Co osłabia skuteczność antykoncepcji hormonalnej?
Skuteczność antykoncepcji hormonalnej szacuje się na ponad 99 proc. Pod warunkiem, że pigułkę stosuje się zgodnie ze wszystkimi zaleceniami. Działanie tabletek mogą osłabić przede wszystkim niektóre leki i zioła. Uważać powinnyśmy szczególnie na antybiotyki, ale także na preparaty dostępne bez recepty.
Skuteczność antykoncepcji hormonalnej szacuje się na ponad 99 proc. Pod warunkiem, że pigułkę stosuje się zgodnie ze wszystkimi zaleceniami. Działanie tabletek mogą osłabić przede wszystkim niektóre leki i zioła. Uważać powinnyśmy szczególnie na antybiotyki, ale także na preparaty dostępne bez recepty.
Tabletka antykoncepcyjna to dziś jedna z najczęściej stosowanych metod zapobiegania ciąży - szacuje się, że w ten sposób zabezpiecza się co piąta Polka. Zdarza się jednak, że nawet pomimo podręcznikowego stosowania, ryzyko ciąży wzrasta.
Prof. Romuald Dębski, ginekolog, ekspert programu „Zdrowa ONA” zwraca uwagę, że skuteczność antykoncepcji przede wszystkim osłabia większość antybiotyków przyjmowanych doustnie.
- Dlatego warto podczas wizyty u lekarza, np. z powodu przeziębienia, powiedzieć również o przyjmowanej antykoncepcji - radzi.
Prof. Dębski podpowiada, by zwrócić uwagę szczególnie na następujące antybiotyki:
- Amoksycylina - ma działanie bakteriobójcze; stosowana jest między innymi przy zakażeniu dróg oddechowych, moczowych oraz zapaleniu ucha środkowego i migdałków podniebiennych.
- Tetracyklina - wykorzystywana przede wszystkim przy leczeniu trądziku oraz ropnych zakażeń skóry.
- Rifampicyna będąca antybiotykiem bakteriobójczym, stosowanym w leczeniu zakażeń wrażliwymi drobnoustrojami, np. gruźlicy oraz w przypadku poważnych zakażeń spowodowanych gronkowcami.
- Podczas kuracji antybiotykowej połączonej z przyjmowaniem antykoncepcji warto wykorzystać dodatkowe metody zabezpieczenia (np. prezerwatywę), które zmniejszą prawdopodobieństwo zajścia w ciążę - mówi ginekolog.
Hormony i paracetamol
Jednak zażywając pigułki, musimy zwrócić uwagę w zasadzie na większość leków, jakie przyjmujemy. Okazuje się bowiem, że nawet powszechnie znany i chętnie stosowany paracetamol może obniżać skuteczność tabletek. Następuje to - jak zaznacza prof. Dębski - w sytuacji przekroczenia zalecanej dawki, co czasem nam się zdarza, szczególnie jeżeli chcemy szybko zapobiec rozwojowi przeziębienia. Maksymalna dzienna dawka paracetamolu to 3000 mg (6 tabletek po 500 mg).
- Dokładne zapoznanie się z ulotką przyjmowanych leków działających np. na objawy grypy czy przeziębienia jest podstawą, ponieważ nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że paracetamol znajduje się w wielu powszechnie stosowanych środkach dostępnych bez recepty - podkreśla ekspert programu „Zdrowa ONA”.
Na skuteczność działania tabletek antykoncepcyjnych negatywnie mogą wpływać także:
- Leki przeciwdepresyjne oraz preparaty łagodzące stany obniżonego nastroju typu depresyjnego, które można kupić bez recepty.
- Preparaty ziołowe zawierające ziele dziurawca (uwaga - jest to też jeden ze składników zawartych we wspomnianych wyżej preparatach łagodzących objawy depresji). Dlaczego dziurawiec? Otóż roślina ta zawiera składniki, które pobudzają wątrobę do szybszego rozkładania leków i wydalania ich z organizmu - dotyczy to również hormonów dostarczanych razem z tabletką.
- Niektóre herbatki ziołowe wspomagające odchudzanie. Specyfiki wzmagające perystaltykę jelit utrudniają wchłanianie się leku hormonalnego.
- Niektóre leki stosowane w terapii zakażeń grzybiczych (np. gryzeofulwina).
- Przy ich jednoczesnym stosowaniu z antykoncepcją zalecana jest dodatkowa ochrona przed zajściem w ciążę - podkreśla prof. Romuald Dębski.
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
- Grejpfrut (i sok z niego) - już przed dwudziestoma laty naukowcy odkryli, że substancje obecne w grejpfrutach wpływają na sposób, w jaki nasz organizm metabolizuje niektóre leki. Popijanie pigułki sokiem z grejpfruta (czy jego spożycie zaraz po jej zażyciu) może upośledzić wchłanianie tabletek. Odczekajmy minimum dwie godziny. W ogóle pigułek antykoncepcyjnych lepiej nie popijać sokami z cytrusów.
- Chrom - stosowany jest podczas odchudzania, ponieważ ma zdolność utrzymywania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi, co reguluje apetyt. Chrom może jednak upośledzić wchłanianie hormonów podanych wraz z pigułką. Odczekajmy najlepiej cztery godziny, zanim zażyjemy tabletkę.
- Węgiel - również może upośledzić wchłanianie leków, a tym samym wpłynąć na obniżenie skuteczności pigułki antykoncepcyjnej. Zadbajmy o to, by przerwa między zażyciem węgla leczniczego a tabletki wyniosła minimum cztery godziny.
- Alkohol - co prawda sam w sobie nie wpływa na obniżenie skuteczności antykoncepcji hormonalnej, może się jednak zdarzyć, że jego nadmiar doprowadzi do wymiotów zanim pigułka zdąży się wchłonąć. Przy okazji pamiętajmy, że popijanie pigułek alkoholem może bardzo osłabić wątrobę.
Ewa Podsiadły-Natorska/(EPN)/(kg), kobieta.wp.pl