Co wiemy o schizofrenii?
Schizofrenia to choroba, która nie pozbawia talentów. Co o niej wiemy? Kogo dotyka? Czym się charakteryzuje?
16.10.2007 | aktual.: 28.05.2010 15:54
Z pewnością większość z nas oglądała pewien niezwykle popularny swojego czasu film pt. „Piękny umysł”. Film niezwykle wzruszający, a jednocześnie opowiadający o bardzo poważnej chorobie zwanej schizofrenią. Chorobie, która nie pozbawia talentów. Co o niej wiemy? Kogo dotyka? Czym się charakteryzuje? Spróbujemy sobie pokrótce odpowiedzieć na te pytania.
Schizofrenia określana bywa mianem „choroby królewskiej” (co ściśle wiążę się z bogactwem trudnych do precyzyjnego określenia przeżyć chorego). Zachorowalność na nią wśród ludów pierwotnych była znacznie niższa niż w społeczeństwach cywilizowanych. Przez wielu badaczy uważana jest za najważniejszą chorobę psychiki i największe wyzwanie psychiatrii.
Objawia się upośledzeniem postrzegania oraz wyrażania rzeczywistości, najczęściej pod postacią omamów słuchowych (na przykład głosów dyskutujących o chorym w trzeciej osobie), paranoidalnych lub dziwacznych urojeń albo zaburzeń mowy i myślenia. Wszystkie te czynniki powodują znaczącą dysfunkcję społeczną lub zawodową chorego na schizofrenię. Odbija się to przede wszystkim na rodzinie oraz na pracy chorego.
ZOBACZ RÓWNIEŻ
Słowo „schizofrenia” oznacza dosłownie „rozszczepienie umysłu”. Nazwa ta oznacza rozszczepienie pomiędzy myśleniem a emocjami (nie oznacza natomiast posiadania więcej niż jednej osobowości). Chory na schizofrenię zmienia postrzeganie zarówno świata jak i samego siebie. Musi się on zmierzyć ze zmienioną rzeczywistością, w której trudno mu będzie odszukać punkty odniesienia. Zaburzone zostaje poczucie tożsamości oraz integralności myśli i zachowań pacjenta.
Początek choroby występuje najczęściej we wczesnej dorosłości i dotyka mniej więcej pół procenta populacji. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentem, a także na podstawie zaobserwowanego zachowania. U chorych zwiększone są szanse na wystąpienie różnego rodzaju stanów lękowych oraz depresji, której podłożem nie będzie smutek, ale ogarniająca chorego pustka. Wykrycie schizofrenii nie jest możliwe za pomocą badań laboratoryjnych. Nie udało się do tej pory odnaleźć konkretnej organicznej przyczyny schizofrenii.
Schizofrenia – chociaż dotyka ludzi w różnym wieku - uznawana jest za chorobę młodych. Właśnie okres od szesnastu do trzydziestu lat to okres niezwykle trudny w życiu. Wtedy to młodzieńcze marzenia i ideały stykają się z brutalną rzeczywistością. Jest to czas na sprawdzenie siebie oraz odnalezienie własnego miejsca w świecie. Ludzi chorych na schizofrenię dosięgają między innymi takie problemy jak bezrobocie, bezdomność i ubóstwo. Poza tym w przypadku tej choroby mamy do czynienia z wieloma sytuacjami ciężkiego samookaleczenia oraz z wysokim odsetkiem samobójstw. Jednakże chorzy na schizofrenie nie zagrażają innym bardziej niż ludzie zdrowi. Większość przestępstw na świecie popełniana jest przez zupełnie zdrowe psychicznie osoby.
Duży odsetek ludzi chorych na schizofrenię nie jest świadoma swoich objawów i nigdy nie trafia do szpitala psychiatrycznego. Choroba ta może pojawić się nagle lub rozwijać skrycie nawet przez wiele miesięcy a nawet lat. Jeśli w zachowaniu najbliższych nam osób zauważymy takie sygnały ostrzegawcze jak: ataki szału, omamy wzrokowe, nadmierną pobożność, zaniedbanie higieny, próby samobójstwa, nagłe wybuchy „pustego” śmiechu oraz samookaleczenia, to znak, że natychmiast powinniśmy takiemu człowiekowi pomóc. Należy się przy tym wyzbyć przeświadczenia o wstydliwości chorób psychicznych.
Schizofrenia nie jest na szczęście chorobą nieuleczalną. Rokowania są zróżnicowane i zależne od konkretnej jednostki. Niezbędna jest wszechstronna, wytrwała i szczera pomoc. Chory powinien poddać się regularnemu i stałemu leczeniu terapeutycznemu (na przykład psychoterapii) trwającemu w niektórych przypadkach nawet całe życie. Niezwykle ważna jest współpraca pacjenta z lekarzem.
Pamiętajmy, że schizofrenia oprócz tego, że jest chorobą, jest także niezwykle trudnym doświadczeniem dla chorego oraz najbliższych mu osób. Nikomu nie należy przypisywać winy za zachorowanie. Tak jak większość chorób może spotkać każdego z nas, jest wydarzeniem losowym i wymaga leczenia. Szacunek, wyrozumiałość i pomocną dłoń – to powinniśmy ofiarować wszystkim tym, których schizofrenia dotknęła.