

Inteligencja emocjonalna to nie tylko empatia czy opanowanie w stresie, ale też zdolność rozumienia siebie i innych. Gdy jej brakuje, w relacjach zaczynają pojawiać się tarcia, a codzienne sytuacje przeradzają się w konflikty. Psycholożki dr Jaime Zuckerman i dr Jenny Shields, w rozmowie z Parade.com, wyjaśniają, jakie zachowania najczęściej zdradzają niski poziom inteligencji emocjonalnej — i jak można to naprawić.

Wbrew pozorom inteligencja emocjonalna (EQ) nie ma wiele wspólnego z ilorazem inteligencji, który mierzy zdolności poznawcze. To raczej zestaw umiejętności pozwalających rozpoznawać, rozumieć i regulować emocje — własne i innych. Jak podkreśla dr Jenny Shields, to "mądrość emocjonalna", która wpływa na każdą sferę życia — od relacji rodzinnych po karierę zawodową.

EQ opiera się na czterech filarach:

• samoświadomości, czyli umiejętności rozpoznawania swoich emocji i ich źródeł.
• samoregulacji, która pozwala kontrolować impulsy i reagować adekwatnie.
• świadomości społecznej, czyli zdolności odczytywania emocji innych ludzi.
• zarządzaniu relacjami, które łączy te kompetencje w spójną całość.

Czytaj też: Mówisz sam do siebie? Psycholog mówi, o czym to świadczy

Osoby o wysokiej inteligencji emocjonalnej potrafią zatrzymać się na moment, zanim zareagują złością, empatycznie słuchają i nie mają problemu z przyznaniem się do błędu. Ale są też sygnały, które jasno pokazują, że komuś EQ brakuje — i właśnie o nich mówią ekspertki.

Niektóre zachowania mogą wydawać się drobne, ale — jak zauważają psycholożki — to właśnie one najczęściej zdradzają niski poziom EQ. Oto najważniejsze z nich:

1. Łatwe wpadanie w stres: Osoby z niską inteligencją emocjonalną często reagują przesadnie nawet na drobne niepowodzenia. Brakuje im umiejętności zatrzymania się i nazwania emocji, co prowadzi do wybuchów lub paniki. Drobny błąd w pracy może urastać do rangi katastrofy, bo emocje przejmują kontrolę nad rozsądkiem.

2. Unikanie rozmów o uczuciach: Niechęć do mówienia o emocjach to klasyczny sygnał niskiego EQ. Tacy ludzie wolą uciekać od trudnych tematów, bo nie potrafią nazwać tego, co czują. — Jeśli ktoś nie rozróżnia wstydu od rozczarowania, rozmowa o emocjach staje się zagrożeniem, a nie szansą na porozumienie — tłumaczy dr Shields.

3. Żarty kosztem innych: Dowcipy, które ranią, często wynikają z braku empatii poznawczej — zdolności postawienia się w sytuacji drugiej osoby. Ktoś może myśleć, że żartuje, ale jego słowa powodują wstyd czy poczucie upokorzenia.

4. Brak wyczucia emocji innych: Czasem brak EQ objawia się po prostu brakiem "czujnika" emocjonalnego. Ktoś może nie zauważyć, że rozmówca jest przybity, zmęczony czy zły — i z entuzjazmem opowiadać o własnych sukcesach.

5. Chowanie urazy: Osoby o niskim EQ często długo rozpamiętują sytuacje z przeszłości. Trzymają w sobie żal, nie potrafią zrozumieć drugiej strony ani zmienić perspektywy. Zamiast szukać rozwiązania, wracają myślami do dawnych pretensji.

6. Obwinianie innych: To jeden z najczęstszych objawów braku samoświadomości. Zamiast przyznać się do błędu, winą obarcza się okoliczności lub innych ludzi. "Nie zdążyłem, bo były korki" — to typowa wymówka osoby, która nie umie wziąć odpowiedzialności za swoje decyzje.

7. Wybuchy emocji: Gwałtowne reakcje, krzyki, trzaskanie drzwiami — to efekt niskiej tzw. granulacji emocjonalnej, czyli umiejętności odróżniania uczuć. Ktoś zamiast powiedzieć "jestem sfrustrowany", po prostu wybucha gniewem.

8. Brak wrażliwości: Osoby o niskiej inteligencji emocjonalnej często nie zdają sobie sprawy, że ich słowa mogą ranić. Dla nich szczerość to wartość nadrzędna, nawet jeśli oznacza krytykę. Gdy mówią "ja bym nigdy czegoś takiego nie kupił", nie widzą, że to może być przykre dla kogoś, kto właśnie dokonał takiego wyboru.

Czytaj też: Na teorii "pozwól im" dorobiła się fortuny. Tak ocenia to psycholożka

Dobra wiadomość jest taka, że inteligencję emocjonalną można rozwijać. Jak podkreślają ekspertki z Parade.com, kluczowa jest chęć zmiany i codzienna praktyka samoświadomości. Warto nauczyć się precyzyjnie nazywać swoje emocje — zamiast mówić "jestem zły", spróbować określić, czy to frustracja, rozczarowanie czy lęk. Pomaga też nauka empatii: zatrzymanie się, by zrozumieć, co czuje druga osoba. Dla wielu osób wsparciem będzie terapia, która uczy, jak panować nad emocjami, budować zdrowe relacje i reagować w sposób bardziej świadomy.

Źródło: Parade.com