10 najbardziej trujących grzybów w Polsce
Sezon grzybowy już za rogiem, dlatego warto przypomnieć sobie najbardziej trujące grzyby, które nigdy nie powinny znaleźć się w naszym koszyku.
Sezon grzybowy już za rogiem, dlatego warto przypomnieć sobie najbardziej trujące grzyby, które nigdy nie powinny znaleźć się w naszym koszyku.
Lejkówka jadowita, zwana również odbieloną, ma płaski kapelusz o średnicy około 4 centymetrów i walcowaty trzonek w kolorach od białego do cielistego. Z kolei jej blaszki są gęste i ściśle do siebie przylegające, najczęściej w kolorze szarawym. Grzyb ten rośnie od sierpnia do listopada, zazwyczaj na skrajach lasów i obrzeżach dróg. Łatwo pomylić go z twardzioszkiem przydrożnym, ale wyróżnia się mięsistymi plamami na kapeluszu. Twardzioszek ma również rzadsze blaszki. Warto pamiętać, że młode okazy lejówki są całe białe. Pierwsze objawy zatrucia pojawiają się już po kwadransie do półgodziny od spożycia grzybów i należą do nich: silne pocenie, łzawienie, zaburzenia widzenia, wymioty, kolki żołądkowo-jelitowe. W skrajnych przypadkach może prowadzić również do śmierci.
Muchomor plamisty
Wyróżnia go szarobrązowy kapelusz z białymi plamkami. Ma białe, gęste blaszki i charakterystyczny pierścień na trzonie. Łatwo spotkać go w lasach liściastych (rzadziej w iglastych), od czerwca do października. Występuje pojedynczo lub w małych grupach. Swoim wyglądem przypomina czubajkę kanię, ale ta ma jaśniejszy kapelusz z ciemniejszymi łatkami. Na środku jej kapelusza można zaobserwować też widoczny garbek. Efekty zatrucia muchomorem plamistym mogą być bardzo poważne. U osób, które zjadły tego grzyba występują ostre biegunki i halucynacje. Może również nastąpić zgon, dlatego jak najszybciej należy poddać się zabiegowi płukania żołądka.
Wieruszka zatokowata
Grzyb ten ma sporych rozmiarów kapelusz (nawet do 18 centymetrów średnicy), a ponadto jest lśniący i wypukły. Może mieć barwę kości słoniowej, ochry lub szarobrunatną. Rośnie zazwyczaj w lasach liściastych, nieopodal buków i dębów, w okresie od maja do września. W trakcie grzybobrania lepiej nie pomylić go np. z majówką wiosenną, sadówką posadką i lejkówką mglistą. Jest jednak na to prosty sposób - wieruszkę rozpoznamy po zapachu - miąższ pachnie bowiem mąką. Nawet mała ilość może spowodować gwałtowne wymioty, bóle i zawroty głowy oraz silne osłabienie. Większa dawka może doprowadzić nawet do zgonu.
Hełmówka obrzeżona
U młodszych egzemplarzy kapelusz jest wypukły, natomiast u starszych grzybów jest on płaski. Ma zazwyczaj bladobeżowy lub żółtobrunatny kolor, a jego trzon jest ciemnobrunatny w kszałcie walca. Hełmówka porasta pnie drzew i rośnie na ściółce. Owocuje od sierpnia do końca jesieni. Podobnie, jak w przypadku wieruszki, miąższ tego grzyba także pachnie mąką. Tą cechą warto kierować się w trakcie grzybobrania, aby nie pomylić go z łuszczakiem zmiennym (który dodatkowo jest ciemniejszy i ma charakterystyczne łuski na powierzchni. Dla człowieka może być śmiertelnie trujący, ze względu na obecność amatoksyny, czyli tej samej substancji, która występuje w niektórych muchomorach. Jak dotąd jednak nie zanotowano żadnego przypadku śmiertelnego zatrucia tym grzybem.
Muchomor jadowity
Swoim wyglądem łudząco przypomina pieczarkę polną lub gąskę (zwaną też gęśnicą lub majówką wiosenną). To biały grzyb na cienkim trzonie z bulwą. Wyróżnia go charakterystyczny, zwisający, pierścień pod kapeluszem. Owocnikuje od końca czerwca do końca września, zazwyczaj w lasach iglastych. Jego spożycie nawet w małych ilościach ma poważne konsekwencje w postaci ciężkich uszkodzeń wątroby.
Piestrzenica kasztanowata
Wyróżnia ją czerwonobrunatny, pofałdowany kapelusz, który z wyglądu przypomina mózg. Stoi na krótkim, prawie niewidocznym trzonie. Piestrzenica rośnie zazwyczaj w lasach liściastych oraz w miejscu wyrębu drzew. W trakcie grzybobrania można pomylić ją ze smardzem jadalnym, ale ten ma bardziej stożkowaty kapelusz, o beżowym zabarwieniu, a jego trzon jest jaśniejszy. Jej spożycie nie musi grozić śmiercią, ale dostawszy się do organizmu powoduje silne bóle brzucha i wątroby, a w skrajnych przypadkach uszkodzenia wzroku i szpiku kostnego.
Maślanka wiązkowa
Grzyb ten ma gładki, półkulisty kapelusz o siarkowożółtym lub pomarańczowym kolorze. Ma brązowy środek i żółtozielone blaszki. Miąższ maślanki jest bardzo gorzki. Zazwyczaj rośnie na pniach drzew, od maja do grudnia. Łatwo pomylić ją z opieńką miodową, ale różnią się blaszkami (u młodych opieniek są kremowo-beżowe, a u starszych egzemplarzy żółte). Opieńka ma również charakterystyczne łuski na kapeluszu. Objawami zatrucia maślanką wiązkową są przede wszystkim bóle brzucha, mdłości, wymioty, biegunka i wzdęcia, które występują do trzech godzin po spożyciu grzybów i po jakimś czasie mijają, zazwyczaj bez trwałych następstw.
Muchomor sromotnikowy
To najbardziej trujący grzyb w polskich lasach. Ma płaski, białozielony, oliwkowozielony lub żółtozielony kapelusz, pod którym znajdują się białe blaszki. Jego trzon jest zazwyczaj biały (lub oliwkowy) z charakterystycznym zygzakowatym wzorkiem i białymi pierścieniami. Rośnie najczęściej w okolicy dębów, buków i sosen, od lipca do października. Niewprawieni grzybiarze mogą pomylić go z gąską zielonką lub gołąbkiem zielonawym - ta jednak ma żółtozielony owocnik, żółtozielone blaszki i masywniejszy trzon. Spotkać ją można zazwyczaj na piaszczystym terenie. Innym grzybem, który przypomina muchomora sromotnikowego jest gołąbek zielonawy. Nie ma jednak pierścienia, a wyróżnia go popękana powierzchnia. Ponadto nie ma pierścienia na trzonie. Spożycie tego muchomora może mieć nieodwracalnie skutki i co ważne pierwsze objawy pojawiają się dopiero osiem godzin po zjedzeniu grzyba. Warto pamiętać, że zaledwie 50 g może doprowadzić do zgonu.
Strzępak ceglasty
Młode egzemplarze mają białe kapelusze, a starsze o nieco słomkowym lub ceglastym odcieniu. Zauważyć na nich można charakterystyczny garbek. Trzon ma biały lub żółty. Blaszki u młodych grzybów są białe, a w dojrzałych strzępakach wycięte i o oliwkorobrązowym zabarwieniu. Grzyby te rosną w lasach, parkach, ogrodach, a nawet na cmentarzach. Wyglądem przypominają gęśnicę wiosenną i pieczarkę polną. Różnią je jednak blaszki - pieczarki mają je w kolorze od różowego aż po brązowoczarny, a gąska majówka ma mlecznokawowe blaszki. Ponadto cechuje ją jasny, miodowo-brązowy kapelusz i grubszy trzon z pierścieniem.
Zasłonak brodaty
W początkowej fazie wzrostu zasłonak ma fioletowy kapelusz o kulistym kształcie. U dojrzalszych osobników jest wypukły, w kolorze jasnej ochry, a u starych srebrzystobiały. Z kolei trzon ma w kształcie maczugi z połyskliwą, pajęczynowatą zasnówką. Grzyb ten ma nieprzyjemny zapach acetylenu i ta cecha różni go od podobnej wizualnie gąsówki. Zasłonak brodaty rośnie przez całe lato aż do późnej jesieni. Jego spożycie nie prowadzi do śmierci, ale skutkuje przykrymi dolegliwościami układu pokarmowego.