Osteoporoza – „cichy zabójca kości”
Choroba rozwija się długo i podstępnie. Ubytek kości następuje powoli i zazwyczaj nie daje on żadnych sygnałów ostrzegających przed zbliżającym się niebezpieczeństwem. Często pierwszym symptomem jest dopiero złamanie kości podczas na pozór niegroźnego wypadku.
Choroba rozwija się długo i podstępnie. Ubytek kości następuje powoli i zazwyczaj nie daje on żadnych sygnałów ostrzegających przed zbliżającym się niebezpieczeństwem. Często pierwszym symptomem jest dopiero złamanie kości podczas na pozór niegroźnego wypadku. Niestety, złamanie zdarza się w czasie, gdy choroba znajduje się już w stadium zaawansowanym. Dlatego w walce z osteoporozą niezmiernie ważna jest profilaktyka.
Już po 30. roku życia nasze kości stają się coraz słabsze i cieńsze. Z wiekiem obniża się bowiem aktywność enzymów biorących udział w metabolizmie witaminy D. Zmniejsza się również stężenie wapnia we krwi. W rezultacie kości tracą rocznie średnio 1 proc. swojej masy, co powoduje ich zrzeszotowienie i większą łamliwość. Oprócz wieku dochodzi jednak wiele czynników, które mogą znacznie przyśpieszyć rozwój tego procesu.
Komu grozi osteoporoza?
Choroba dotyka 2-3 razy częściej kobiety niż mężczyzn, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Proces utraty kości nasila się bowiem, gdy organizm przestaje produkować hormony płciowe, czyli w okresie menopauzy i tzw. andropauzy u mężczyzn. Szczególnie zagrożone są kobiety, u których menopauza zaczęła się przed 45. rokiem życia lub urodziły kilkoro dzieci w krótkich odstępach czasu. Predyspozycje do choroby to też drobna budowa ciała.
Szybciej zapadają na nią osoby szczupłe, niż te z nadwagą. Prawdopodobieństwo zachorowania na osteoporozę wzrasta u osób, u których w rodzinie występowały przypadki tej choroby. Do czynników ryzyka należy palenie papierosów i picie czarnej kawy. Dym papierosowy zawiera kadm, który uszkadza kości, natomiast zawarta w kawie kofeina utrudnia wchłanianie wapnia.
Niekorzystnie działają też wszystkie napoje, w których jest kofeina, a więc herbata, cola, energizery. Wystąpieniu osteoporozy sprzyja też niewłaściwa, uboga w wapń dieta, zatrucie środowiska, praca w niekorzystnych warunkach, nadczynność tarczycy, cukrzyca insulinozależna, zapalenie stawów, niektóre leki.
POLECAMY: * Wybierz urodzinowe logo WP!*
Jakie objawy?
Ten cichy zabójca działa niezauważalnie. Choroby nie poprzedzają ani bóle ani inne symptomy i zazwyczaj o osteoporozie dowiadujemy się dopiero, gdy złamiemy kość. Bardzo poważnym sygnałem jest obniżenie wzrostu. Na skutek osteoporozy często dochodzi do złamań kręgosłupa, z których większość nie jest nawet wykrywana. One powodują powolne deformacje i zmiany, a chory w ciągu dekady traci nawet 10 cm wzrostu!
Przyjmuje się, że złamanie jednego kręgu powoduje obniżenie wzrostu o 2,1 cm. Aby samodzielnie wychwycić symptomy choroby – można wykonywać 2- 3 razy w roku, zaraz po wstaniu z łóżka pomiar wzrostu. Zanim dojdzie do urazów, chorobę metaboliczną kości może rozpoznać lekarz na podstawie badań densytometrycznych.
Pozwala ono bardzo precyzyjnie (z dokładnością do 1 proc.) oznaczyć gęstość mineralną tkanki kostnej w każdym miejscu ciała. Na podstawie badania można określić, czy nastąpiło obniżenie masy kostnej, co sygnalizuje zagrożenie osteoporozą.
Jak zapobiegać osteoporozie?
Aby uniknąć problemów ze słabymi kośćmi średnio potrzebujemy około 1000 mg wapnia, Już więc w dzieciństwie należy zadbać, aby dieta była bogata wapń, magnez, witaminy D, C, B6, A oraz cynk. Głównym źródłem wapnia jest mleko krowie, mleko sojowe i nabiał. Ważne jest dostarczenie organizmowi witaminy D3. Już 15 minut dziennie pobytu na słońcu, tak by promienie padały na twarz i ręce, wystarczy do wyprodukowania dziennej dawki witaminy.
Leczenie osteoporozy jest procesem długotrwałym. Gdy ubytek kości jest jeszcze niewielki, stosuje się leki hamujące przemiany mineralne, które mają utrzymać dotychczasową ilość wapnia w tkance kostnej. W okresie zaawansowanej choroby celem leczenia jest pobudzenie tworzenia kości. Nowa kość powinna mieć prawidłową strukturę i odporność na urazy. Profilaktyka w zakresie osteoporozy jest niezwykle ważna, gdyż należy pamiętać, że pewne zmiany mogą być już nieodwracalne.
POLECAMY: * Wybierz urodzinowe logo WP!*