Krótkowzroczność u dzieci. Nie boli, ale może mieć poważne konsekwencje w przyszłości.
Dzieci spędzające długie godziny z nosem w smartfonie lub przed ekranem komputera to dziś codzienny widok. Choć technologia jest nieodłączną częścią naszego życia, nowe nawyki mają swoją cenę, którą coraz częściej płacą najmłodsi – zdrowiem swoich oczu. Problem narasta tak szybko, że Światowa Organizacja Zdrowia mówi wprost o "epidemii krótkowzroczności".
Statystyki są alarmujące. Według badań przeprowadzonych przez SW Research we wrześniu 2024 roku, co drugie dziecko w Polsce (50%) w wieku od 3 do 15 lat, ma zdiagnozowaną wadę wzroku, z czego aż 58% z tych przypadków to właśnie krótkowzroczność.¹ I problemem nie jest tylko kwestia noszenia okularów – niekorygowana i postępująca wada może w przyszłości prowadzić do poważnych chorób oczu.
Wśród wielu informacji i często powtarzanych mitów, łatwo stracić orientację. Zebraliśmy najważniejsze fakty o krótkowzroczności, które pozwolą lepiej zrozumieć, na czym polega problem i jak skutecznie dbać o wzrok dziecka.
1. Dziecko często nie wie, że źle widzi.
To problem, który łatwo przeoczyć. Skoro dziecko od zawsze widzi w określony sposób, nie wie, że można widzieć inaczej, lepiej. Brak punktu odniesienia uniemożliwia mu obiektywną ocenę. Dlatego tak ważna jest czujność rodziców i opiekunów. Warto zwrócić uwagę na subtelne sygnały: siadanie coraz bliżej telewizora czy tablicy, mrużenie oczu, spadek koncentracji, tarcie oczu czy trudności z koordynacją ruchową. Niezdiagnozowana krótkowzroczność wpływa nie tylko na komfort widzenia, ale także na ogólny dobrostan dziecka - może prowadzić do frustracji, trudności w nauce, obniżonej pewności siebie czy wycofania z kontaktów z rówieśnikami.
2. Zwykłe okulary nie zatrzymują postępu wady.
Standardowe okulary z soczewkami jednoogniskowymi zapewniają ostre widzenie, ale nie powstrzymują procesu wydłużania się gałki ocznej – głównej przyczyny krótkowzroczności. To kluczowa różnica między korekcją a kontrolą wady wzroku.
Niestety, wciąż pokutuje szkodliwy mit, że słabsze okulary "zmuszą oczy do pracy" i spowolnią rozwój wady. Tymczasem jest odwrotnie. Niepełna korekcja może przyspieszać progresję krótkowzroczności, nie mówiąc już o wysiłku wzrokowym, który obciąża układ nerwowy, prowadząc do zmęczenia i spadku koncentracji u dziecka.
3. Każda dodatkowa dioptria zwiększa ryzyko poważnych chorób oczu.
Krótkowzroczność to nie tylko kwestia ostrości widzenia. Wysoka wada znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia w dorosłości takich schorzeń jak odwarstwienie siatkówki, zwyrodnienie plamki, jaskra czy zaćma, które w skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do utraty widzenia.
U osób z dużą krótkowzrocznością choroby te mogą pojawić się już w wieku 30–40 lat. Dlatego kontrola wady w dzieciństwie, to realna inwestycja w zdrowie na całe życie.
4. To nie tylko geny. Styl życia ma ogromne znaczenie.
Choć geny odgrywają ważną rolę, współczesna "epidemia krótkowzroczności" jest w dużej mierze skutkiem stylu życia. Zbyt dużo czasu spędzanego przy ekranach i zbyt mało na świeżym powietrzu, to główni winowajcy.
Badania pokazują, że każda dodatkowa godzina dziennie przy ekranie zwiększa ryzyko krótkowzroczności aż o 21%². Tymczasem regularny kontakt z naturalnym światłem dziennym i przebywanie na zewnątrz minimum 2 godziny dziennie, może opóźniać pojawienie się krótkowzroczności. To naturalny sposób na odpoczynek dla oczu, które przez większość dnia skupione są na bliskich odległościach.
5. Istnieją metody, które skutecznie spowalniają rozwój krótkowzroczności.
Jeśli u dziecka zdiagnozowano krótkowzroczność, nie oznacza to, że nic się już nie da zrobić. Co prawda wady wzroku nie można cofnąć, ale można spowalniać jej rozwój.
Krótkowzroczność u dzieci i działanie soczewek MiYOSMART
Jedną z metod są okulary z soczewkami MiYOSMART, wykorzystującymi technologię D.I.M.S. To skuteczna, bezpieczna i co równie ważne, nieinwazyjna metoda kontroli krótkowzroczności, opisana w wytycznych Polskiego Towarzystwa Okulistycznego³. Soczewki okularowe MiYOSMART spowalniają postęp krótkowzroczności średnio o 60%, w porównaniu ze standardowymi jednoogniskowymi soczewkami okularowymi⁴. Wyniki uzyskane w ramach ośmioletniego badania klinicznego, które jak do tej pory jest najdłuższym badaniem dotyczącym soczewek okularowych spowalniających progresję krótkowzroczności, potwierdzają skuteczność technologii D.I.M.S. zarówno w ograniczaniu progresji wady, jak i zmniejszaniu wzrostu długości osiowej gałki ocznej.⁵
W spowalnianiu krótkowzroczności stosowane są również krople z atropiną oraz twarde soczewki ortokeratologiczne, które zakłada się na noc. Ostateczny wybór metody zawsze powinien należeć do specjalisty.
6. Świadomy rodzic i opiekun, to najlepsza profilaktyka.
Krótkowzroczność rozwija się po cichu. Bez bólu, bez ostrzeżenia, ale z konsekwencjami, które mogą towarzyszyć przez całe życie. Wczesna diagnoza, proste nawyki i dostęp do nowoczesnych metod jej kontroli, pozwalają skutecznie chronić wzrok dziecka.
Najlepszym pierwszym krokiem jest wizyta u okulisty i optometrysty. To niewielki wysiłek, który może przynieść ogromną różnicę – w nauce, ogólnym samopoczuciu i przyszłości Twojego dziecka. Bo nic nie daje większej satysfakcji niż pewność, że dziecko patrzy na świat wyraźnie i bez ograniczeń.
Chcesz dowiedzieć się więcej o krótkowzroczności u dzieci? Zobacz nasz poradnik.
Soczewki okularowe MiYOSMART służą do korekcji i spowalniania progresji krótkowzroczności u dzieci. Producent: Hoya Holdings N.V. Podmiot prowadzący reklamę: Hoya Lens Poland sp. z o.o.
¹Według badania opinii przeprowadzonego przez SW Research we wrześniu 2024 roku na próbie 1.000 osób.
² Ha A, Lee YJ, Lee M, Shim SR, Kim YK. Digital Screen Time and Myopia: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis.
JAMA Netw Open. 2025;8(2):e2460026. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.60026
³ Bakunowicz-Łazarczyk A, Modrzejewska M, Szaflik J, Filipek E, Hautz W, Urban B. Management of myopia in children and adolescents – Guidelines of the Polish Society of Ophthalmology. Klinika Oczna / Acta Ophthalmologica Polonica. 2024;126(2):51-58. doi:10.5114/ko.2024.140891
⁴ Lam CSY, Tang WC, Tse DY, Lee RPK, Chun RKM, Hasegawa K, Qi H, Hatanaka T, To CH. Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) spectacle lenses slow myopia progression: a 2-year randomized clinical trial. British Journal of Ophthalmology. Published Online First: 29 May 2019. doi: 10.1136/bjophthalmol-2018-313739
⁵ Leung et al. Comparison of Myopia Progression in Individuals Wearing Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) Spectacle Lenses for Eight Years versus Shorter Durations. Abstract presented at ARVO 2025.
