Skąd się wzięły tradycje wielkanocne?
Znasz najważniejsze zwyczaje wielkanocne? Sprawdź, na ile znasz te święta i czy pamiętasz, jakie są wielkanocne tradycje, bo przecież nie zamykają się tylko w malowaniu pisanek i polewaniu niewinnych ludzi zimną wodą!
18.03.2008 | aktual.: 28.05.2010 12:06
Znasz najważniejsze zwyczaje wielkanocne? Sprawdź, na ile znasz te święta i czy pamiętasz, jakie są wielkanocne tradycje, bo przecież nie zamykają się tylko w malowaniu pisanek i polewaniu niewinnych ludzi zimną wodą!
Święta Wielkiej Nocy są niezwykłe. To dowód zwycięstwa dobra nad złem, jasności nad ciemnością, to wygrana życia ze śmiercią. W tradycji chrześcijańskiej Wielkanoc zawsze wzbudzała wiele emocji, a zwyczaje z nią związane były przepełnione zarówno lękiem przed doskonałym i wszystkomogącym Bogiem, jak i wielką radością ze zmartwychwstania syna bożego. Wielkanocne zwyczaje, obrządki są pełne symboli, które często pojawiają się także w innych tradycjach. Wszak walka ze śmiercią, odrodzenie, nowe życie to motywy występujące w wielu religiach i kulturach.
Wielkanoc poprzedzona jest Wielkim Postem w czasie którego powinno się zachować umiar we wszystkim, w tym w jedzeniu, piciu i zabawie. W dzisiejszych czas trudno znaleźć ludzi, którzy, jak nakazuje tradycja, umartwiają się w czasie tych 40 postnych dni, jednak post jest wykorzystywany jako niezła próba woli. Niektórzy więc postanawiają sobie, że w ten czas nie będą pić alkoholu, jeść słodyczy czy chodzić na jakiekolwiek większe przyjęcia czy zabawy. To czas zadumy, refleksji i samotnych chwil spędzanych na przemyśleniach.
Wielki Post, a potem Wielki Tydzień. To najważniejszy tydzień w tradycji chrześcijańskiej. Przeżywanie drogi krzyżowej Jezusa, a potem jego zmartwychwstanie to dla nich najistotniejsze i najbardziej doniosłe chwile w całym roku. W tradycji chrześcijańskiej Wielki Tydzień, który, rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej to czas oczekiwania na zmartwychwstanie. Jezus umiera by zbawić nas, zwykłych ludzi, ale wygrywa walkę ze śmiercią. Zmartwychwstanie to niesamowita, wielka tajemnica, która w wielu wywołuje uczucie lęku przed wielkością Boga. To jednak najbardziej radosny, oczekiwany i najważniejszy moment dla chrześcijan.
Wielki Piątek, czas zadumy, refleksji. To dzień upamiętniający ukrzyżowanie Chrystusa, smutny, pełen bólu i cierpienia moment w religii chrześcijańskiej. Ten wyjątkowy piątek jest jedynym dniem w roku, w czasie którego nie odprawia się mszy. Wielka Sobota, ostatni dzień 40-dniowego postu. To wtedy idziemy do kościoła ze święconką; koszykiem, w którym niesiemy jedzenie do poświęcenia, a przede wszystkim, kolorowe pisanki, które zazwyczaj przygotowuje się dzień wcześniej. Jajko to symbol życia, dlatego jest tak ważnym elementem tych świąt. W ten dzień wielu Polaków odwiedza różne kościoły by adorować groby Chrystusa. Wielka Sobota to wigilia paschalna. Wieczorem odbywa się msza, na którą warto iść chociażby ze względu na jej wyjątkowość. Odprawiana przez ubranego na biało kapłana rozpoczyna się rozpaleniem ogniska przed kościołem.
Nadchodzi Niedziela Wielkanocna. Koniec postu i wyrzeczeń, spotykamy się wszyscy przy świątecznym stole. Rolę główną gra oczywiście jajko i potrawy przyrządzone z tym składnikiem. Jednak jest i mięso, sałatki, ciasta. Wielkanoc wpisuje się w polską tradycję jedzenia, picia i długiego biesiadowania przy stole, jednak, na szczęście, coraz więcej rodzin po śniadaniu wybiera się na długi spacer.
Lany Poniedziałek, inaczej Śmingus-Dyngus to dzień, który uwielbiają wszystkie dzieciaki. Najhuczniej obchodzony, oczywiście na wsiach, gdzie chłopcy uganiają się za pannami udającymi, że bardzo nie chcą być oblane wiadrem wody. Jednak zostać oblaną wodą to dobry znak, który wróży rychłe zamążpójście. W ten dzień wiejscy gospodarze mogą robić sobie nawzajem psikusy – schować sąsiadowi drabinę i położyć w dziwnym miejscu. Polewanie bliźnich wodą jest popularne również w mieście, chociaż tu, niestety, często oblewanie jest bardziej chuligaństwem niż chęcią nawiązania do tradycji. Polewanie się nie wywodzi się, wbrew pozorom, z tradycji chrześcijańskiej, ale pogańskiej, gdy w ten sposób witano budzącą się do życia przyrodę.
Wielkanoc łączy się z wieloma ciekawymi tradycjami, które coraz częściej są zaniedbywane, a te święta nawet dla katolików są raczej okazją do odpoczynku i posiedzenia z pełnym talerzem przed telewizorem niż głębokiej modlitwy. Oczywiście, każdy może spędzać Wielkanoc jak mu się podoba, jednak warto pamiętać, że to nie tylko wolne dni, ale najważniejsze święto w chrześcijańskiej tradycji.