Dieta antywrzodowa
Wrzód trawienny to miejscowe uszkodzenie błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy, sięgające aż warstwy mięśniowej organu. Choroba wrzodowa jest chorobą przewlekłą, charakteryzującą się nawrotami. Jej objawami są bóle w górnej części brzucha, występujące po 1-3 godzinach po jedzeniu, często również w nocy i nad ranem, oraz uczucie pełności w nadbrzuszu po spożyciu pokarmów. Odpowiednią dietą można złagodzić te objawy.
Wrzód trawienny to miejscowe uszkodzenie błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy, sięgające aż warstwy mięśniowej organu. Choroba wrzodowa jest chorobą przewlekłą, charakteryzującą się nawrotami. Jej objawami są bóle w górnej części brzucha, występujące po 1-3 godzinach po jedzeniu, często również w nocy i nad ranem, oraz uczucie pełności w nadbrzuszu po spożyciu pokarmów. Odpowiednią dietą można złagodzić te objawy.
Od 1983 roku, dzięki odkryciu australijskich naukowców, wiemy już, że główną przyczyną powstawania wrzodów jest bakteria Helicobacter pyroli, powodująca zmiany zapalne w błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy. Warto jednak pamiętać, że nieodpowiedni styl życia i odżywiania mają wpływ na rozwój zakażenia tą bakterią, jak również na nasilenie objawów choroby. Wykazano, że dieta uboga w warzywa i owoce, bogata w sól, jak również nieregularne spożywanie posiłków, palenie papierosów i długotrwały stres, zwiększają ryzyko rozwoju bakterii H.pyroli, a tym samym powstawania choroby wrzodowej.
Wrzody leczy się przede wszystkim farmakologicznie, podając antybiotyki i leki obniżające poziom kwasu w żołądku, oraz dietą. W przeszłości, kiedy nie znano główniej przyczyny choroby, wprowadzano rygorystyczne ograniczenia dietetyczne. Obecnie głównym zaleceniem żywieniowym jest dieta lekkostrawna z małą ilością tłuszczu i włókien roślinnych.
Na czym polega dieta?
• Dieta antywrzodowa powinna być przede wszystkim pełnowartościowa, codziennie należy jeść produkty ze wszystkich grup; produkty zbożowe, chude mleko i przetwory mleczne, chude mięsa i ryby, warzywa i owoce. Najlepiej by spożywane produkty były jak najświeższe.
• Posiłki trzeba spożywać regularnie, 5-6 razy dziennie (co 2,5-3 godziny), o nie za dużej objętości - obfite posiłki obciążają żołądek i często kończą się niestrawnością.
• Jeść powoli, w spokoju – nie w czasie zdenerwowania, dokładnie przeżuwając każdy kęs.
• Ostatni lekki posiłek najlepiej spożyć bezpośrednio przed snem.
• Dokładnie rozdrabniać potrawy. Odpowiednio długie gryzienie wspomaga procesy trawienia pokarmu.
• Należy unikać potraw ciężkostrawnych, z dużą ilością tłuszczu, smażonych – potrawy te długo zalegają w żołądku.
• Posiłki najlepiej przygotowywać gotując je w wodzie, na parze lub piekąc w folii aluminiowej.
• Nie popijać w czasie jedzenia posiłków.
• Ograniczyć spożycie kofeiny, alkoholu, napojów gazowanych – wzmagają wydzielanie kwasu solnego w żołądku.
• Wyeliminować ostre przyprawy, zastąpić je łagodnymi, świeżymi lub suszonymi ziołami.
• Spożywane posiłki nie powinny być zbyt gorące - mogą powodować przekrwienie błony śluzowej żołądka.
• Należy zrezygnować z palenia tytoniu!
• Przy kuracji antybiotykowej leki popijać wodą. Składniki zawarte w sokach i produktach mlecznych mogą osłabiać działanie leków.
Lista produktów „zakazanych”
Produkty, których należy unikać szczególnie w dużych ilościach:
• warzywa mające działanie wzdymające: przede wszystkim nasiona roślin strączkowych, kapusta, ale też cebula, szparagi, papryka czy rzodkiewki,
• tłuste mięsa i wędliny,
• tłuste mleko i wysokotłuszczowe produkty mleczne (sery żółte, pleśniowe, śmietana),
• czekolada, tłuste kremy i ciasta,
• kawa, mocna herbata, napoje gazowane,
• potrawy typu fast-food, chipsy, frytki,
• potrawy smażonych i odsmażane,
• świeże pieczywo (prosto z pieca),
• niedojrzałe owoce,
• produkty wędzone, konserwowane i marynowane,
• ostre przyprawy: chili, curry, pieprz i musztarda, jak również sól
Spożywanie wymienionych produktów często powoduje nasilenie objawów choroby wrzodowej, ale nie w każdym przypadku. Najlepiej obserwować reakcję organizmu po posiłkach i stworzyć własną listę produktów „zakazanych”. Dieta antywrzodowa powinna być bowiem przede wszystkim indywidualna.
Przykładowy jadłospis 1
Śniadanie:
• Opakowanie jogurtu naturalnego
• Kilka łyżek płatków owsianych
• Porcja owoców (np. banan)
II śniadanie:
• Grahamka
• Łyżeczka margaryny
• Plasterki polędwicy drobiowej
• Pomidor
Obiad:
•Sałatka z kurczakiem: ryż, filet z piersi kurczaka gotowany, liście sałaty, pomidor, ogórek, łyżka oliwy lub oleju
Podwieczorek:
• Szklanka kefiru lub maślanki
• Porcja owoców
Kolacja:
• Porcja dorsza lub mintaja gotowanego na parze
• Kilka łyżek kaszy np. jęczmiennej
• Buraczki rozdrobnione gotowane z łyżką oliwy lub oleju i sokiem z cytryny
Ewentualnie przed snem kanapka: połówka grahamki z margaryną, wędliną i warzywami. W ciągu dnia 2 litry napojów: wody niegazowanej, słabego naparu herbaty, herbat owocowych, soków.
Przykładowy jadłospis 2
Śniadanie:
• 2 kromki pieczywa razowego
• Łyżeczka margaryny
• Kilka plastrów sera twarogowego chudego
• Pomidor, sałata
II śniadanie:
• Szklanka mleka (do 2% tłuszczu)
• Kilka łyżek płatków kukurydzianych
• Porcja owoców
Obiad:
• Kurczak z makaronem i warzywami: filet z piesi kurczaka gotowany na parze, makaron, cukinia, marchewka, łyżka oliwy lub oleju
Przekąski:
• Opakowanie jogurtu naturalnego
• Porcja owoców
Kolacja:
• Zupa warzywna przygotowana tylko z warzyw (bez kapusty, cebuli) zabielona mlekiem lub jogurtem (z dodatkiem łyżki oliwy lub oleju)
• Grahamka
Ewentualnie przed snem kanapka: połówka grahamki z margaryną, wędliną i warzywami. W ciągu dnia 2 litry napojów: wody niegazowanej, słabego naparu herbaty, herbat owocowych, soków.
