Tai - chi, czyli aktywna medytacja

Codziennie wczesnym rankiem w chińskich parkach pojawiają się tysiące ludzi w różnym wieku, którzy zaczynają wykonywać powolne ruchy podobne do tańca. Uprawiają tai –chi, gimnastykę, która na zachodzie zdobywa coraz większą popularność ponieważ doskonale poprawia zdrowie oraz relaksuje ciało i umysł.

Tai - chi to chińska gimnastyka zdrowotno – medytacyjna. Jej celem jest powrót do stanu czystości zdrowia i umysłu, nauczenie się okazywania życzliwości innym ludziom oraz uwolnienie się od stresu i napięcia. Ćwiczenia polegają na powolnych ruchach, które wzmacniają i uelastyczniają mięśnie oraz usprawniają krążenie krwi. Wyglądają one na proste i nie wymagające specjalnego wysiłku, lecz to tylko pozory. Tai Chi wymaga od ćwiczących aktywnego rozluźnienia, koordynacji ruchów i pełnej koncentracji. Pozornie łatwo wyglądający ruch to synchronizacja oddechu z rytmem wykonywanych ćwiczeń oraz pracą całego ciała. Nacisk w tai- chi położony jest na rozciąganie się i obracanie w każdym z ruchów w jak najbardziej perfekcyjny sposób.

Bardzo istotną rzeczą przy ćwiczeniu Tai Chi jest oddychanie. Przy ćwiczeniach należy oddychać zupełnie swobodnie starając się nie robić przerw między wdechem a wydechem. Tempo oddychania powinno być stopniowo spowalniane na tyle na ile pozwoli organizm oraz odpowiednio zsynchronizowane z ruchami ciała. Idealnym tempem oddychania w Tai Chi są cztery cykle oddechowe (jeden cykl tzn.: jeden wdech / jeden wydech) na minutę. Jednak to wymaga długich i sumiennych treningów.

Większość ćwiczeń wstępnych wykonywana jest w tzw. pozycji Kai Li Bu tzn.: w pozycji stojącej o stopach równoległych do siebie i rozstawionych na szerokość barków. Należy zwrócić uwagę na to żeby nogi były lekko ugięte w kolanach a ręce – zarówno w stanie spoczynku jak i w ruchu – ugięte w łokciach. Dłonie powinny być rozluźnione i ułożone tak jakby były przyklejone do piłki ręcznej a palce nie powinny łączyć się ze sobą.
Podczas wykonywania ćwiczeń całe ciało powinno być maksymalnie rozluźnione. Powinny napinać się tylko te mięśnie, które są odpowiedzialne za dany ruch lub pozycję, a napięcie to powinno być możliwie najmniejsze. W każdy ruch powinno być zaangażowane całe ciało. Ćwiczenia powinny być wykonywane płynnie – tak, aby nie było przerw między kolejnymi fazami ruchu. Należy oczywiście pamiętać o odpowiedniej synchronizacji ruchów z oddychaniem.

Naukę tai- chi należy rozpocząć od poznania ćwiczeń przygotowawczych, później przyjdzie czas na naukę bardziej skomplikowanych form, czyli sekwencji ruchów. Początkujący często wykonują ćwiczenia mechaniczne, ale z czasem, kiedy opanują technikę i będą wykonywać je spontanicznie przejdą do tego, o co naprawdę chodzi w ćwiczeniach Tai Chi tzn. zaczną medytować w ruchu.

ĆWICZENIE 1
Pozycja wyjściowa:
Kai Li Bu,
stopy ustawione w szerokości barków, kolana lekko ugięte, ręce wzdłuż ciała, opuszki palców lekko opierają się o uda.
Faza 1 – wdech
Unosimy ręce po zewnętrznych łukach nad głowę powoli obracając dłonie środkami do góry, w końcu fazy zamykamy koło środkami dłoni do dołu.
Faza 2 – wydech
Opuszczamy ręce prowadząc dłonie po linii centralnej (linia dzieląca pionowo ciało na dwie symetryczne części) wzdłuż ciała przed sobą. Dłonie prowadzimy środkami do dołu tak jakbyśmy wciskali powietrze w ziemię. Ponownie przechodzimy do fazy 1 nie zatrzymując się w pozycji wyjściowej.

ĆWICZENIE 2
Pozycja wyjściowa:
Kai Li Bu, ręce wzdłuż ciała, opuszki palców lekko opierają się o uda.
Faza 1 – wdech
Unosimy ręce wzdłuż linii centralnej nad głowę, tak jakbyśmy coś podnosili, krzyżując je na wysokości klatki piersiowej. Środki dłoni podczas krzyżowania zwrócone są do ciała. W końcu fazy – gdy dłonie są ponad głową – środki dłoni zwrócone są do góry a łokcie skierowane na boki.
Faza 2 – wydech
Opuszczamy ręce prowadząc ręce po zewnętrznych łukach. Dłonie – zwrócone początkowo środkami na zewnątrz – zamykają koło poniżej linii pasa. Środki dłoni są zwrócone do góry. Ponownie przechodzimy do fazy 1 nie powracając się w pozycji wyjściowej. W fazie 1 ręce krzyżujemy na przemian – na zewnątrz raz ręka prawa, raz lewa.

ĆWICZENIE 3
Pozycja wyjściowa:
Kai Li Bu, ręce wzdłuż ciała, opuszki palców lekko opierają się o uda.
Faza 1 – wdech
Unosimy ręce po zewnętrznych łukach do wysokości barków jednocześnie powoli obracając dłonie środkami do góry a następnie przenosimy ręce po poziomych łukach do przodu kierując środki dłoni do dołu.
Faza 2 – wydech
Opuszczamy wzdłuż linii centralnej ręce poniżej linii pasa środkami dłoni w dół. Przechodzimy do fazy 1 nie zatrzymując się w pozycji wyjściowej.

ĆWICZENIE 4
Pozycja wyjściowa:
Kai Li Bu, ręce tworzą nie zamknięty krąg, dłonie skierowane środkami do góry znajdują się w pobliżu podbrzusza.
Faza 1 – wdech
Unosimy dłonie po linii centralnej wzdłuż ciała prawie do wysokości barków środkami dłoni do góry.
Faza 2 – wydech
Wypychamy dłonie środkami dłoni w przód nie prostując rąk w łokciach. Dłonie są w odległości ok. 20 cm od siebie.
Faza 3 – wdech
Po tej samej linii jak w fazie 2 przyciągamy dłonie do klatki piersiowej środkami dłoni do siebie.
Faza 4 – wydech
Opuszczamy ręce prowadząc dłonie wzdłuż ciała przed sobą. Dłonie prowadzimy środkami do dołu tak jakbyśmy wciskali powietrze w ziemię. Płynnie przechodzimy do fazy 1.

Tai – chi pomaga podnieść koordynację ruchów, poprawić równowagę, a także giętkość i siłę nóg. Trening tai – chi polecany jest osobom w różnym wieku i o różnym stanie zdrowia. W badaniach medycznych przeprowadzonych na grupach porównawczych starszych osób nie ćwiczących i trenujących Tai Chi Chuan, uzyskano zaskakujące rezultaty – osoby trenujące miały wyrównane ciśnienie krwi, zwiększyła się w organizmie przyswajalność tlenu i unormowała przemiana materii. Tai Chi Chuan poprawiało także ogólną sprawność fizyczną – ruchomość stawów, elastyczność, a nawet wytrzymałość.

O powstaniu Tai Chi Chuan istnieje wiele legend i opowieści. Jedna z nich głosi, że twórca tej techniki, żyjący w średniowiecznych Chinach, Chang San-Feng we śnie ujrzał walkę węża z żurawiem. Sposób poruszania się tych zwierząt był dla niego inspiracją do stworzenia własnego stylu walki. Śledząc dalsze życie Chang San-Fenga oraz dzieje Chin, wyliczono, że twórca Tai Chi żył ponad 200 lat. Jeżeli to prawda, to może mistrz rzeczywiście odkrył sposób na długowieczność, zwłaszcza, że źródła historyczne wskazują na więcej przypadków tak długiego, a nawet jeszcze dłuższego życia mistrzów Tai Chi.