Plan porodu – na czym polega? Jak go stworzyć?

Plan porodu to wytyczne, który odnoszą się do konkretnych etapów porodu lub kwestii związanych z opieką okołoporodową. Pozwala na umieszczenie najważniejszych oczekiwań względem przebiegu rozwiązania ciąży.

Z opracowaniem planu porodu jest dokładnie tak samo, jak z szykowaniem torby do szpitala – nie należy czekać z tym do ostatniej chwili. Powinien być opracowany "na spokojnie” – tak, by dokładnie przemyśleć swoje potrzeby i oczekiwania.

Jak pokazuje kalendarz ciąży, optymalny czas na napisanie planu porodu to ok. 4 tygodnie przed szacowaną datą rozwiązania. Nie są to jednak żadne sztywne ramy czasowe, aczkolwiek warto pamiętać, że po 37. tygodniu poród może zacząć się w każdym momencie. Szkoda byłby stracić szansę na zrealizowanie swoich oczekiwań względem przebiegu porodu, jak i późniejszej opieki, gdyby plan nie został opracowany na czas.

Plan porodu powinien uwzględniać wiele kwestii, które są ważne z Twojego punktu widzenia. Warto zadać sobie kilka poniższych pytań – odpowiedzi na nie mogą być bazą do opracowania własnego dokumentu.

• Jakie masz oczekiwania wobec sali porodowej? Chciałabyś rodzić w sali do porodów rodzinnych albo w sali wieloosobowej? Zależy Ci na tym, by sala była wyposażona w toaletę?
• Czy chciałabyś, aby podczas porodu towarzyszył Ci ktoś bliski, np. partner? A może chcesz rodzić sama? Wyrażasz zgodę na obecność osób trzecich, np. studentów medycyny i położnictwa?
• Jakie masz oczekiwania względem przygotowań do porodu? Nie życzysz sobie żadnych zabiegów przygotowujących, np. lewatywy (zrobisz to w domu)? Wyrażasz zgodę na założenie wenflonu?
• Jakie są oczekiwania co do porodu? Chciałabyś móc pić i jeść w trakcie porodu? A może nie wyrażasz zgody na masaż szyjki macicy?
• Jak powinien wyglądać pierwszy etap porodu? Chciałabyś móc skorzystać z wanny? Chciałabyś móc swobodnie się poruszać?
• akie masz oczekiwania względem drugiego etapu porodu? Chciałabyś mieć możliwość wyboru dogodnej pozycji? Zależy Ci, aby w trakcie rodzenia na sali obecny był tylko niezbędny personel?
• Jakie jest stanowisko dotyczące łagodzenia bólu porodowego? Chcesz, aby podawano środki przeciwbólowe? Chcesz korzystać ze znieczulenia zewnątrzoponowego? Zależy Ci na skorzystaniu z alternatywnych metod łagodzenia bólu, np. masażu, prysznica?
• Jakie jest podejście do nacięcia krocza? Chciałabyś uniknąć nacinania krocza? W przypadku jego nacięcia lub pęknięcia, zależy Ci na podaniu środków znieczulających przy zszywaniu?
• Jaka jest Twoja opinia o stymulacji porodu? Chciałabyś uniknąć wywoływania porodu? A może zależy Ci na wprowadzeniu w pierwszej kolejności naturalnych sposobów wywoływania akcji porodowej?
• Jakie są Twoje oczekiwania po porodzie? Zależy Ci na tym, aby dziecko zaraz po narodzinach pozostawało w kontakcie „skóra do skóry” tak długo, jak będzie tego potrzebować? Chciałabyś nakarmić malucha jeszcze na sali porodowej? Chciałabyś od razu po porodzie poznać wagę i wzrost noworodka? Zależy Ci na tym, aby pełne przeprowadzenie badania lekarskiego odbyło się dopiero po zakończeniu pierwszego kontaktu?

Plan porodu może uwzględniać także wszelkie kwestie związane z pobytem na oddziale położniczym, karmieniem noworodka, a nawet szczepieniami. Warto także wziąć pod uwagę dodatkowe aspekty, które dla personelu będą cenną wskazówką. Chodzi m.in. o tendencję do omdleń, zdiagnozowaną cukrzycę ciążową, problemy ze wzrokiem itp.

Cesarskie cięcie jest z reguły zaplanowane, jednak i w takim przypadku można sprecyzować swoje oczekiwania. Warto odpowiedzieć sobie dodatkowo na takie pytania, jak np.:

• Czy chcesz, aby bliska osoba była obecna podczas operacji? Pamiętaj jednak, że nie wszystkie szpitale dopuszczają możliwość wprowadzenia na salę operacyjną "osób trzecich” lub uniemożliwiają to niektóre nieprzewidziane sytuacje w trakcie cesarskiego cięcia.
• Czy zależy Ci, aby zaraz po porodzie mieć kontakt "skóra do skóry” z dzieckiem?
• Czy chcesz nakarmić noworodka jak najszybciej po porodzie?
• Czy chcesz oddać noworodka na pierwszą noc po cesarskim cięciu?

Opracowanie planu porodu wymaga poświęcenia sporej ilości czasu, warto jednak znaleźć chwilę na jego sporządzenie. Zacznij go pisać mniej więcej na 4 tygodnie przed planowanym terminem porodu – zgodnie z tym, co pokazuje kalendarz ciąży.
Dlaczego warto?

• Poszerzasz swoją wiedzę dotyczącą porodu, dzięki czemu eliminujesz strach przed nieznanym.
• W ten sposób możesz przekazać swoje oczekiwania względem przebiegu porodu oraz opieki w trakcie pobytu w szpitalu.

Pamiętaj, że plan porodu nie jest żadną listą życzeń. Chodzi raczej o podkreślenie pewnych kwestii, na których najbardziej Ci zależy. Dzięki temu poczujesz się pewniej i obawy związane z porodem zejdą na dalszy plan.

Może się zdarzyć, że osoba opiekująca się Tobą podczas porodu zaproponuje Ci działania czy zabiegi odbiegające od tego, co określiłaś w planie. Pamiętaj, że położna i lekarz reagują adekwatne do sytuacji i najważniejsze jest dla nich zdrowie Twoje i dziecka.[1]

[1] https://www.bebiprogram.pl/zdrowie-mamy/szkola-rodzenia/ciaza/plan-porodu-jak-go-przygotowac