Bardzo długo nie daje żadnych objawów, jego wykrywalność w początkowych stadiach rozwoju jest bardzo niska. Występuje najczęściej u kobiet w okresie około i pomenopauzalnym. Coraz częściej dotyka również kobiet dużo młodszych. Rak jajnika to piąty co do częstości występowania nowotwór złośliwy u kobiet w Polsce. Co roku na raka jajnika umiera około 2.500 Polek! Ponad 50 proc. pacjentek przegrywa walkę z tym nowotworem, a jego skuteczne leczenie pozostaje wciąż wyzwaniem dla specjalistów na całym świecie.
Początkowo rak jajnika nie daje żadnych objawów, dlatego może być mylony z symptomami innych, mniej poważnych schorzeń. Często towarzyszą mu dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Cechą charakterystyczną raka jajnika w zaawansowanym stadium jest wodobrzusze (nagromadzenie się płynu w jamie otrzewnowej).
Pamiętajmy o niespecyficznych objawach:
- uczucie pełności, przelewanie się w brzuchu
- przewlekłe dolegliwości ze strony żołądka lub jelit
- zmiany w pracy systemu trawiennego bez istotnego powodu, np. zmiana zwyczajów żywieniowych
- objawy parcia na pęcherz moczowy bez związku z infekcją układu moczowego
- zmiany wagi bez uchwytnej przyczyny
- postępujące osłabienie organizmu.
Żaden objaw nie powinien być bagatelizowany. Bez względu na to, czy występują jakiekolwiek dolegliwości, ważne jest aby regularnie, raz do roku iść do ginekologa i wykonać USG przezpochwowe, które potwierdzi, czy jajniki są zdrowe. Im wcześniej lekarz zauważy nieprawidłowość, tym szybciej może zadziałać i pomóc w powrocie do zdrowia.
Z danych statystycznych wynika, że rak jajnika dotyka coraz młodsze kobiety. Jeszcze niedawno dotyczył wyłącznie osób po 45 roku życia – dzisiaj stale zwiększa się zachorowalność i umieralność kobiet młodszych. Niestety, nie istnieją jeszcze żadne profilaktyczne badania przesiewowe, jak cytologia w przypadku raka szyjki macicy, które pozwoliłyby na wczesne wykrycie raka jajników. Zaleca się natomiast inne badania, umożliwiające wykrycie różnych schorzeń jajnika, w tym także nowotworowych.
Panie, w których rodzinie kobiety chorowały na raka jajnika lub raka piersi powinny być szczególnie czujne. Predyspozycje genetyczne to ok. 10 proc. wszystkich przypadków. Zwiększoną uwagę powinny mieć również kobiety w trakcie lub po hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) lub prowadzące wysokotłuszczową dietę, palące papierosy czy pijące alkohol. Wszystko to sprzyja powstawaniu nowotworu.
Dlatego, co roku każda kobieta powyżej 20 roku życia powinna wykonywać zwykłe badania ginekologiczne jak cytologia, ogólna ocena palpacyjna narządów płciowych i USG przezpochwowe, zwane również transwaginalnym. Regularne wizyty u ginekologa i wykonywanie USG przezpochwowego mogą pomóc w wykryciu raka jajnika we wczesnym stadium, co zwiększa szanse na wyleczenie.
Konsultacja: Prof. dr hab. Jerzy Stelmachow, członek Rady Ekspertów Fundacji Kwiat Kobiecości – Ogólnopolskiej Organizacji na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy i Rakiem Jajnika.
Partner akcji: Kobieta.wp.pl
