Dlaczego czosnek jest taki zdrowy?

Historia stosowania czosnku w celach leczniczych jest bardzo długa. Sanskryckie przepisy na remedia składnikiem których był czosnek datuje się na 5000 lat wstecz. W medycynie chińskiej czosnek stosowano już 3 tysiąclecia temu. I chociaż odkrycie penicyliny sprawiło, że na jakiś czas zapomniano o czosnku, to wrócił on do łask w czasach I wojny światowej, kiedy to z dostępnością antybiotyków było różnie, a czosnek był zawsze pod ręką.

Co sprawia, że czosnek ma tak dobry wpływ na nasze zdrowie? Otóż kiedy przeżuwamy, zgniatamy lub kroimy jego ząbki, uwalniana jest allicyna – związek odpowiedzialny za charakterystyczny smak i zapach czosnku. To właśnie allicyna jest tym magicznym składnikiem odpowiedzialnym za terapeutyczne działanie czosnku. Większość badań opisujących pozytywny wpływ czosnku na zdrowie skupia się na jego zdolności do obniżania ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu w organizmie. Ponadto regularne spożywanie czosnku obniża ryzyko zapadnięcia na choroby serca i dusznicę. Czosnek zapobiega również tworzeniu się zakrzepów. Dowody? Przeprowadzone w 1993 roku przez magazyn medyczny Journal of the Royal College of Physicians testy wykazały, że po czterech tygodniach regularnego spożywania czosnku poziom cholesterolu we krwi badanych spadł o 12%. Inne test kliniczne polegające na podawaniu pacjentom z nadciśnieniem tabletek z czosnkiem doprowadziły lekarzy do wniosku, że taka forma terapii obniża ciśnienie krwi o 1-5%. Wszystko to
razem oznacza, że u osób jedzących czosnek lub jego suplementy ryzyko zachorowania na dusznicę jest mniejsze o 30-40%, a na inne choroby serca - o 20-25% niż w u osób, które od czosnku stronią.

Czosnek nie tylko działa zbawiennie na serce i układ krążenia, pomaga również w nabywaniu odporności. Regularnie jedzony sprawia, że organizm z dużą łatwością zwalcza różnego rodzaju infekcje. Antybakteryjne działanie czosnku po raz pierwszy opisane zostało na początku XIX stulecia – wówczas wiadomo było tylko, że ułatwia on pozbycie się gorączki. Dziś wiemy, że codzienne zażywanie suplementu czosnku aż o połowę zmniejsza ryzyko złapania przeziębienia. Jeśli czosnkożerca jakimś trafem zachoruje, wyleczy się dużo szybciej od osoby, która czosnku nie spożywa. Dla tych, którym argumentów świadczących na korzyść czosnku jest wciąż za mało, kolejna ważna informacja. Jeden ząbek czosnku dostarcza organizmowi witamin: A, B, C oraz minerałów takich jak selen, jod, potas, żelazo, wapń, cynk i magnez. Czosnek zalicza się również do grupy antyutleniaczy. Tyle dobra w takim małym warzywie – nic dziwnego, że Amerykanie obchodzą Narodowy Dzień Czosnku (19.04.).

Nie ustają badania dotyczące leczniczego wpływu czosnku na ludzkie zdrowie. Obecnie sprawdza się nawet, czy nie chroni on przed rakiem żołądka. Punktem wyjścia do tych badań jest założenie mówiące, że występujące w czosnku związki allicyny mogą zatrzymać zmiany nowotworowe w ścianach żołądka. Testy sprawdzające tę teorię znajdują się dopiero w fazie początkowej, nie mniej warto jeść czosnek, również ze względu na jego opisane wyżej właściwości. W przyszłości może się okazać, że wyświadczyliśmy sobie w ten sposób większą przysługę, niż na początku myśleliśmy.

Nie ma róży bez kolców, więc i czosnek ma pewne wady. U niektórych powoduje zgagę i wzdęcia. Sprzyja powstawaniu gazów. Pewnym osobom przeszkadza zapach i posmak czosnku, którego trudno się pozbyć. Dla nich mamy dobrą wiadomość. Miesięczna kuracja wyciągiem z czosnku w tabletkach kosztuje zaledwie ok. 10zł. Zalecana dawka to ok. 600-900mg czosnku dziennie. 2 mg tabletka pod względem chemicznym odpowiada 400-1000mg świeżego czosnku (w zależności od preparatu – tych na rynku jest multum). Jeżeli smak czosnku Ci nie przeszkadza, jedz ząbek dziennie (ma tylko 5 kalorii!). W przypadku, gdy chcesz zwalczyć nadciągające przeziębienie, zwiększ spożycie czosnku do 2-3 ząbków na dobę. Możesz cienko go skroić i zjeść na kanapce lub zetrzeć i wymieszać z twarożkiem, bądź z jogurtem naturalnym i startym na cienkich oczkach tarki ogórkiem. By pozbyć się posmaku po czosnkowej uczcie dobrze jest pożuć zieloną pietruszkę. Nie zaleca się jedzenia dużych ilości surowego czosnku – przedawkowanie go może prowadzić do podrażnień
układu pokarmowego.

Czosnek poddawany obróbce termicznej nie traci nic ze swoich cudownych właściwości pod warunkiem, że po pokrojeniu go, starciu, czy przeciśnięciu przez specjalną praskę, odstawisz go na 10 minut. Tyle czasu potrzeba, by wydzieliła się maksymalna dawka allicyny. Czosnku nie należy smażyć czy gotować za długo – najlepiej dodać go do garnka czy na patelnię 5 minut przed końcem gotowania.

Czosnek może wchodzić z interakcje z niektórymi lekami przeciwzakrzepowymi, np. warfaryną, jeśli więc zażywasz leki rozrzedzające krew, takie jak aspiryna, powinnaś skonsultować przyjmowanie suplementu czosnku ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu. Zaleca się także, by nie przyjmować go na dwa tygodnie przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi, ponieważ może utrudniać krzepniecie krwi i zwiększać ryzyko krwotoku.