Stosunek do powierzania obowiązków domowych dzieciom od lat dzieli nie tylko rodziców, ale również pedagogów. Ci drudzy zwracają uwagę na odróżnienie obowiązków od zadań, które najmłodsi wykonują znacznie chętniej, a wręcz sami je podejmują. Pomaganie w domu jest bardzo ważne ze względu na kształtowanie takich cech, jak pracowitość, staranność, sumienność i uczynność. Co więcej, pozwala zacieśnić relacje rodzinne.
Pomoc w domu ma wpływ na oceny szkolne?
Jak wynika z ustaleń amerykańskiej badaczki Marty Rossmann, dzieci, które od najmłodszych lat pomagają w domu, są nie tylko bardziej samodzielne od rówieśników, ale również osiągają lepsze wyniki w nauce i mają większe szanse na sukces zawodowy w przyszłości. Z obowiązkami spotykają się zarówno w szkole, jak i w pracy, dlatego im wcześniej nauczą się je rzetelnie wykonywać, tym prędzej zostaną docenione przez nauczycieli i szefów. Dzieci pomagające rodzicom w domu dzięki pochwałom i nagrodom za dobrze wykonane zadania budują poczucie własnej wartości i nabierają pewności siebie w relacjach interpersonalnych. Zaś dobre nawyki wyniesione z domu przenoszą na własne potomstwo.
Obowiązki domowe a zadania dla dziecka
Do 13. roku życia wśród dziecięcych czynności dominuje zabawa, która pełni najważniejszą rolę w rozwoju najmłodszych. Obowiązki zaś są z tym większą ochotą wykonywane, im więcej z zabawą mają wspólnego. Niestety, jako rutynowe i powtarzalne czynności mogą bardzo prędko się znudzić. Niechęć do nich wzbudza też fakt, że są odgórnie narzucone i egzekwowane, a ich zaniedbanie może wiązać się z karą. Dlatego coraz częściej mówi się o tym, by obowiązki domowe zastępować zadaniami, które pojawiają się nieregularnie i są związane z różnorodnymi czynnościami. Mogą np. raz obejmować pomoc przy rozwieszaniu prania, a innym razem wspólne przygotowywanie kolacji. Zadaniom łatwo jest nadać formę zabawy, zwłaszcza jeśli w ich wykonywaniu biorą udział i dzieci, i rodzice. Są naturalne i spontaniczne, dlatego pozwalają wyrabiać u najmłodszych nawyk angażowania się w codzienne aktywności, a nie tylko w konkretne czynności przypisane na zasadzie obowiązku, za wypełnienie którego biorą bezterminową odpowiedzialność.
Wspólne dbanie o dom zbliża rodzinę i uczy odpowiedzialności. Dzień pełen obowiązków mogą urozmaicić gry planszowe i towarzyskie, które znajdziesz na WP radarOkazji.
Jak podzielić obowiązki domowe?
Nie znaczy to jednak, że tradycyjny podział obowiązków domowych odchodzi już do lamusa. Również takie rozwiązanie ma swoje mocne strony, ponieważ uczy dyscypliny i sumienności. Nie powinno się z niego rezygnować szczególnie jeśli dzieci trzymają zwierzęta domowe. Dbanie o to, by pupile zawsze miały wodę w misce i czystą kuwetę jest warunkiem ich przyjęcia pod swój dach – maluch musi mieć tego pełną świadomość, bo w grę wchodzą tu już nie tylko zasady posłuszeństwa, ale także dobro żywego stworzenia. Inne obowiązki domowe dziecka najlepiej jest wyznaczać, biorąc pod uwagę wiek malucha (bo nie wszystkie czynności są bezpieczne) i jego indywidualne wybory. Jedne dzieci wolą odkurzać, inne lepiej radzą sobie ze zmywaniem naczyń. Jeśli rodzic uwzględni to podczas podziału obowiązków, może mieć nadzieję na uniknięcie konfliktów związanych z egzekwowaniem wykonywania czynności domowych. Najważniejsze, by ani jedna, ani druga strona nie uważała obowiązków za zło konieczne. Wówczas nawet mimo szczerych intencji nie uda się wypracować prawidłowych nawyków, a wręcz przeciwnie – można wywołać u dzieci prawdziwą niechęć do angażowania się w życie rodzinne.
