Jakie nowalijki kupować, a jakich unikać?

Gdy dzień robi się dłuższy, wieje cieplejszy wiatr, chętniej wychodzimy na powietrze, zaczynamy porządki w szafach i to jest właśnie dobry czas, aby zadbać również o poprawę swojego zdrowia i wyglądu. Weronika Weremko-Oszuścik z poradni dietetycznej Dieta4U.pl opowiada o warzywach, które warto jeść wiosną.

WP: : Po zimie, która nie obfituje w rodzime warzywa i owoce, jesteśmy spragnieni nowalijek, kolorowych sałatek, jednak czy warto po nie teraz sięgać?

Warzywa, które możemy dostać w sklepach w kwietniu, uprawiane są wbrew panującym warunkom klimatycznym. Sałata, rzodkiewka, szczypiorek czy ogórki potrzebują do wzrostu nasłonecznienia oraz odpowiedniej temperatury. Jeśli jest na to za wcześnie, producenci stwarzają sztucznie takie dogodne warunki.

Nierzadko wzrost jest przyspieszany dzięki dodatkowym nawozom mineralnym i środkom ochrony roślin. Jest to niebezpieczne, gdyż prowadzi do przenawożenia, a także gromadzenia znacznych ilości związków azotowych. Zbyt duża podaż związków azotowych jest szkodliwa dla ludzi, może powodować alergie, niestrawność czy biegunki.

WP: : Co zatem jeść bez obaw wczesna wiosną?

Należy zachować umiar. Nowalijki nie powinny być podstawowym źródłem warzyw w diecie, a jedynie jej kolorowym urozmaiceniem. Warto zwracać uwagę, aby spożywać pięć porcji warzyw i owoców dziennie, pamiętać o urozmaiceniu swojej diety. Korzystajmy z kiszonek, a także z warzyw w postaci naturalnej, zwłaszcza tych korzeniowych.

Bez problemu dostaniemy w sklepach buraki, pory, brukiew, rzodkiew czy suche nasiona roślin strączkowych - ciecierzycę, soczewicę. Dobrym źródłem witamin i składników mineralnych są warzywa mrożone, dostępne prze cały rok.
Korzystajmy z niesłodzonych soków warzywnych czy owocowych oraz koktajli.

WP: : Jak wybierać nowalijki?

Należy unikać tych zbyt okazałych, gdyż może to świadczyć o ich przenawożeniu. Nie warto kupować zwiędniętych, gdyż szybkie więdnięcie spowodowane jest nadmiarem związków azotowych w roślinie.

Przed spożyciem trzeba dokładnie umyć warzywa, sprawdzić, czy nie ma na nich pozostałości ziemi. Zaraz po zakupie wyciągnijmy warzywa z folii, gdyż w atmosferze pozbawionej tlenu azotany przekształcają się w bardziej szkodliwe azotyny. Ogórki obierzmy ze skórki, zerwijmy wierzchnie liście z sałaty i wytnijmy głąb. Rzodkiewki należy wypłukać, odciąć korzonki i zostawić na parę minut w zimnej wodzie. Najwięcej nawozów chłoną z gleby: rzodkiewka, szczypiorek, sałata, szpinak, kalarepa.

WP: : A może postawić na nowalijki ekologiczne?

Kupując nowalijki w sklepach ze zdrową żywnością, możesz mieć pewność, ze nie zostały poddane działaniu syntetycznych nawozów mineralnych oraz zawierają minimalne ilości azotanów. Do upraw wykorzystuje się naturalne podłoża, z których roślina pobiera tyle związków azotu, ile potrzebuje do wzrostu. Zatem nie kumuluje nadmiaru azotanów w swoich korzeniach czy łodygach. Jest jednak problem z dostępnością ekologicznych nowalijek. Niewiele sklepów ma je w swojej ofercie.

Samodzielna uprawa nowalijek nie jest wcale trudna, a późniejsze zbiory z własnego wysiewu warzyw sprawią ci wiele przyjemności. Spróbuj wyhodować szczypiorek, rzeżuchę, natkę pietruszki, sałatę czy rzodkiewki.

Wystarczy nasłoneczniony parapet czy balkon. Zasadzone warzywa zaczną kiełkować już po kilku dniach. Wystarczy tylko pamiętać o ich podlewaniu.
Nowalijki zawierają wiele cennych witamin, mikro- i makroelementów, jednak warto poczekać na ich rodzime, gruntowe odmiany. Zacznij zwiększać ilość spożywanych młodych warzyw od maja, kiedy są one bardziej dostępne i tańsze. Gdy ceny warzyw zaczną spadać, będzie to znak, że pojawiły się mniej kosztowne w uprawie warzywa, które oprócz niższej ceny zawierają mniej szkodliwych substancji.

Nowalijki nie powinny być spożywane przez małe dzieci, gdyż ich przewód pokarmowy inaczej metabolizuje azotany niż u osób dorosłych. U dzieci mogą się pojawić biegunki, bóle brzucha czy wysypka. Uważać też powinni alergicy oraz osoby z wrzodami żołądka.