Jak rozpoznać narcyza?
Ten mitologiczny pałał miłością do swojego odbicia w tafli wody. Ten, z którym obcujesz na co dzień, manipuluje tobą, sprawia, że czujesz się słaba, niezbyt atrakcyjna.
Ten mitologiczny pałał miłością do swojego odbicia w tafli wody. Ten, z którym obcujesz na co dzień, manipuluje tobą, sprawia, że czujesz się słaba, niezbyt atrakcyjna. Klara pisze na forum serwisu kobieta.wp.pl:
"Mam chłopaka narcyza. Kocham go, ale naprawdę ciężko z nim żyć z tego powodu. On nigdy nie okazuje empatii, nie otwiera się przede mną, nie rozmawia o problemach, wybucha złością".
"Na pierwszym miejscu zawsze stawia siebie i swoje potrzeby. Ja o swoje muszę nieustannie walczyć. Nie okazuje uczuć (rzadko sam z siebie mnie przytula, albo całuje), nigdy nic dobrego nie mówi na mój temat, a jedynie wyśmiewa, nigdy nie pochwali (no chyba, że siebie). Zawsze to on musi mieć rację, a każda głębsza rozmowa o problemach sprowadza się do niego i jego przykładów z życia. Nie próbuje nawet spojrzeć na świat z mojej perspektywy. Nie mogę liczyć z jego strony na czułość czy zrozumienie i ciężko mi z tym" - dodaje.
Jak go zdemaskować?
Czy to brzmi znajomo? Czy twój partner też się tak zachowuje? Żeby pogłębić osąd, poznaj kilka wskazanych przez psychologa cech, które ujawniają się u osoby zapatrzonej w siebie (na podst. książki Wendy T. Behary „Rozbroić narcyza”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne).
- Jest zaabsorbowany sobą (zachowuje się tak, jakby cały świat kręcił się wokół niego).
- Uważa, że ma szczególne prawa (dyktuje reguły, ale sam łamie zasady).
- Poniża (stawia innych na niższej pozycji, tyranizuje).
- Stawia wymagania (żąda wszystkiego, czego tylko zechce).
- Nie ufa (doszukuje się ukrytych motywów, gdy ktoś jest dla niego miły).
- Jest perfekcjonistą (sztywno trzyma się wysokich standardów: albo będzie tak, jak on chce, albo wcale).
- Ma cechy snoba (wierzy, że jest lepszy od innych, szybko się nudzi).
- Zabiega o uznanie (łaknie ciągłych pochwał i akceptacji).
- Nie okazuje empatii (nie interesują go twoje wewnętrzne doświadczenia lub jest niezdolny do ich zrozumienia).
- Nie okazuje skruchy (nie potrafi szczerze przeprosić).
- Jest kompulsywny (nadmiernie dba nawet o najdrobniejsze szczegóły).
- Jest podatny na uzależnienie (nie jest w stanie porzucić złych nawyków, ponieważ one go uspokajają).
- Dystansuje się emocjonalnie (unika wyrażania uczuć).
Wystarczy, że zaznaczysz 10 cech, a masz powody do zmartwienia, a raczej ma je twój partner.
Jak kształtuje się osobowość narcystyczna?
Według jednej z teorii, którą przywołuje Wendy T. Behary, autorka książki „Rozbroić narcyza”, taki typ może ukształtować rodzina poprzez rozpieszczanie i niestawienie żadnych granic.
Może się też zdarzyć, że rodzice robią za dziecko wszystko, odbierając wiarę we własne siły. Krzywdzące jest także dorastanie w atmosferze miłości warunkowej.
Co to oznacza? Uczucia dawkowane są w zależności od osiągnięć malucha. Narcyz nie doświadczył wiele czułości, nie uczono go, jak rozwijać zdolność empatii, jak wczuwać się w czyjeś położenie.
Często kontakty z narcyzem wywołują w nas określone schematy reakcji. Typowe z nich to:
- samopoświęcenie – swoim zachowaniem wywołuje w tobie mieszaninę poczucia winy i żalu;
- podporządkowanie się – narcyz tłumi twój gniew;
- opuszczenie/ niestabilność więzi – pogodzenie się z dręczeniem i ograniczeniami spowodowane lękiem przed samotnością;
- wadliwość/wstyd – pojawia się poczucie bycia kimś gorszym i niechcianym;
- zahamowanie emocjonalne – stoisz w pogotowiu pogrążona w milczeniu i smutku;
- deprywacja emocjonalna – nie wierzyłaś i nie wierzysz, że spotkasz kogoś, kto cię pokocha i zrozumie; narcyzowi to się udaje, mimo że jesteś smutna;
- nieufność/ skrzywdzenie – masz wrażenie, że walka z nim to jak walka z wiatrakami, zawsze kapitulujesz;
- nadmierne wymagania/ nadmierny krytycyzm – starasz się być idealna; idziesz na kompromisy.
Jak go rozbroić?
Istnieje kilka ćwiczeń, sposobów, by osiągnąć swój cel. Wendy T. Behary radzi, co robić, gdy narcyz zaczyna się szorstko do ciebie odnosić. „Możesz w wyobraźni nałożyć na twarz stojącego przed tobą dorosłego człowieka maskę samotnego i niekochanego dziecka”.
Trzeba też położyć nacisk na naprzemienność w zakresie decydowania w związku. Nie może być tak, że tylko on wybiera filmy, które oglądacie w kinie i restauracje, w których spędzacie wieczory. Istotne jest dbanie o zapewnienie w relacji z narcyzem pozytywnych informacji zwrotnych. Gdy on dzwoni, że spóźni się na randkę, ale po raz pierwszy przeprosi i wytłumaczy, że np. utknął w korku, podziękuj za wyjaśnienie i spróbuj nie okazywać złości.
Czasem jednak związek z narcyzem jest tak skorodowany, że najlepszym, co możesz zrobić dla siebie, jest wyznaczenie granic lub odejście.
(kg)/(sr), kobieta.wp.pl
