Co to jest sebum i jak sobie z nim poradzić?

Sebum to naturalna wydzielina spełniająca kluczową rolę w dobrym wyglądzie naszej skóry i włosów. Głównie jednak słyszy się o nadmiarze tej substancji i jej niekorzystnych skutkach. Warto bliżej zapoznać się z tym zagadnieniem, by przekonać się, że sebum jest niezbędne i istnieją sposoby, by poradzić sobie z jego nadmiarem.

Sebum, czyli łój skórny to naturalna substancja wydzielana przez organizm, która jest niezwykle istotna dla zachowania zdrowego wyglądu skóry i włosów. Dokładna odpowiedź na pytanie „co to jest sebum” nie jest trudna. To nic innego, jak mieszanina lipidów (m.in. glicerydów, węglowodorów), która jest produkowana przez gruczoły łojowe umieszczone w skórze. Łój wydzielany jest przez pory mieszków włosowych. Substancja ta spełnia bardzo ważną rolę, ponieważ natłuszcza skórę i zapewnia jej miękkość. Stanowi także warstwę ochronną – antybakteryjną i przeciwgrzybiczną. Wchodzi również w skład hydrolipidowego płaszcza ochronnego skóry, który chroni przed czynnikami zewnętrznymi (bakterie, zanieczyszczenia, wiatr, zmiany temperatury, odwodnienie)
. Odpowiednia ilość wydzielanego sebum jest podstawą prawidłowego przebiegu procesów zachodzących w skórze, co ma to związek ze skutecznym działaniem kosmetyków używanych do pielęgnacji skóry i włosów.

W skutek zaburzeń pracy gruczołów łojowych, może dojść do nadmiernego wydzielania sebum. Może to doprowadzić do wielu dolegliwości skórnych:

• Nadmiar sebum sprawia, że cera się błyszczy i są na niej widoczne, powiększone pory, zwiększa się także skłonność do występowania trądziku. Zazwyczaj dotyczy to tzw. strefy T na twarzy (czoło, nos, broda) oraz pleców i dekoltu.
• Nadmiar sebum powoduje rozszerzenie i zapchanie ujścia porów skóry. W efekcie czego powstają zaskórniki w postaci białej kaszki lub czarnych wągrów (po utlenieniu wydzieliny).
• Silne przetłuszczanie się włosów również jest objawem nadmiernego wydzielania sebum. Tak jak na reszcie ciała, również na skórze głowy występują gruczoły łojowe odpowiedzialne za wydzielanie sebum. Zalegająca na skórze warstwa łoju uniemożliwia prawidłowe odżywianie cebulek. Włosy wyglądają na brudne, ponieważ sebum sprawia, że kurz obecny w powietrzu przylepia się do włosów.

Aby zniwelować problem tłustych włosów, tym samym nadmiaru wydzielanego na skórze głowy sebum, należy stosować dokładne i regularne oczyszczanie oraz nawilżanie. Najlepiej używać szamponów do mycia włosów zawierających w swoim składzie zioła, a także peelingów oraz masek oczyszczających skórę głowy. Ponadto istnieje wiele domowych sposób na nadmiernie przetłuszczające się włosy. Skuteczne są płukanki do włosów przygotowywane z proszku do pieczenia, octu jabłkowego, soku z aloesu, herbaty rozmarynowej czy soku z cytryny.

Przyczyn nadmiernego wydzielania sebum może być wiele. Począwszy od predyspozycji genetycznych po niewłaściwą pielęgnację. Dominująca rolę odgrywają hormony (płciowe, wzrostu, tarczycy, insulina, kortyzol, progesteron, prolaktyna)
, które mogą hamować lub pobudzać pracę komórek gruczołów łojowych. Ciąża, dojrzewanie, starzenie się – tu nie mamy zbyt dużego pola do działania. Hormony będą funkcjonować niezależnie od naszych upodobań. To, na co daje nam szansę na ograniczenie wydzielanego sebum to panowanie nad stresem, prowadzenie zdrowego trybu życia i odpowiednie odżywianie (najlepiej unikać tłuszczy i cukrów, spożywać produkty bogate w witaminy A i witaminy B)
. Kluczową rolę odgrywa również odpowiednia pielęgnacja skóry. Ważne jest używanie kosmetyków właściwych dla naszego typu skóry oraz unikanie nadmiernego wysuszania skóry (używanie kosmetyków wysuszających prowadzi do aktywniejszej pracy gruczołów). Skórę twarzy należy myć letnią wodą, by pozbyć się zanieczyszczeń i nadmiaru łoju oraz złuszczać, by usuwać martwe komórki zatykające ujścia porów. Dodatkowo można używać matujących baz pod makijaż oraz bibułek usuwających nadmiar sebum z twarzy.