Dlaczego nie dotrzymujemy postanowień?
Alicja pragnie schudnąć, Magda chce wreszcie nauczyć się hiszpańskiego, a Ola podejmuje kolejną próbę rzucenia papierosów. Te same postanowienia planują co rok, z nadejściem wiosny lub nowego roku.
18.07.2011 | aktual.: 11.12.2017 15:43
Alicja pragnie schudnąć, Magda chce wreszcie nauczyć się hiszpańskiego, a Ola podejmuje kolejną próbę rzucenia papierosów. Te same postanowienia planują co rok, z nadejściem wiosny lub nowego roku. Oczywiście na planach najczęściej się kończy. Czy skądś to znasz? Dlaczego tak trudno nam dotrzymać słowa i dokonać prawdziwych zmian?
Plany i obietnice
Często , gdy jakiś etap się kończy i zaczyna nowy, podobnie jak Ala, Ola i Magda, zastanawiasz się nad sobą. Robisz podsumowania i planujesz zmiany. Chcesz się zmieniać, być lepsza, mądrzejsza, piękniejsza. I wierzysz, że uda ci się dotrzymać słowa. Masz nadzieję, że teraz nareszcie zrobisz coś, na co od dawna miałaś ochotę lub zrezygnujesz z czegoś, co nie sprawia ci satysfakcji.
Niestety bardzo często, zamiast dokonać prawdziwej zmiany, pozostajesz kolejny raz na etapie postanowień i czczych obietnic. Dlaczego tak się dzieje? Gdzie tkwi tego przyczyna? Co powinnaś zrobić, aby dotrzymać danego sobie słowa?
Za dużo zmian
Błędem, jaki za każdym razem popełnia Magda, jest zbyt wysoko ustawiona poprzeczka. Magda chciałaby poświęcić się nauce języka, chce realizować się zawodowo i dbać o własny rozwój. Jednocześnie uwielbia kontakty towarzyskie z przyjaciółmi , ma też bardzo mało czasu na przebywanie z rodziną. Nie chce zaniedbywać swoich dzieci i męża, pragnęłaby częściej spędzać z nimi wolny czas na zabawie czy wspólnych aktywnościach. W rezultacie ma ciągłe wyrzuty sumienia, bo trudno jej to wszystko z sobą pogodzić.
Jedną z przyczyn porażek w dotrzymywaniu postanowień i dokonywaniu zmian jest formułowanie zbyt wielu celów, które nie mają ze sobą związku, a czasem są wręcz sprzeczne. Nie uda ci się skupić na nowych studiach czy kursie, jeśli jednocześnie chcesz intensywnie koncentrować swoją uwagę na sprawach rodziny. Próba godzenia sprzeczności musi skończyć się fiaskiem lub co najwyżej jakimś połowicznym rozwiązaniem, które nie przyniesie ci oczekiwanej satysfakcji.
Nie możesz bagatelizować faktu, że twoje zasoby energii do realizacji zbyt wielu zadań równocześnie są ograniczone. Im celów jest więcej, tym szybciej się denerwujesz, twoja energia się wyczerpuje i trudniej jest ci wytrwać w postanowieniach. Uruchamia się zjawisko błędnego koła, jak w przypadku Alicji: jest tak zmęczona dietą, że najlepszym sposobem na poradzenie sobie z tym jest zjedzenie smakowitego ciastka czy czekolady.
Więcej o rozwoju osobistym:
Dobrze się przygotuj do zmiany
Przedmiotem twojego postanowienia nie może być tylko stan upragniony, bez refleksji, w jaki sposób go osiągniesz. Będzie to wówczas tylko pobożne życzenie i szybką poniesiesz klęskę. Prawdziwe postanowienia powinny zawierać w sobie przemyślenia, co właściwie chcesz zrobić, jak masz zamiar tego dokonać oraz kiedy jesteś w stanie to osiągnąć.
Warto dobrze oszacować czas potrzebny na spełnienie postanowień. Jeśli planujesz na przykład zrobić prawo jazdy, musisz być świadoma, że w tym celu trzeba przejść kurs jazdy, a potem zdać egzamin. To może zabrać sporo czasu, bo nie od razu może ci się powieść na egzaminie.
Jeśli chcesz rzucić palenie, jak Ola, dobrze byłoby, gdybyś wcześniej skonsultowała się z lekarzem i przemyślała rodzaj kuracji, która będzie odpowiednia dla ciebie. Poszukaj też zachowań alternatywnych, które pomogą ci przetrwać trudny etap zmian. Jeśli palenie cię relaksowało, zastanów się, jakie inne formy relaksu i odprężania zastosujesz po zerwaniu z nałogiem?
Kolejny częsty błąd tkwi w ocenie wykonalności celów. Mogą one wydawać się proste do realizacji, a naprawdę przekraczają nasze możliwości. Trudno nam będzie biegać codziennie przez godzinę, jeśli nigdy wcześniej tego nie robiliśmy. Nie mamy odpowiedniej kondycji i łatwo nam będzie się zniechęcić.
Wsparcie zamiast hamujących przekonań
Ważną przeszkodą w realizacji celów są również irracjonalne przekonania, które nas ograniczają i blokują. Lęk przed niepowodzeniem, krytyczne myśli na swój temat oraz rozpamiętywanie porażek prowadzą do niezdecydowania i bierności.
Aby lepiej sobie radzić z ważnymi postanowieniami, pamiętaj o tych pułapkach, w jakie łatwo możesz wpaść i dobrze się przygotuj do wprowadzenia zmian. Nie wahaj się też korzystać ze wsparcia bliskich ci osób. Powiedz im o swoich planach i celach, poproś o pomoc, oczekuj od nich zachęty i dodatkowej motywacji.
Adriana Klos - psycholog i psychoterapeuta warszawskiego Ośrodka Rozwoju i Psychoterapii "Strefa Zmiany". Pomaga ludziom borykającym się z problemami depresji, lęków, z kryzysami w związkach, w relacjach z ludźmi, z syndromem DDA.
(ak/sr)
