Nie dawaj dobrych rad, usiądź i bądź blisko, gdy trzeba. Dekalog pomocy cierpiącemu

Cierpisz, kiedy się nieszczęśliwie zakochujesz, ale też cierpisz, kiedy umiera bliska ci osoba. Choć z perspektywy czasu powiesz, że te dwa powody są nieporównywalne, w chwili, kiedy odczuwasz cierpienie, nie wartościujesz tego, co boli bardziej. Emocje nie pozwalają ci racjonalnie ocenić sytuacji. Niewyobrażalny ból powoli mija, i wtedy dopiero zaczynasz racjonalizować cierpienie, nadawać mu sens.

To naturalne, że szukamy powodów i przyczyn, tak oswajamy, uśmierzamy ból psychiczny. Bo jakoś radzić sobie trzeba, zawsze konfrontujemy się z naszym cierpieniem sam na sam. Czy cierpiącemu można pomóc przetrwać ten ciężki czas?

Joasia ma 35 lat, jest nauczycielką języka francuskiego w prywatnych szkołach językowych. Dwa lata temu, po dłuższej walce z nieuleczalną chorobą zmarł jej mąż. – Widziałam jego ból i byłam przy nim w każdym stadium choroby. Widziałam ulgę w jego oczach po zażyciu środków przeciwbólowych, i ja odczuwałam wówczas ulgę. Bolało mnie, gdy widziałam, że jego boli. W pewnym momencie miałam nawet podobne objawy somatyczne.
Potem odszedł i z jednej strony czułam ulgę, że już go nie boli, że się tak okrutnie nie męczy. Z drugiej rozdzierała mnie tęsknota za nim, lęk. Cierpiałam jeszcze mocniej, choć wszyscy wokół oczekiwali, że odczuję ulgę, bo przecież fizycznie byłam jego chorobą bardzo zmęczona. A ja w końcu miałam czas, żeby poczuć ten ból, który dusiłam sobie przez cały okres choroby męża - opowiada.
- Moje cierpienie odreagowywałam długo: płaczem, od szlochania w chusteczkę, po głośne, przerażające wycie na podłodze w kuchni. Brakiem apetytu, brakiem ochoty na spotkanie z przyjaciółmi, z rodziną. Izolowałam się. Potem powoli wracałam do siebie.
Pomogła obecność mojej mamy. Przychodziła, zostawiała pod drzwiami obiad i wracała do domu. Dzień w dzień patrzyłam przez okno. W końcu coś ścisnęło mnie za gardło. Otworzyłam okno, zawołałam ją na górę. Ale żebym dopuściła mamę do mojego cierpienia musiało minąć trochę czasu - mówi.

To, jak poradzimy sobie z naszym cierpieniem, gdzie i czy w ogóle będziemy w nim szukać głębszego sensu w dużej mierze zależy od tego, jak nas wychowano, w co wierzymy, jakie mamy cele w życiu.
Najtrudniejszym do zrozumienia, do racjonalnego wytłumaczenia sobie jest dla nas chyba cierpienie dzieci. Ból fizyczny związany z ciężką, nieuleczalną chorobą, ból psychiczny spowodowany jakimiś traumatycznymi wydarzeniami – to nie powinno się wydarzać w ich życiu. Takie cierpienie sprawia, że tracimy wiarę, zarówno tę w wymiarze religijnym, jak i tę „humanistyczną”, w ludzi. Nie szukajmy odpowiedzi na pytanie „dlaczego”. W miarę możliwości, zawsze pomagajmy.

Nie weźmiesz na siebie cierpienia innej osoby, nie potrafisz go też w magiczny sposób „unicestwić”. Ból fizyczny można jeszcze ukoić, ból duszy wyciszyć można raczej na chwilę. Co możesz zrobić, gdy bliska osoba przeżywa psychiczne cierpienie?

Coś, co tobie wydaje się błahostką, dla kogoś innego może być końcem świata.

Cokolwiek się wydarzyło, życie toczy się dalej i twój przyjaciel również będzie musiał skonfrontować się w końcu z codziennością. Będzie ona trochę inna, ale nadal pełna nowych możliwości, wyborów do podjęcia, książek do przeczytania.

Nie dawaj dobrych rad, bo z pewnością nie czujesz teraz tego, co bliska ci osoba. Nawet jeśli byłeś kiedyś w podobnej sytuacji, jesteś zupełnie inny, odczuwasz również inaczej. Najpiękniejsze, co możesz zrobić, to być, wysłuchać i zaparzyć dobrą herbatę.

Każda żałoba ma swój czas, niczego nie przyspieszysz.

Złość i lęk nieodłącznie towarzyszą cierpieniu. Okaż zrozumienie.

Przykre wydarzenie można oswoić, ale nie wolno go wyolbrzymiać.

Jeśli bliska ci osoba cierpi z powodu utraty partnera pomóż w organizacji codziennych, bieżących spraw (zadbaj o posiłki, zaopiekuj się dziećmi).

Nie zawsze sami jesteśmy w stanie poradzić sobie z naszym cierpieniem. Warto szukać wsparcia.

Nie udawaj uczuć, których nie odczuwasz.

Jeśli jesteś blisko cierpiącego to znaczy, że obdarzono cię szczególnym zaufaniem. Szanuj to.