"To nie jest tradycyjna rodzina". Kuriozalne zadanie na próbnej maturze z WOS
Arkusz z pytaniami do matury próbnej z Wiedzy o Społeczeństwie. Na zdjęciu ojciec pochylający się nad niemowlęciem w wózku. Pytanie brzmi: „Rozstrzygnij, czy zdjęcie ilustruje tradycyjny model rodziny. Swoje zdanie uzasadnij, odwołując się do fotografii”. Poprawna odpowiedź: To nie jest rodzina tradycyjna. Opieka nad dziećmi jest zadaniem kobiety.
- Byłem przekonany, że to pomyłka. I oburzony – mówi Grzegorz, egzaminator i nauczyciel WOS-u w liceum i w gimnazjum. Arkusz z pytaniami przyniósł swoim uczniom na jedną z lekcji. Na podstawie tego przykładu planował omówić zagadnienia związane z funkcjami w rodzinie. Niestety bardzo się zdziwił, gdy dotarł do odpowiedzi.
Przykład poprawnego uzasadnienia, którego według autora powinien udzielić uczeń brzmi: „Rodzina tradycyjna, inaczej patriarchalna, to rodzina, w której opieka nad dziećmi jest zadaniem kobiety. Natomiast mężczyzna zapewnia byt materialny i reprezentuje ją na zewnątrz”.
- Widziałam już w podręcznikach różne kontrowersyjne pytania, ale to jest kuriozum – mówi Anna, matka, której dziecko w tym roku będzie zdawać maturę. – Co dziwnego jest w ojcu, który opiekuje się dzieckiem?
W klasie Grzegorza nikt z uczniów nie udzielił na pytanie poprawnej (według twórców testu) odpowiedzi. Padały różne interpretacje zdjęcia: że to ojciec samotnie wychowujący dziecko lub tata, który wziął potomka na spacer. Dlaczego takie zachowanie ma być wyłamaniem się z ram tzw. tradycji? Tego nikt nie potrafił wyjaśnić.
Co ciekawe nie tłumaczą tego nawet podręczniki do WOS-u, z których uczy się młodzież. Jest w nich m.in. podział na rodzinę wielopokoleniową, nuklearną, a jeśli chodzi o model tradycyjny, omawia się go w ujęciu historycznym.
- Tu uczymy o patriarchacie, matriarchacie, rodzinach patrylinearnych i matrylinerarnych, w zależności od tego, po kim dziedziczone jest nazwisko i majątek – mówi nauczyciel. – Nowe podręczniki opisują także współczesne modele, które uwzględniają rodziny patchworkowe, konkubinaty i związki partnerskie.
Dzięki temu młodzież ma możliwość poznania całego spektrum ról pełnionych w podstawowej komórce społecznej na przestrzeni wieków. Skąd więc takie tendencyjne, stereotypowe zawężenie w arkuszu dla maturzystów? To pytanie chcieliśmy zadać autorowi pytania lub choćby przedstawicielowi wydawnictwa Operon, z którego pochodzi test do próbnej matury z WOS-u. Niestety mimo wielokrotnych prób, nie udało nam się z nimi skontaktować.
- Według współczesnej socjologii, tradycyjny model rodziny to taki, w którym oboje partnerów pracuje, opiekuje się dziećmi i dzieli obowiązki - wyjaśnia Grzegorz, który uczy WOS-u od ponad 20 lat. - Jeśli weźmiemy stary podręcznik z lat 50. XX wieku, to tam faktycznie przeczytamy, że rodzina tradycyjna to model patriarchalny, gdzie mężczyzna utrzymuje wszystkich członków i reprezentuje ich w społeczeństwie.
To jednak definicja sprzed ponad 60 lat. Z tego samego okresu, w którym elementarze szkolne karmiły dzieci obrazkami z mamą gotującą obiad i tatą przykręcającym śrubkę do kontaktu. Jednak nawet wówczas, po powrocie z pracy, zjedzeniu posiłku, odkręceniu wszystkich słoików i wbiciu wszystkich gwoździ, ojciec miał chyba prawo wziąć dziecko na ręce, bez groźby wyłamania się z tradycji.
Thrillery, biografie, książki science-fiction? Pełną bibliotekę wraz z rabatami znajdziesz na stronie Świat Książki wyprzedaże.
