25 mitów dotyczących raka piersi
Z rakiem piersi zmaga się coraz więcej kobiet. Nierzadko pojawiają się sprzeczne informacje, które wprowadzają nas w błąd. A diagnoza nie oznacza jeszcze wyroku. O jakich mitach powinnyśmy zatem zapomnieć? W jakich przypadkach należy zachować szczególną ostrożność?
10.10.2013 | aktual.: 10.10.2013 14:06
Z rakiem piersi zmaga się coraz więcej kobiet. Nierzadko pojawiają się sprzeczne informacje, które wprowadzają nas w błąd. A diagnoza nie oznacza jeszcze wyroku. O jakich mitach powinnyśmy zatem zapomnieć? W jakich przypadkach należy zachować szczególną ostrożność?
1. Najczęściej chorują kobiety ze skłonnościami dziedzicznymi
Na podstawie przeprowadzonych badań eksperci wykazali, że około 70 procent kobiet zmagających się z rakiem piersi nie było obciążonych żadnym ryzykiem genetycznym.
Niebezpieczeństwo pojawienia się złośliwego guzka jest dwa razy większe, jeśli występują predyspozycje rodzinne w pierwszej linii pokrewieństwa. Jeżeli u twojej mamy pojawił się rak piersi, to jest duże prawdopodobieństwo, że ty również odziedziczyłaś nieprawidłowy gen. Ryzyko zachorowania wzrasta także, jeżeli w dalszej rodzinie np. u babci czy cioci spokrewnionej w linii prostej z mamą wystąpił przypadek tej choroby.
2. Usztywniane biustonosze powodują raka piersi
Nie chodzi o usztywniane biustonosze, ale o zbyt ciasne staniki, które utrudniają krążenie krwi i zakłócają pracę układu limfatycznego.
Wbijające się w pachy fiszbiny i stały ucisk zwiększa ryzyko tworzenia się torbieli oraz przyczynia się do powiększenia węzłów chłonnych (i zmian rakowych).
Ponadto zbyt ciasny stanik nie tylko zniekształca biust, ale może powodować ucisk na nerwy międzyżebrowe lub nerwy przebiegające w tkance piersiowej, co prowadzi do zmian zapalnych i obrzęków.
To narzędzie pozwoli ci dobrać idealny stanik: elektroniczny braffiter
3. Guzki w piersi są rakotwórcze
Około 80 proc. guzków zlokalizowanych w piersiach ma charakter łagodnych i niezłośliwych zmian. Lekarze zachęcają do badania piersi. Mammografia, USG i biopsja pomogą ustalić, czy guzek jest rakotwórczy. Im wcześniej nowotwór zostanie wykryty, tym większe szanse na skuteczne leczenie.
4. Jeśli podczas operacji dostanie się do organizmu zbyt dużo powietrza, to pojawią się przerzuty
Pojawiły się różne spekulacje ten temat, a niektórzy nawet w to uwierzyli. Rak rozwija się wtedy, gdy kobiety obawiają się konsekwencji leczenia i odkładają decyzję w nieskończoność.
Z badań naukowców wynika, że otyłość powoduje skłonność do rozprzestrzeniania się nowotworu. Niektóre badania przeprowadzone na zwierzętach potwierdziły, że usunięcie guza niekiedy sprawia, że rośnie prawdopodobieństwo przerzutów. Jednak podobnej zależności nie zaobserwowano u ludzi.
5. Implanty zwiększają ryzyko zachorowania
Silikonowe implanty piersi mogą powodować tworzenie się blizn. Opracowania opublikowane na ten temat nie wykazały związku między tworzeniem się tkanki bliznowatej z ryzykiem zachorowań na raka.
Jeśli masz implanty piersi, konieczne może być zastosowanie specjalnego promieniowania podczas mammografii. Standardowa mammografia w przypadku tych kobiet nie zawsze pozwoli na dokładne wykrycie zmian w tkance piersi, ale są dodatkowe badania (np. promieniowanie X), które pomogą zdiagnozować chorobę.
6. Wszystkie kobiety mają podobną szansę, że zachorują
Prawdopodobieństwo zachorowania rośnie proporcjonalnie do wieku. Szansa pojawienia się raka piersi w wieku 30 lat wynosi 1 na 233, natomiast wraz z wiekiem wzrasta – np. do 1 na 8 – jeśli kobieta nie osiągnęła jeszcze 85 lat.
7. Antyprespiranty zwiększają ryzyko
Choć Amerykańskie Towarzystwo ds. Walki z Rakiem (American Cancer Society) nie potwierdza tej zależności, to i tak przyznaje, że potrzebne są dalsze analizy. Jedno małe badanie, podczas którego wykryto ślady parabenów w guzkach raka piersi, nie powinno być podstawą do wysnuwania ogólnych wniosków.
Parabeny stosowane jako konserwanty w niektórych antyprespirantach, wykazują właściwości „naśladujące” estrogeny. Jednak w badaniu nie stwierdzono związku przyczynowo-skutkowego między tymi związkami chemicznymi a rakiem piersi.
8. Mały biust = małe ryzyko
Nieważne jaki masz rozmiar biustu. Każda kobieta jest tak samo podatna na nowotwór.
Zatem należy zatroszczyć się o piersi, ponieważ w każdym wieku mogą być narażone na chorobę. Odpowiednie działania prewencyjne i zmiana stylu życia mogą zmniejszyć ryzyko.
9. Rak piersi zawsze występuje w formie guza
Guz nie zawsze oznacza raka piersi, może przybierać formę łagodnej zmiany.
Kobiety nie powinny ignorować innych objawów nowotworu piersi, takich jak: obrzęk, podrażnienie skóry, zaczerwienienia, zgrubienia, ból brodawki czy powiększenie węzłów chłonnych pod pachami.
10. Rak piersi nie może pojawić się po mastektomii
Niektóre kobiety twierdzą, że mastektomia uchroni je przed niebezpieczeństwem. Tymczasem eksperci podkreślają, że kobiety, które były obciążone wysokim ryzkiem zachorowania na nowotwór i w rezultacie usunęły piersi, nie powinny myśleć, że choroba ich nie dotknie.
Naukowcy nie wykluczają takiej opcji i uważają, że istnieje mała szansa. Po profilaktycznej mastektomii prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu zmniejsza się średnio o 90 proc.
11. Jeśli w rodzinie twojego ojca ktoś zmagał się z rakiem piersi, jesteś obciążona mniejszym ryzykiem niż w przypadku pokrewieństwa ze strony twojej mamy
Predyspozycje genetyczne ze strony rodziny twojego ojca są tak samo ważne jak w przypadku czynników ryzyka w linii pokrewieństwa ze strony twojej mamy. Należy brać pod uwagę przede wszystkim ciotki, babcie, itd. Skłonności dziedziczne odgrywają znaczącą rolę, dlatego nie można ich pominąć.
12. Jeśli jesteś w grupie ryzyka, nie unikniesz zachorowania
Jest wiele sposobów na obniżenie ryzyka zachorowania, m.in. kontrolne badania piersi, regularne ćwiczenia, ograniczenie spożycia alkoholu, rzucenie palenia, pozbycie się dodatkowych kilogramów.
Bardzo ważne jest również wykonywanie USG lub mammografii. Niektóre kobiety obciążone wysokim ryzykiem decydują się na mastektomię, która zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia raka piersi o około 90 proc.
13. Kobiety z dysplazją piersi mają większe ryzyko zachorowania
W przeszłości kobiety z grudkowatym, gęstym, włóknistym biustem były w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na raka piersi. Piersi pokryte guzami utrudniają odróżnienie normalnej tkanki od tkanki nowotworowej.
Kobiety z dysplazją piersi częściej poddają się mammografii połączonej z USG. Nie wszystkie zmiany dysplastyczne są podłożem rozwoju choroby nowotworowej. Mogą przybierać łagodną formę – np. zmian proliferacyjno-zanikowych w sutku powstających w wyniku zaburzeń hormonalnych.
14. Kofeina powoduje raka piersi
Badania nie wykazały związku przyczynowo-skutkowego między spożywaniem kofeiny a zachorowaniem na raka piersi. Niektórzy eksperci twierdzą nawet, że kofeina może obniżyć ryzyko. Nie stwierdzono też jednoznacznie, czy ból piersi można utożsamiać z przyjmowaniem zwiększonej dawki kofeiny.
15. Mammografia zwiększa ryzyko raka piersi
Promieniowanie emitowane w czasie mammografii jest małym ryzkiem w porównaniu z ogromnymi korzyściami, jakie daje profilaktyczne badanie. Mammografia pozwala na wykrycie praktycznie niezauważalnych i niewyczuwalnych guzków, co zwiększa szanse na efektywne leczenie. Amerykańskie Towarzystwo ds. Walki z Rakiem zaleca kobietom po 40. roku życia wykonywanie mammografii co dwa lata.
16. Biopsja powoduje przerzuty
Nie ma jednoznacznych dowodów potwierdzających, że biopsja uszkadza komórki nowotworowe i powoduje przerzuty do innych części ciała. Mimo wcześniejszych obaw, badania z 2004 roku nie wykazały nasilonego rozprzestrzeniana się raka piersi u pacjentek, które poddały się biopsji.
17. Dieta bogata w tłuszcze
Badania nie pokazują jednoznacznej zależności między zawartością tłuszczu w stosowanej diecie a występowaniem raka piersi. Większość badań pokazuje niższą statystykę występowania raka piersi w krajach, dla których typowa jest dieta niskotłuszczowa.
Konieczne są dalsze badania dla lepszego zrozumienia wpływu zawartości różnego rodzaju tłuszczów w stosowanej diecie oraz wagi pacjentek na ryzyko zapadalności na raka piersi.
18. Jeśli wynik mammografii jest negatywny, nie ma powodu do obaw
Pomimo bardzo dużego znaczenia w diagnozowaniu raka piersi, mammografia nie wykrywa ok. 10-20 proc. przypadków raka piersi. Dlatego testy kliniczne czy USG są kluczowymi elementami badania przesiewowego w kierunku nowotworu.
19. Używanie prostownicy wpływa na zachorowanie
Badania finansowane przez Amerykański Narodowy Instytut Raka nie wykazały wzrostu ryzyka zachorowania na raka piersi z powodu używania prostownicy do włosów. Eksperyment obejmował afro-amerykańskie kobiety, które używały prostownicy siedem lub więcej razy w roku przez 20 lat lub dłużej.
20. Usunięcie całej piersi daje większą szanse na przeżycie niż jej części
Odsetek przeżycia dla wszystkich kobiet, które poddają się mastektomii, jest porównywalny z liczbą kobiet, które usuwają jedynie część piersi.
Istnieje jednak kilka przypadków, takie jak: choroby DCIS, obecność mutacji genu BRCA lub duże guzy, które nie pozwalają na radioterapię i usunięcie tylko części piersi. Nie są one jedyną opcją leczenia.
21. Kobiety z nadwagą narażone są na takie samo ryzyko jak pozostałe panie
Naukowcy potwierdzają, że nadwaga zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się raka piersi. Dodatkowo ryzyko wzrasta, jeśli kobieta jest po menopauzie lub w ciągu kilku ostatnich lat znacznie przytyła.
U kobiet, które z wiekiem znacząco przybierają na wadze, występuje podwyższone ryzyko wystąpienia wszystkich typów raka piersi, a w szczególności nowotworów złośliwych. Niestety tkanka tłuszczowa dodatkowo podwyższa krążący we krwi estrogen.
22. Leczenie niepłodności zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi
Powiązanie raka piersi ze zwiększonym poziomem estrogenu sprawiło, że zabiegi leczenia niepłodności wzbudziły podejrzenia i szybko znalazły się pod lupą badaczy.
Badania wykazały jednak, że potencjalnych pacjentek nie dotyczy większe ryzyko zachorowania na raka piersi. Ostanie analizy naukowców wyeliminowały problem. Zdaniem specjalistów potrzeba więcej badań, na podstawie których będzie można oszacować ryzyko.
23. Mieszkanie blisko linii energetycznych może zwiększać ryzyko raka
W 2003 przeprowadzono analizę wysokiej zachorowalności na raka piersi w niektórych miejscowościach na Long Island w Nowym Jorku.
Naukowcy nie znaleźli związku między chorobą a polami elektromagnetycznymi wytwarzanymi przez linie energetyczne wysokiego napięcia. Badania przeprowadzone w Seattle przyniosły podobne wnioski. Nadal jednak trwają badania nad wpływem potencjalnych środowiskowych czynników ryzyka.
24. Aborcja podnosi ryzyko zachorowania
Z tego względu, że aborcja zaburza cykl hormonalny, a rak piersi również związany jest z poziomem hormonów, wysunięto hipotezę, że aborcja może podnosić ryzyko zachorowania. Jednak liczne badania jej nie potwierdziły.
Brak jest też dowodów na bezpośredni wpływ przypadków poronienia na rozwój nowotworu.
25. Można uniknąć raka piersi
Niestety nie. Istnieje natomiast możliwość określenia czynników ryzyka (takich jak skłonności dziedziczne, predyspozycje genetyczne – mutacje genów BRCA).
Zmiana stylu życia (zmniejszenie lub wyeliminowanie spożycia alkoholu, rzucenie palenia, zredukowanie masy ciała, regularne ćwiczenia i zdrowa dieta) pomoże obniżyć prawdopodobieństwo wystąpienia choroby nowotworowej.
U około 70 proc. kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi nie zidentyfikowano żadnych czynników ryzyka, co oznacza, że choroba może pojawić się również przez przypadek (niewyjaśnione czynniki ryzyka). Nadal trwają analizy i specjalistyczne badania.
Tekst na podst. abcnews.go.com/(ms/gabi).kobieta.wp.pl