Białko, które potrafi zdziałać cuda. Fakty i mity na temat kolagenu

Cudowne białko o kluczowym znaczeniu dla całego ludzkiego organizmu. Układając dietę, stosując suplementację czy dobierając kosmetyki, często się o nim zapomina. Tymczasem kolagen – bo o nim mowa – odpowiada nie tylko za zdrowie, ale również za urodę. Z tego względu często określany jest mianem proteiny młodości. Niestety, wraz z wiekiem jego ilość w organizmie się kurczy, a niedobór ma związek m.in. z powstawaniem zmarszczek. Na szczęście z tym problemem można sobie coraz lepiej i efektywniej radzić. Czy stosowanie preparatów kolagenowych jest bezpieczne? W jakich sytuacjach po nie sięgać?

Kolagen niezbędny dla funkcjonowania organizmu - prawda
Kolagen jest głównym, najpopularniejszym białkiem występującym w organizmie i jednym z najważniejszych elementów tkanki łącznej. Często porównuje się go do szkieletu, który podtrzymuje poszczególne części ciała, spaja je i zapewnia pewne oraz stabilne funkcjonowanie. Charakteryzuje go bardzo duża wytrzymałość i elastyczność. Znaleźć go można m.in. w ścięgnach, których jest głównym składnikiem. Niezbędny jest też dla funkcjonowania oczu, serca czy wątroby. To on jest jednym z głównych materiałów, z których zbudowana jest skóra, kości czy zęby.

Występuje kilkanaście rodzajów kolagenu, które różnią się pomiędzy sobą budową i występują w różnych częściach organizmu. Najbardziej upowszechniony jest typ I, który spotkać można m.in. w skórze, tkance łącznej kości czy ścięgnach. Odgrywa też istotną rolę w procesach związanych z zabliźnianiem się ran. Ale pozostałe typy wcale nie są mniej ważne. Znaleźć je można w chrząstkach stawowych (typ II) albo stanowią część tkanki nabłonkowej na skórze czy tętnicach (typ VII). Wiele rodzajów tego białka spotkać można w tych samych częściach organizmu, gdzie się wzajemnie uzupełniają. Kolagen jest nie tylko budulcem skóry czy kości, ale też zabezpiecza kluczowe dla działania organizmu organy, takie jak żołądek, nerki albo wątroba. To dzięki niemu możliwe jest też utrzymywanie wody w organizmie na właściwym poziomie.

Po kolagen tylko do kliniki medycyny estetycznej - mit
Kolagen to popularny środek wykorzystywany w ramach chirurgii kosmetycznej – z jego pomocą poprawić można np. wygląd ust. Także w warunkach gabinetów zabiegowych wykonywać można zastrzyki z kolagenu. Tam również przeprowadzane są zabiegi, których celem jest stymulacja produkcji kolagenu, co w dłuższej perspektywie ma wpłynąć m.in. na efekt odmłodzenia skóry. Na szczęście istnieją też mniej radykalne i inwazyjne sposoby, pozwalające na długotrwałe cieszenie się z dobrodziejstw, jakie daje to białko. Jedną z nich jest stosowanie preparatów kolagenowych.

Wśród dostępnych na rynku produktów znajdują się m.in. preparaty stanowiące czysty kolagen, oferujące spotęgowane jego działanie. Wszystkich korzyści, jakie daje stosowanie takiego środka nie sposób wymienić. Stosowanie kolagenu w postaci kosmetycznej przyczynia się do regeneracji skóry, jej wygładzenia i uelastycznienia. Ogranicza też pojawianie się zmarszczek, a dodatkowo jest w stanie neutralizować efekty urazów, oparzeń słonecznych, a nawet przyczyniać się do zmniejszenia blizn potrądzikowych. Jednym z jego celów jest stworzenie na powierzchni skóry cieniutkiej warstwy, która pozwala na zatrzymanie wilgoci przez skórę przy jednoczesnym ograniczeniu wnikania niepożądanych substancji z zewnątrz. Po takie preparaty warto sięgać szczególnie w dojrzałym wieku, gdy organizm przestaje nadążać z produkcją kolagenu – więcej tego białka ulega wówczas zniszczeniu i pojawia się problem z uzupełnianiem jego niedoborów.

To zbyt drogie, nie stać mnie – mit
Jedna z popularnych opinii głosi, że kuracje z wykorzystaniem kolagenu są bardzo kosztowne, a co za tym idzie, odmładzające kuracje z użyciem tego białka przeznaczone są wyłącznie dla wybranych. I rzeczywiście, niektóre z nich, zwłaszcza te, które przeprowadzane są w gabinetach zabiegowych pod okiem specjalistów, nie należą do najtańszych. Dość kosztowne są m.in. zastrzyki z kolagenu, których celem jest zniwelowanie niedoborów tej proteiny. Są też jednak znacznie tańsze i coraz skuteczniejsze preparaty oparte na bazie kolagenu.

Wśród nich znajduje wiele kremów, żeli, balsamów czy mleczek zawierających kolagen. Można też sięgnąć po wspomniany wcześniej kolagen w czystej postaci, który przy systematycznym stosowaniu przynosi znakomite rezultaty, a koszt którego nie wpływa znacząco na uszczuplenie budżetu w przeciwieństwie do zabiegów, które wymagają interwencji czy nadzoru lekarza.

Sam kolagen nie wystarczy – prawda
Choć suplementacja kolagenu czy korzystanie z kosmetyków zawierających kolagen jest bardzo ważne, to należy pamiętać, że samodzielnie nie załatwią one sprawy. Ważne jest, by pamiętać o zdrowych nawykach, m.in. o dobrze zbilansowanej diecie i zdrowym stylu życia. Konieczne jest dostarczanie organizmowi innych składników odżywczych. Nie, wcale nie chodzi o to, by podawać kolagen w postaci posiłków (np. stosowanych przez niektórych diet opartych na bogatych w kolagen skórek drobiowych czy świńskich nóżek, które są jednak mało efektywne), ale dostarczać organizmowi substancje, które stymulują produkcję kolagenu, a także wzajemnie się z nim uzupełniają. Olbrzymie znaczenie ma tu np. witamina C. Jej występowanie w znaczących ilościach w organizmie jest potrzebne dla procesu syntezy kolagenu, bez której rozwijać się mogą choroby takie jak szkorbut. Przypadłość ta może skutkować utratą zębów, krwotokami czy łamliwością kości.

Warto też ograniczyć spożycie niektórych substancji. Do przyjaciół kolagenu z pewnością nie zaliczają się cukry proste. Słodycze czy produkty sztucznie słodzone mogą w nadmiarze zaszkodzić nie tylko zdrowiu zębów, ale również prowadzić do produkcji związków uszkadzających kolagen. Wrogami kolagenu są też m.in. nadmierna ekspozycja na słońce, palenie papierosów, a nawet stres. Warto mieć to na uwadze szczególnie w dojrzałym wieku.

Kolagen tylko dla pięknej i gładkiej skóry – fałsz
Zastosowanie kolagenu nie ogranicza się jedynie do zabiegów kosmetycznych, których celem jest uzyskanie pięknego i młodego wyglądu skóry. Dlatego stymulacja produkcji kolagenu czy suplementy oraz kosmetyki na bazie kolagenu nie są propozycją skierowaną do starszych grup wiekowych. Od kolagenu zależy także zdrowie stawów oraz kości. Jest on również pomocny w leczeniu stanów zapalnych, złamań czy kontuzji. Doskonale sprawdza się w rehabilitacji po oparzeniach; odpowiada też za stan włosów, zębów i paznokci. O tym, by go nigdy nie brakowało, warto pomyśleć odpowiednio wcześniej.

Artykuł powstał przy współpracy z BINGOSPA