Tajemnica pod żółtą skórką

Banany są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych owoców tropikalnych. Słodyczą zdobyły sobie serca (a raczej żołądki) smakoszy na całym świecie, którzy jadają je o każdej porze dnia jako surową przekąskę, a także chętnie dodają do sałatek czy ciast.

Owoc ten rośnie na zielonym, nie drewniejącym drzewie o wysokości od 2 do 9 m. Pień (tzw. kłodzina) jest zbudowany z zachodzących na siebie ogonków liściowych. Właściwy pęd to podziemne bulwiaste kłącze osiągające około 30 cm długości i szerokości. Z niego rozwijają się liście i odrosty.

Na wierzchołku kwiatostanu znajdują się kwiaty męskie, które opadają, gdy owoce dojrzeją. Z kwiatów żeńskich powstają beznasienne owoce, przy czym jeden kwiatostan może wytworzyć nawet do czterystu owoców. Po owocowaniu kłodzinę się ścina, a roślina dalej rośnie dzięki odrostom. Na wielkich plantacjach bananowce eksploatuje się 5 do 20 lat, potem sadzi się nowe rośliny, ale w małych uprawach drzewa te rodzą owoce nawet przez 50-60 lat. Zrywa się zazwyczaj niedojrzałe banany, ponieważ dojrzałe są bardzo nietrwałe i źle znoszą transport.

Ojczyzną banana jest prawdopodobnie Azja. Banan właściwy (musa sp.) pochodzi od dzikich gatunków rosnących na Półwyspie Malajskim. Jest jedną z najstarszych na świecie roślin uprawnych – źródła wskazują, że służył ludziom już 5 tys. lat p.n.e. Do Europy trafił jednak dopiero pod koniec XIX w., a dzisiaj jest bardzo popularny niemal na wszystkich kontynentach.

Na świecie istnieje około trzystu gatunków tych owoców. Niektóre z nich nie są przeznaczone do spożycia, lecz do wykorzystania w rzemiośle i przemyśle; np. z odmiany manilskiej wytwarzane są wytrzymałe włókna, z których produkuje się liny, sieci rybackie, żagle, sznury, tkaniny i różnego rodzaju plecionki, a także papier i płyty budowlane.

Polecamy przepisy:
Banany hodowlane to pozbawione pestek (banan dziki ma duże pestki) mieszańce międzygatunkowe. Owoce te zawierają skrobię, cukier (w tym połowa to sacharoza, a reszta to glukoza i fruktoza), niewielką ilość białek, tłuszczów, witaminy C, B, PP oraz składniki mineralne (potas, magnez, żelazo, miedź, cynk, fosfor, jod i mangan).

Potas zawarty w tych owocach korzystnie wpływa na pracę mózgu, ułatwia skupienie i kojarzenie faktów. Banany regenerują i wzmacniają błonę śluzową żołądka. Zawierają serotoninę, która wpływa na dobre samopoczucie. Ponadto skórka banana pomaga na ukąszenia komara, wystarczy potrzeć swędzące miejsce jej zewnętrzną częścią.

Banany różnią się między sobą nie tylko długością (od 6 do 35 cm) i kolorem skórki (może być zielona, żółta lub czerwona). Istnieją zarówno odmiany słodkie i soczyste, jak też mączyste – z dużą zawartością skrobi – które są ważnym elementem jadłospisu ludności afrykańskiej. Można je gotować jak ziemniaki, piec, suszyć na płatki, suszyć i mielić na kaszę oraz mąkę, a nawet wytwarzać z nich piwo. Z kolei w południowo-wschodniej Azji pąki męskich kwiatów banana gotuje się i spożywa jak warzywo.

Te wszechstronne owoce są zazwyczaj spożywane na surowo, dodawane do sałatek owocowych oraz ciast, ale można popuścić wodze fantazji i wykorzystać banany w mniej konwencjonalny sposób. Znakomicie smakują suszone, wędzone, smażone w cieście naleśnikowym lub w głębokim oleju, pieczone na ruszcie oraz zmiksowane jako składnik koktajli mlecznych. Owoce banana są także sprzedawane w puszkach i przerabiane na przecier, a z plastrów niedojrzałych bananów powstają znakomite chipsy – smaczne i pożywne, ale niestety bardzo kaloryczne.

Jednak do wyboru mamy nie tylko słodkie dania. W Nowej Zelandii prawdziwym przysmakiem jest ryba w sosie bananowym. Oryginalnym i wartym wypróbowania pomysłem jest też kurczak na słodko z bananami.

Smażone banany w wiórkach kokosowych

Składniki:
– 8 bananów;
– 2 jajka;
– 3 łyżki cukru lub miodu;
– 3 łyżki mąki;
– 1 szklanka wiórków kokosowych;
– masło do smażenia.

Wybieramy banany dojrzałe, lecz nie przejrzałe. Przekrajamy je na połowę – najpierw wzdłuż, potem w poprzek. Jajka, cukier i mąkę ubijamy trzepaczką lub miksujemy na gładką masę i wylewamy na talerz. Na drugi talerz wysypujemy wiórki kokosowe. Potem na patelni rozgrzewamy masło. Banany zanurzamy w cieście, obtaczamy w wiórkach kokosowych i smażymy na maśle z obu stron na złoty kolor. Podajemy gorące.

Polecamy też: