Nadpotliwość – przyczyny i leczenie
Nadmierna potliwość to choroba, która jest niezwykle uciążliwa i bardzo mocno odbija się na psychice człowieka. Współczesna medycyna zna jednak sposoby na likwidację tej dolegliwości i są nią zastrzyki z toksyną botulinową lub nowoczesny zabieg laserowej redukcji gruczołów potowych. Zabiegi są bezbolesne, nieinwazyjne i pozwalają zahamować wydzielanie potu na okres od kilku miesięcy do roku lub na stałe.
Nadmierna potliwość to choroba, która jest niezwykle uciążliwa i bardzo mocno odbija się na psychice człowieka. Współczesna medycyna zna jednak sposoby na likwidację tej dolegliwości i są nią zastrzyki z toksyną botulinową lub nowoczesny zabieg laserowej redukcji gruczołów potowych. Zabiegi są bezbolesne, nieinwazyjne i pozwalają zahamować wydzielanie potu na okres od kilku miesięcy do roku lub na stałe.
Czym jest nadpotliwość? Nadmierne pocenie się dotyczy od dwóch do trzech procent populacji i częściej dotyka mężczyzn niż kobiety. Osoby dotknięte nadpotliwością wydzielają w spoczynku około 3 litry potu dziennie, natomiast zdrowa osoba poci się trzy razy mniej. Choroba ta może być miejscowa lub uogólniona. Rodzaj nadpotliowości miejscowej dotyczy zazwyczaj pach, dłoni, stóp i rzadziej – twarzy. Natomiast uogólniona obejmuje całe ciało.
A jakie są przyczyny nadmiernej potliwości? – Nadpotliwość, zwłaszcza ta uogólniona, bardzo często jest jednym z objawów choroby podstawowej. A chorobą tą może być infekcja połączona z wysoką gorączką, schorzenia nowotworowe, neurologiczne i te, związane z zaburzeniami hormonalnymi, czyli np. nadczynność tarczycy i cukrzyca. Ponadto zwiększone wydzielanie potu może występować podczas menopauzy oraz andropauzy oraz nadpobudliwości nerwowej. Nadpotliwość wywoływana jest także przez czynniki fizjologiczne, takie jak gorący klimat, stres, silne emocje czy otyłość. Najczęściej jednak jest to choroba genetyczna – tłumaczy dr Maria Rybak z wrocławskiej kliniki medycyny estetycznej Ars Estetica.
Dodajmy jeszcze, że nadpotliwość ujawnia się zazwyczaj pomiędzy 20. a 30. rokiem życia, czyli wtedy, gdy prowadzimy najbardziej ożywione życie towarzyskie. Niestety osoby dotknięte tą chorobą często unikają kontaktów międzyludzkich, ponieważ nadmierne pocenie wywołuje u nich wstyd. Wystarczy jednak poddać się zabiegowi trwającemu około godziny, by wszystko wróciło do normy.
Toksyna botulinowa
Toksyna botulinowa powszechnie zwana jest jadem kiełbasianym, a jej pierwsze wykorzystanie w medycynie zawdzięczamy Alanowi Scottowi, amerykańskiemu okuliście, który w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku zastosował ją do leczenia zeza. I od tego czasu toksyna botulinowa przestała być jedynie trucizną, a stała się lekiem przynoszącym ulgę pacjentom dotkniętym schorzeniami neurologicznymi.
W medycynie estetycznej wykorzystywana jest natomiast od 1993 roku. Najpierw służyła jako preparat pozwalający wygładzić zmarszczki, a dziś z powodzeniem stosuje się ją do leczenia nadpotliwości. A na czym polega jej działanie? – Toksyna botulinowa typu A, produkowana laboratoryjnie i oczyszczana, hamuje uwalnianie acetylocholiny. Jest do neuroprzekaźnik, który odpowiada za przekaźnictwo impulsów pomiędzy nerwami i mięśniami. Toksyna botulinowa likwiduje również wydzielanie potu poprzez zahamowanie pracy gruczołów potowych. I jest to właściwie cała tajemnica jej działania – wyjaśnia dr Maria Rybak z kliniki Ars Estetica.
Więcej na temat potu:
Laserowe usuwanie gruczołów potowych
Do Polski dotarła już druga metoda leczenia nadpotliwości, czyli laserowa redukcja gruczołów potowych. Zabieg ten wymaga większych umiejętności od lekarza i posiadania profesjonalnego sprzętu, przez co nie jest jeszcze tak popularny, jak wstrzykiwanie toksyny botulinowej. O ile botox dobrze radzi sobie z nadmierną potliwością w okolicy dłoni i stóp, to laserowe usuwanie gruczołów potowych wykonywane jest w okolicy pach, ponieważ tam znajduje się wystarczająca ilość tkanki tłuszczowej.
Zabieg ten jest podobny do liposukcji laserowej i wykonywany tym samym sprzętem, ale cienka kaniula wprowadzana jest bardziej powierzchownie w skórę. Następnie gruczoły potowe są rozpuszczane i usuwane poprzez odessanie. Gruczoły potowe nie odnawiają się i nadpotliwość zostaje wyleczona trwale. Potwierdzają to chociażby badania opublikowane w szanowanych czasopismach specjalistycznych.
Za przykład weźmy artykuł Alberto Goldmana, który ukazał się w Journal of Dermatologic Surgery w 2008. Po przeprowadzeniu zabiegu laserowego usuwania gruczołów potowych okazało się, że u 60% pacjentów pocenie w okolicy pach zmniejszyło się o co najmniej 75%, a u 23,5% pacjentów nadmierna potliwość została zredukowana o 51-75%.
Wniosek jest taki, że u 82% osób poddanych laserowej redukcji gruczołów potowych wyniki były bardzo dobre lub dobre. Dodajmy, że od tego czasu urządzenia laserowe zostały jeszcze bardziej dopracowane, co skutkuje lepszymi rezultatami.
Likwidacja nadpotliwości
Zastrzyki z toksyną botulinową oraz laserową redukcję gruczołów potowych stosuje się tylko w przypadku nadpotliwości miejscowej. A jest tak z dwóch względów. Po pierwsze nadmierna potliwość uogólniona ustępuje wraz z chorobą podstawową, a po drugie – niezmiernie trudno byłoby ostrzykiwać całe ciało chorego. Tym bardziej, że miejsce, w które podana zostanie toksyna botulinowa dzielone jest na kwadraty o bokach 1,5 cm. Ale zanim do tego dojdzie, konieczne jest szczegółowe ustalenie obszarów dotkniętych nadmiernym poceniem. I aby to osiągnąć, najczęściej stosuje się tzw. test Minora. Czyli np. dłonie smarowane są jodyną i posypywane skrobią ziemniaczaną.
Reakcja jodyny i skrobi z potem powoduje powstawanie czarnych plam. I właśnie w te miejsca wstrzykiwana jest toksyna botulinowa. Dzięki temu lekarz nie aplikuje zastrzyków tam, gdzie nie występuje taka konieczność. Zabieg nie należy do bolesnych, ale najczęściej wykonywany jest ze znieczuleniem, aby pacjent czuł się komfortowo. I tak w każdy kwadrat objęty nadpotliwością aplikowana jest niezbyt głęboko niewielka dawka toksyny botulinowej.
Więcej na temat potu:
Procedura ta trwa kilkanaście minut, a zaraz po zabiegu możemy wrócić do swej codziennej aktywności. Niewskazane jest tylko noszenie ciężkich rzeczy w przypadku zabiegu na dłoniach. I jak już wspominaliśmy – efekty zastosowania toksyny botulinowej utrzymują się od około 6 miesięcy do roku. Trwałe efekty przynosi natomiast usunięcie gruczołów potowych dzięki laserom wykorzystywanym do liposukcji. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym i nie jest bolesny.
Stosowane lasery są tak zaawansowane technologicznie i precyzyjne, że nie ma obaw uszkodzenia tkanek. Gruczoły potowe usuwane są nieodwracalnie i tutaj pojawia się pytanie – czy nie szkodzi to organizmowi, który przecież musi wydzielać pot? Oczywiście gdybyśmy usunęli gruczoły potowe z całego ciała, to organizm nie mógłby funkcjonować, ale zredukowanie ich ilości z okolicy pach nie wpływa na całościową gospodarkę wodno-elektrolitową i co więcej – nie powoduje zwiększenia wydzielania potu w innych obszarach ciała. W porównaniu z wstrzyknięciem toksyny botulinowej, zabieg laserowej redukcji gruczołów potowych jest bardziej inwazyjny, wymaga rekonwalescencji, ale przynosi trwałe efekty, co jest jego ogromną zaletą.
Czy zabiegi są bezpieczne?
Skrupulatne testy i badania kliniczne nie wskazały żadnych poważnych powikłań związanych ze stosowaniem toksyny botulinowej, a potwierdziły je miliony zabiegów na całym świecie. Dlatego z pełnym przekonaniem możemy powiedzieć, że zabieg jest bezpieczny. Oczywiście w każdym przypadku występują pewne przeciwwskazania. Ostrzykiwania toksyną botulinową nie wykonuje się u osób nadwrażliwych na składniki preparatu, kobiet w ciąży i podczas okresu karmienia, pacjentów z miejscowymi infekcjami skóry oraz z zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.
Ponadto zabieg wykluczony jest u osób, które przyjmują leki, w których składzie znajduje się cyklosporyna, tubokuraryna, D-penicylamina, sukcynylocholina, aminoglikozydy lub aminochinolony. Leki te należy odstawić przynajmniej tydzień przed planowanym zabiegiem. Zabieg laserowego usuwania gruczołów potowych należy do bezpiecznych, a ponieważ opiera się na zasadzie liposukcji, która wykonywana jest od wielu lat, to można skorzystać z niego bez obaw o powikłania.
Koszt zabiegu
Cena zabiegu wstrzyknięcia toksyny botulinowej uzależniona jest oczywiście od ilości zużytego preparatu. Możemy jednak poznać uogólniony koszt. I tak we wrocławskiej klinice Ars Estetica za leczenie nadpotliwości pach zapłacimy 1690 zł, dłoni – od 1690 zł, a stóp – od 1790 zł.
W warszawskim Instytucie Zdrowia i Urody Sharley Medical Spa ceny zaczynają się od 2000 zł. Z kolei w katowickim Skin Laser Studio kształtują się następująco: pachy – 2000 zł, dłonie – 2100 zł, a stopy – 2700 zł.
W Małopolskim Centrum Medycyny Estetycznej i Laserowej Consensus za zastrzyki w obszarze pach trzeba zapłacić 1640 zł, dłoni – 2120 zł, a stóp – 2540 zł. Z kolei laserowe usuwanie gruczołów potowych jest zabiegiem bardzo nowatorskim, wykonywanym w niewielu klinikach, więc możemy podać jedynie przybliżony jego koszt, a waha się on w przypadku pach od około 4000 zł (Ars Estetica) przez 5000 zł (warszawskie centrum Elite) do nawet wyższych kwot.
(bb)