Decyzja o posiadaniu dziecka - analiza korzyści i strat
Decyzja o posiadaniu dziecka bywa często
bardzo trudna dla kobiety, która chce poświęcić się karierze
zawodowej. Na łamach pisma "Decision Analysis" naukowcy
przedstawiają model dokonywania wyboru, który ma ułatwić kobietom
analizę korzyści i strat wynikających z podjęcia decyzji o
zostaniu matką.
Decyzja o posiadaniu dziecka bywa często bardzo trudna dla kobiety, która chce poświęcić się karierze zawodowej. Na łamach pisma "Decision Analysis" naukowcy przedstawiają model dokonywania wyboru, który ma ułatwić kobietom analizę korzyści i strat wynikających z podjęcia decyzji o zostaniu matką.
Trudna decyzja Decyzja ta jest bardzo złożona. Podejmując ją, trudno jest oddzielić emocje od czynników racjonalnych, trudno także intuicyjnie rozstrzygnąć wszystkie dylematy - uważa współautor artykułu, prof. Ralph Keeney z Duke's Fuqua School of Business przy Duke University. "W przypadku wielu kobiet decyzja ta niesie zbyt wiele konsekwencji, żeby móc tak po prostu zdać się na uczucia" - dodaje współpracownica Keeney'a, Dinah Vernik.
Sformalizowane podejście
Właśnie takie sformalizowane podejście, jak dowodzą badacze, może być użyteczne nawet w podejmowaniu osobistych decyzji. Dzięki niemu kobiety mogą bardziej świadomie zdecydować o momencie, w którym najlepiej zajść w ciążę. W zaproponowanym modelu mają do dyspozycji takie czynniki, jak kariera zawodowa, obniżający się wraz z wiekiem poziom płodności czy wzrastające prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z wadą genetyczną. Naukowcy ilustrują swój model, podając przykład 25-letniej doktorantki, która chce zrobić karierę akademicką i 20-letniej studentki, która planuję karierę zawodową.
Awans czy dziecko?
Doktorantka musi ocenić, w jakim stopniu macierzyństwo może wpłynąć na szansę zostania przez nią na uczelni. Naukowcy zaznaczają, że taka sytuacja odnosi się też do innych zawodów, np. medycznych czy prawnych, gdzie rozwój kariery zależy od zdobywania coraz wyższych kwalifikacji w określonym czasie.
Jeśli kobieta czuje, że posiadanie dziecka we wczesnych latach jej kariery akademickiej znacznie zmniejszy jej szanse na pozostanie na uczelni, powinna zdecydować się na dziecko po uzyskaniu doktoratu. Jeśli jednak uważa, że dziecko nie przeszkodzi jej w tym, model sugeruje, by zdecydowała się na zajście w ciążę jak najwcześniej. Zbyt długie odkładanie decyzji o posiadaniu dziecka również może negatywnie wpłynąć na karierę zawodową.
Drugi przykład, 20-letniej studentki, ilustruje sytuacje, w której kobieta uważa, że nie powinna mieć dziecka przed 35. rokiem życia. W sytuacji, kiedy życie rodzinne i kariera zawodowa są równie ważne, urodzenie dziecka wcześniej może być lepszym rozwiązaniem w perspektywie długofalowej, niż późniejsze rezygnowanie z ustalonej pozycji zawodowej. Wczesne macierzyństwo
"Może być zaskoczeniem sugerowanie urodzenia dziecka w młodszym wieku - mówi Vernik. - Model bierze jednak pod uwagę fakt, że wczesne macierzyństwo ma mniejszy wpływ na późniejszą karierę zawodową. Dzieci tych kobiet będą starsze i nieco bardziej niezależne w momencie, w którym ich matki będą miały decydujące lata swej kariery zawodowej".
Naukowcy zastrzegają, że nie można traktować ich modelu jako zbioru przepisów i rozwiązań. Ma być jedynie pomocą w zmaganiach ze sprzecznymi emocjami i różnego rodzaju obawami związanymi z założeniem rodziny.
"Ciągle używamy modeli analizy decyzji jako pomocy w polityce czy biznesie. Dlaczego nie zastosować podobnego podejścia w celu bardziej świadomego podejmowania decyzji osobistych?" - pyta Keeney.
Nie zapominając o uczuciach
Stosując taki model jak ten nie powinno się zapominać o uczuciach kobiety czy o postawie partnera przyszłej matki - podkreśla Keeney. Jednak dzięki tej analizie na pewno łatwiej jest uporządkować różne czynniki i podejść do trudnej decyzji o posiadaniu dziecka w sposób systematyczny - dodaje.(PAP) krx/ yy/
