Wiele ciężarnych matek jest zarażonych wirusem HIV. Ich obawy są zrozumiałe. Do zakażenia odmatczynego może dojść zarówno podczas trwania ciąży, jak również podczas porodu i karmienia piersią.
Wiele ciężarnych matek jest zarażonych wirusem HIV. Ich obawy są zrozumiałe. Do zakażenia odmatczynego może dojść zarówno podczas trwania ciąży, jak również podczas porodu i karmienia piersią.
Kiedy planujemy ciążę, bądź już w niej jesteśmy, wykonujmy testy w kierunku zakażenia wirusem HIV. Decyzja o poddaniu się testowi nie jest łatwa i przyjemna, zwłaszcza wtedy, kiedy burzliwa przeszłość nie daje o sobie zapomnieć. Należy jednak pamiętać o idących z pomocą specjalistach: lekarzach i psychologach, którzy służą swoim wsparciem (poradnictwem) zarówno przed wykonaniem badania, jak i podczas odbierania wyniku. Pierwsze miesiące ciąży nie są bardzo groźne. Z kolei ostatni trymestr i poród to czas, kiedy dziecko najczęściej ulega zakażeniu.
Profilaktyka
Profilaktyka wertykalna opiera się na leczeniu antyretrowirusowym w czasie trwania ciąży, ale również w okresie okołoporodowym i tuż po urodzeniu (okres 4-6 tygodni). Seropozytywne kobiety nie powinny karmić piersią, bowiem jest to ryzykowne – ryzyko zakażenia maluszka zwiększa się o ponad 30 proc. (im dłużej dziecko jest karmione piersią, tym bardziej wzrasta ryzyko zakażenia – do 50 proc. włącznie).
Ciężarnej kobiecie będącej jednocześnie nosicielką wirusa HIV, przysługuje specjalistyczna opieka i pomoc (ginekolog, psycholog, specjalista chorób zakaźnych, pracownik socjalny). Także sama kobieta w tym okresie powinna szczególnie dbać o siebie. Należy pamiętać, że przy zapewnieniu fachowej opieki i leczeniu antyretrowirusowemu (wymagana zgoda) ryzyko zakażenia dziecka wynosi 1-2 proc.
Poddać się leczeniu?
Leczenie antyretrowirusowe jest potrzebne wtedy, gdy liczba komórek CD4 drastycznie spada, a niepokojąco wzrasta poziom wiremii – w pierwszym trymestrze ciąży może, ale nie musi być to niebezpieczne dla płodu (wpływ leczenia antyretrowirusowego w pierwszym trymestrze nie został do końca rozpoznany).
Jednak, jeżeli wyniki okazują się złe, lekarze zalecają bez względu na wszystko poddać się leczeniu – wybór należy wyłącznie do ciężarnej. Całkiem inaczej ma się sprawa u kobiet będących w późniejszym okresie ciąży (powyżej 3 miesiąca). Pamiętaj, że nawet, jeżeli masz bardzo dobre wyniki, powinnaś rozważyć rozpoczęcie skojarzonego leczenia antyretrowirusowego, żeby zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem HIV dziecka.
Poród
Ryzyko zakażenia zwiększa się poprzez kontakt z krwią, a jej akurat podczas porodu nie brakuje. Nieważne, czy będzie to zwykłe nacięcie krocza, czy też wszelkie czynności wykonywane podczas porodu kleszczowego, wówczas ryzyko się zwiększa. Dlatego w przypadku seropozytywnych ciężarnych dobrym wyjściem jest cesarskie cięcie, bowiem metoda ta zmniejsza ryzyko zakażenia o 25-30 proc. Z drugiej jednak strony po wykonanej „cesarce” należy się liczyć z osłabieniem organizmu matki wraz z jej układem odpornościowym. Wybór nie jest prosty.
Tuż po porodzie noworodkom pobiera się krew, która zostaje przesłana do laboratorium jednego ze szpitali zakaźnych. Krew zostaje wykorzystana do założenia hodowli wirusa, a lekarze dowiadują się, czy maluszek został zakażony czy też nie. Oczywiście noworodek zostaje poddany profilaktycznemu leczeniu antyretrowirusowemu.
Liczy się zdrowie!
Będąc w ciąży i mając wynik dodatni, trzeba szczególnie dbać o zdrowie – swoje i nienarodzonego dziecka. Należy odpowiednio się odżywiać, ćwiczyć, zapewnić sobie dużą ilość snu, a także zmniejszyć do całkowitego minimum ryzyko zakażenia się chorobami przenoszonymi drogą płciową. Zaawansowana ciąża i złe wyniki często prowadzą do zapalenia łożyska, zwiększenia ryzyka zakażenia dziecka, anemii, a co najgorsze mogą doprowadzić do wystąpienia „pełnoobjawowego AIDS”. Tak naprawdę wszystko zależy od organizmu kobiety, jej stylu i chęci do życia oraz od lekarzy.
Ogólnopolski całodobowy telefon zaufania AIDS:
022 692 82 26
AIDS zielona linia:
022 621 33 67
Tekst: Klaudia Kula
