Chryzantemy (złocienie) to jedne z ostatnich kwitnących przed nadejściem zimowych chłodów kwiatów. Są piękne, wielobarwne. Kojarzą się głównie z Świętem zmarłych chociaż coraz częściej rosną na balkonach i w ogrodach.
Nazwa chryzantema, pochodzi od greckiego słowa "chryzos", czyli złoto. Rośliny te pochodzą z Chin, Japonii, Korei i Mongolii gdzie rosną w środowisku naturalnym. Kwiaty te są symbolem życia.; obmywano się w rosie zebranej z chryzantemy, wierząc, że zapewni to zdrowie i długowieczność. Od tysięcy lat są chętnie hodowane w krajach Dalekiego Wschodu. Już w 500 roku p.n.e. w pismach Konfucjusza pojawiła się wzmianka o Tao Yuan-Mingu – hodowcy chryzantem.
W Chinach do dzisiaj z chryzantem formuje się bonsai i formy kaskadowe. W Japonii, uważanej za ich ojczyznę, od 1868 r. znajdują się w cesarskim herbie. Stosuje się je jako przyprawę do cielęciny, drobiu, dziczyzny i sałatek. Chińczycy zakazywali ich wywozu, dlatego do Europy trafiły dopiero w XVII wieku. W naszym kraju kwiaty te nie są doceniane, kojarzą się głównie z bukietami na Święto Zmarłych.
Mnogość barw i kształtów
Chryzantemy występują w każdym kolorze prócz niebieskiego. Mogą być jedno- i dwukolorowe. Wśród kształtów znajdziemy chryzantemy pojedyncze, półpełne, kuliste, półkuliste, płaskie, kędzierzawe, parasolkowate, igiełkowe, anemonowe, łyżeczkowe oraz fantazyjne. Liście są jajowate, rzadziej ząbkowane. Łodyga jest rozgałęziona i owłosiona. Chryzantema tworzy 3 rodzaje pąków:
I pąk koronowy- powstaje na początku lata; bez ingerencji człowieka ginie.
II pąk koronowy- tworzy się w pełni lata; bez ingerencji człowieka ginie.
III pąk szczytowy- rozwija się jesienią.
Tysiące odmian
Gatunków złocieni mamy około 50 i około 15 tysięcy odmian – ciętych i doniczkowych, niskich, średnich i wysokich (odmiany ogrodowe to np. 'Padre Orange', 'Camina Red', 'Sorano Yellow', 'Molfeta Pin', a niektóre odmiany doniczkowe to: 'Jewel Time', biała z żółtym środkiem 'Onyx Time', biała z zielonym oczkiem 'Cool Time', pomarańczową z zielonym oczkiem 'Solar Time'). Mogą być ozdobą ogrodów, balkonów. Rośliny w doniczkach podlewa się tak, aby podłoże było wilgotne.
Na co chorują
Chryzantemy podobnie jak inne kwiaty mogą być zaatakowane przez szkodniki: mszyce, przędziorki, grzyby: mączniak, pleśń i choroby. Jeśli zachoruje cała roślina to lepiej ją wyrzucić. Szkodniki i grzyby można zwalczać przeznaczonymi do tego celu płynami.
Kwiaty nie tylko jesienne
Kwiaty te kwitną nie nie tylko jesienią. Niektóre kwitną wiosną lub latem. Istnieją także odmiany chryzantem, które kwitną przez cały rok. Jeśli po przekwitnięciu przytnie im się pędy to jesienią zakwitną ponownie.
Chryzantemy można sadzić w ziemi od maja do późnej jesieni. Znoszą pierwsze przymrozki jednak groźne dla nich mogą być przymrozki wiosenne. Przed zimą ścina się suche pędy i okrywa się roślinę. Rozmnażamy je wiosną z sadzonek. Z młodych pędów wycinamy sadzonki o wielkości 5 cm.
