Bułgarskie dania dla smakoszy
Smakowity owczy ser, siekane mięso i aromatyczna rakija to tylko niektóre z bułgarskich rarytasów, których smak warto poznać nie tylko w sercu kraju, ale też w hotelu nad samym Morzem Czarnym.
25.03.2008 | aktual.: 28.06.2010 15:25
Smakowity owczy ser, siekane mięso i aromatyczna rakija to tylko niektóre z bułgarskich rarytasów, których smak warto poznać nie tylko w sercu kraju, ale też w hotelu nad samym Morzem Czarnym.
Turyści odwiedzający popularne bułgarskie kurorty nad Morzem Czarnym w tamtejszych knajpkach, tawernach i restauracjach znajdą najbardziej smakowite specjały kuchni innych krajów bałkańskich. Bułgarzy bowiem, ze względu na burzliwą i bogatą przeszłość historyczną, w swojej narodowej kuchni połączyli inspiracje i smaki własnego pomysłu z doświadczeniami kulinarnymi Greków, Turków, Serbów i Macedończyków. Stałych bywalców krajów europejskich nie powinny zatem dziwić obecne w kuchni bułgarskiej potrawy przypominające smakiem grecką sałatkę czy turecki kebab.
Bukiet przypraw do wszystkiego
Jednak niezależnie od wpływów kulinarnych sąsiadujących krajów, wydawać się może, że kuchnią w Bułgarii rządzi zasada: dużo wszystkiego, co najlepsze.
Mieszkańcy tego bałkańskiego kraju obficie zajadają się warzywami – papryką, pomidorami, ogórkami, cebulą, ziemniakami, bakłażanem czy fasolą. Dania z warzyw są zazwyczaj duszone lub zapiekane, zawsze lekkostrawne i wyśmienicie doprawione między innymi czosnkiem, pietruszką, miętą oraz czubricą (przyprawa w smaku podobna do cząbru). Trudno wyobrazić sobie kuchnię bułgarską bez białego sera typu feta, który przez tutejszych gastronomów nazywany jest sirene. Jest to ser o gładkiej i kremowej konsystencji, wyrabiany zgodnie ze starożytną procedurą, najczęściej z mleka owczego. Bułgarzy ten swój narodowy przysmak tak wysoce cenią, że dodają go do niemal wszystkich potraw, najczęściej jednak można go spotkać w banicy (ser w cieście), nadzieniu w czuszce biurek (czyli smażonej papryce) oraz w słynnej bułgarskiej sałatce szopskiej.
Jak głosi tradycja, to popularne danie, podobna składem do bardziej u nas znanej sałatki greckiej, nazwę wzięło od Szopów – Bułgarów zamieszkujących okolice Sofii i Dupnicy, którzy słyną z uporu i konserwatyzmu, a także przekonania, że to właśnie oni są jedynymi prawdziwymi Bułgarami. Ich sarkastyczną postawę obrazuje powszechny w Bułgarii aforyzm przypisywany właśnie Szopom: „Nie chcę, abym ja miał dobrze; chcę, aby mój sąsiad miał źle”.
Grunt to różnorodność
Kuchnia bułgarska to również wyborne, bardzo gęste, zawiesiste zupy zwane czorbami. Warto spróbować na przykład bob czorby – czyli zupy z białej fasoli podawanej z zasmażką – kwaśnej czorby – pikantnej zupy przygotowanej na wywarze z baraniny – lub trienicy, czyli zupy z soku z kiszonej kapusty z mącznymi kluseczkami zasmażanymi z cebulą i papryką. Prawdziwym rarytasem jest też tradycyjny chłodnik zwany tarator – zupa z ogórka i czosnku na jogurcie z dodatkiem orzechów.
ZOBACZ TEŻ:
KUCHNIA MROŹNEJ PÓŁNOCY Obok zup, sera i wyśmienitych warzyw ważną pozycję w bułgarskim menu zajmują dania mięsne, dla smaku których warto wyruszyć nad Morze Czarne nie tylko latem. Najwięksi smakosze przyznają, że Bułgarzy z mięsem i warzywami potrafią robić prawdziwe cuda dla podniebienia, a o prawdziwości tej teorii może się przekonać każdy, kto odwiedzi ten piękny kraj.
Z potraw mięsnych najczęściej jada się tzw. gjuwecze, czyli dania przyrządzane z młodych i tłustych mięs. Oprócz tego Bułgarzy jadają duszoną wieprzowinę, cielęcinę, gulasz z baraniny oraz wszelkiego gatunku mięso grillowane – w tym na przykład kiufte, czyli kulki z siekanego mięsa opiekane właśnie na grillu. Pieczyste z rusztu, czyli skara, jest zresztą jedną z najpopularniejszych i najbardziej podstawowych potraw.
Wódka i sok morelowy
Nieodzownym elementem każdego posiłku w bułgarskiej kuchni są dobre trunki. Już na samym początku posiłku Bułgarzy raczą się rakiją – swoim narodowym, bardzo mocnym alkoholem wytwarzanym z winogron lub śliwek. Rakiję zgodnie z tradycją powinno się pić ze specjalnych małych kieliszków o pojemności od 30 do 50 ml.
Inne popularne napoje to przede wszystkim czerwone i białe wina, których produkcja jest ponoć najstarszym zawodem Bułgarów. Do najczęściej kosztowanych odmian, które zdobyły podniebienia zarówno miejscowych, jak i znawców z całego świata, należą między innymi Mawrud, Melnik, Merlot, Gymza, Kadarka oraz Asenowgrad, Tamjanka i Dimjat.
Jako aperitif warto skosztować wyrabianej z anasonu (anyżu) i podawanej z wodą mastiki, która w smaku przypomina greckie ouzo. Popularnym i jednocześnie pierwszym miejscowym piwem jest produkowane od XIX wieku Kamenitza. Inne chętnie pijane piwa to Zagorka ze Starej Zagory, Astika z Chaskowa czy Szumensko piwo z Szumenu.
Bułgarska kuchnia słynie także z wybornych soków owocowych – morelowych, brzoskwiniowych czy śliwkowych. Na ugaszenie pragnienia z powodzeniem stosowana jest boza – gęsty napój z prosa, kukurydzy i drożdży – oraz airan – odświeżający napój z kwaśnego mleka i wody.
Jako dodatek do popularnych deserów, czyli ciast nasączonych bardzo słodkim syropem (baklawa, triguna, kadaif), Bułgarzy pijają zwykle dobrą kawę turecką lub espresso, czasem podawaną z sokiem.
Przy tylu propozycjach dla podniebienia warto nad Morzem Czarnym poszukać nie tylko relaksu w promieniach słońca, ale także niezapomnianych smaków i doznań, bowiem miejscowa sztuka kulinarna oferuje rozkosze dla najbardziej wymagających smakoszy.