Czy jesteś stabilna emocjonalnie?
Jakość życia zależy w dużej mierze od naszego zdrowia. Przy czym ważne jest nie tylko to, czy nie chorujemy, ale w jakiej kondycji jest nasze zdrowie psychiczne. Osoby stabilne emocjonalnie tryskają energią, nie zrażają się trudnościami, odnoszą sukcesy na każdym polu.
Jakość życia zależy w dużej mierze od naszego zdrowia. Przy czym ważne jest nie tylko to, czy nie chorujemy, ale w jakiej kondycji jest nasze zdrowie psychiczne. Osoby stabilne emocjonalnie tryskają energią, nie zrażają się trudnościami, odnoszą sukcesy na każdym polu.
Ludzie zdrowi żyją dłużej, czerpią satysfakcję z pracy, mają grono przyjaciół, tworzą udane związki, potrafią w pełni wypoczywać i radzić sobie z konfliktami. John Cleese i Robin Skynner w poradniku dla wszystkich, którzy chcą przeżyć życie w emocjonalnym zdrowiu: „Żyć w tym świecie i przetrwać”, przedstawiają pewien ideał osobowości, nazywając go osobowością zdrową. Charakteryzują go poprzez sześć grup cech, postaw i umiejętności:
1. Życzliwość wobec świata
Postawa życzliwości nie przeczy trzeźwemu spojrzeniu na sytuacje życiowe i realizmowi. Gdy osoby życzliwe spotykają się z niechęcią, nie zrażają się i nie zmieniają swojego stylu bycia. Nie grają, nie robią niczego na pokaz, nie manipulują, więc są powszechnie lubiane.
2. Niezależność emocjonalna
Pozwala ona na elastyczność i szybkie przystosowywanie się do sytuacji. Osoby niezależnie emocjonalnie zdolne są do nawiązywania intymnych kontaktów, jak i zwiększania dystansu, gdy grozi im zranienie. Nie zaprzeczają emocjom i nie zafałszowują ich. Są w kontakcie z tym, co czują, nie uciekają same przed sobą. Przeżywają miłość jako radość z bliskości, a nie jako zależność. Nie muszą kontrolować bliskich, gdyż nie uzależniają się od nich. Nie oczekują od partnera wyłączności towarzyskiej, nie wpędzają go w stan izolacji, która skazywałaby go na zależność. Nie cierpią, gdy są daleko od partnera. Potrafią nawiązywać bliskie relacje, mają wielu znajomych. Radzą sobie dobrze z utratą partnera, zakończeniem związku. Nie jest im trudno przeżywać smutek, gdyż nie tłumią emocji i nie wypierają ich.
Potrafią prosić otwarcie o wsparcie, więc dostają je od swoich bliskich. Nie użalają się nad sobą, akceptują stratę i nie buntują się przeciw niej. Nie szukają romantycznej miłości, ale w pełni angażują się w bliską relację z partnerem. Nie zdradzają, nie nawiązują romansów, gdyż burzy to poziom otwartości oraz intymności w związku.
Rozróżniają miłość partnerską od miłości rodziców, opartej na opiece, wyłączności i zależności. Niezależność emocjonalna kształtowana jest od dzieciństwa. Duży wpływ ma styl wychowania. Jeśli matki są nadopiekuńcze, zaborcze, to dzieci przejawiać będą tendencje do zależności i odtworzą te niezdrowe wzorce w dorosłym życiu w relacji z partnerem.
3. Sprawne konsultowanie i podejmowanie decyzji
Osoby tak funkcjonujące potrafią współpracować i tworzyć zdrowe rodziny, których członkowie wspierają się wzajemnie. Rodzice dzielą władzę równo. W miarę potrzeby wspólnie podejmują decyzje. Robią to szybko i stanowczo, ale zawsze po konsultacji z dziećmi. Dzieci chętnie akceptują autorytet rodziców i czują, że nie mogą nimi manipulować. W rodzinach mniej zdrowych jeden rodzic jest dyktatorem, w rodzinach patologicznych panuje chaos i anarchia – nie ma możliwości wspólnego podejmowania rodzinnych decyzji.
4. Swobodna komunikacja
Umiejętność wyrażania siebie w sposób szczery i otwarty pozwala na budowanie dobrych relacji. Ważne jest nie tylko wygłaszanie opinii, ale też umiejętność komunikowania uczuć. U osób zdrowych emocjonalnie wszystkie emocje są dozwolone i uzewnętrzniane bez wstydu, także te niewygodne i doskwierające jak złość, gniew, zazdrość, smutek, lęk itd. Gdy członkowie rodziny otwarcie wyrażają swoje zdanie, daje im to poczucie wolności, autonomii i radość życia oraz uczy szacunku dla odmiennego widzenia świata. W rodzinach mniej zdrowych następuje zatarcie granic i jeden dominujący pogląd w rodzinie na wszystko. W rodzinach patologicznych zaś najsilniejsza osoba pozbawia inne wolności lub panuje chaos, w którym nikt nie wie, co czuje, i nieustannie myli cudze emocje z własnymi.
5. Realistyczne postrzeganie świata
Osoby zdrowe emocjonalnie widzą świat jakim jest, bez złudzeń i nadinterpretacji. Obraz rzeczywistości nie jest zafałszowany ich własnymi mechanizmami obronnymi (wyparcia, projekcji czy przeniesień). Odnoszą się z pełną otwartością do wszystkich aspektów życia. Mają silne poczucie dobra i zła.
6. Dobre radzenie sobie ze zmianami
Osoby o zdrowej osobowości dobrze radzą sobie ze stresem, szybko przystosowują się do nowych okoliczności. Akceptują chaos, z łatwością przeskakują z tematu na temat. Potrafią zajmować się wieloma rzeczami jednocześnie. Nie boją się swojego wnętrza, nawet jeśli jest trochę szalone. Są dowcipni i pełni energii. Nie muszą kontrolować siebie i innych. Mogą liczyć na wsparcie bliskich osób, rodziny, znajomych.
Alicja Krata– mediator; trener, superwizor; Prezes Zarządu Fundacji Mediare: Dialog-Mediacja-Prawo; założycielka Szkoły Miłości, w ramach której prowadzi coaching oraz warsztaty dla osób i par, które chcą budować dobre relacje, dialog i współpracę, tworzyć szczęśliwe związki.
(akr/bb)