Media wypełniają czas wolny młodzieży. Badania w tym zakresie dowodzą, że większość nastolatków preferuje bierne rozrywki, takie jak gry komputerowe, oglądanie telewizji czy surfowanie po internecie. Co spędzanie czasu wolnego mówi o tzw. pokoleniu Z?
Czynniki wpływające na czas wolny młodzieży
Czas wolny młodzieży jest zjawiskiem wieloaspektowym. Ma szereg uwarunkowań, które wpływają na jego wykorzystanie. Do najważniejszych należy miejsce zamieszkania. Wsie i małe miasteczka dają znacznie mniej możliwości niż aglomeracje miejskie z licznymi ośrodkami kultury (teatrami, muzeami, kinami) i sportu (pływalniami, boiskami, kortami). Bardziej jednak sprzyjają spędzaniu czasu na świeżym powietrzu.
Wśród istotnych czynników wpływających na czas wolny młodzieży jest również temperament nastolatków, czyli główny wyznacznik osobowości. Sangwinicy i cholerycy mają potrzebę kontaktów z ludźmi i ciągłego ruchu. Natomiast melancholicy i flegmatycy wolą pozostawać na uboczu i oddawać się czynnościom niewymagającym wzmożonej aktywności.
Jak jednak dowodzą naukowcy z PLOS Computational Biology, unikalny zestaw cech, w jakie jesteśmy wyposażeni, może ulegać zmianie pod wpływem otoczenia (przyjaciół, rodziny), które staje się coraz bardziej bierne.
Sposoby spędzania czasu wolnego przez uczniów
Już dziś można stwierdzić, że pokolenie Z, czyli osoby urodzone w latach 1995–2000 i później, nie rozstają się z urządzeniami elektronicznymi. Nowe technologie to dla nastolatków nie tylko główne sposoby pozyskiwania wiedzy, ale także narzędzia zapewniające rozrywkę. Powiedzieć, że młodzi ludzie spędzają dużo czasu w świecie wirtualnym to mało – oni rzadko bywają w świecie "realnym".
Czas wolny dzieci i młodzieży w wieku szkolnym jest zagadnieniem, któremu od lat przyglądają się badacze różnych dyscyplin naukowych. Podkreśla się, że już u uczniów najmłodszych klas formy spędzania wolnego czasu są zdeterminowane przez panujące mody.
Badanie przeprowadzone w 2011 roku przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży wśród uczniów (13-18 lat) z warszawskiej dzielnicy Bielany wskazuje, że nastolatkowie codziennie po lekcjach:
- korzystają z komputera, internetu (78 proc.),
- słuchają muzyki (68 proc.),
- spotykają się ze znajomymi (60 proc.),
- oglądają telewizję (39 proc.),
- leniuchują, śpią (28 proc.),
- odrabiają prace domowe (28 proc.),
- uprawiają sport (23 proc.),
- spędzają czas z rodziną (21 proc.) lub chłopakiem/dziewczyną (19 proc.),
- grają na telefonach, tabletach (18 proc.),
- chodzą na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne (17 proc.).
W zasadzie te same czynności – choć dłużej i częściej (z wyjątkiem odrabiania lekcji) – wykonują w weekendy.
Sposoby spędzania czasu wolnego przez studentów
Spędzanie wolnego czasu przez osoby studiujące wygląda podobnie jak w przypadku uczniów szkół podstawowych i średnich. Według ustaleń poczynionych w 2016 roku przez badaczy z Bydgoszczy wybierają przede wszystkim spotkania ze znajomymi, a także przeglądanie internetu (portali społecznościowych) i oglądanie telewizji. Tylko 13,1 proc. z nich czyta książki, a 12,6 proc. dba o aktywność fizyczną (jeździ na rowerze, gra w gry zespołowe).
Niepokoić może fakt, że brak inicjatywy wykazują nawet studenci takich kierunków jak turystyka i rekreacja, którzy swoją przyszłość zawodową wiążą z planowaniem czasu wolnego nie tylko sobie, ale i innym. Z badań budżetu czasu studentów Szkoły Głównej Turystyki i Rekreacji w Warszawie, które prowadzono w latach 2009–2012, wynika, że młodzi animatorzy zdecydowanie preferują bierne rozrywki w domu.
