Jak ogrzewać dom gazem?

Ogrzewanie domu gazem wygląda różnie w zależności od rodzaju paliwa. Do wyboru są gaz ziemny i gaz płynny (sam propan lub propan-butan). Aby wybrać gaz ziemny, trzeba mieć przyłącze sieciowe, o które można się ubiegać, jeśli dom stoi w niedalekiej odległości od istniejącej infrastruktury. Ceny takiego gazu reguluje dostawca w zależności od deklarowanego poboru paliwa – tendencja z roku na rok jest rosnąca. Ogrzewanie domu gazem ziemnym emituje jednak do atmosfery o połowę mniej szkodliwych związków niż opalanie węglem.

Jeśli dla spółki gazowniczej wykonanie odgałęzienia od przewodów nie jest opłacalne ze względu na zbyt duże oddalenie budynku od sieci, jedyną możliwością pozostaje gaz płynny, do przechowywania którego trzeba mieć odpowiednio dużą działkę. Zbiornik z propanem może być ustawiony na powierzchni gruntu, w ustalonej prawnie odległości od sąsiadujących budynków, natomiast zbiornik z propan-butanem powinien znajdować się pod ziemią, ponieważ mieszanka ta nie wykazuje odporności na ujemne temperatury.

Zbiornik i zwykłe przyłącze to jedyne, co różni obydwa typu instalacji gazowej pod względem budowy. Przewody i piec w domu wyglądają tak samo.

Zarówno gaz ziemny, jak i gaz płynny nadaje się do wykorzystania nie tylko do zasilania tradycyjnych grzejników, ale również kominka czy przewodów ciepłowniczych sieci podłogowej. Kominek gazowy rozpala się błyskawicznie i nie wymaga czyszczenia. W jego wnętrzu znajdują się wkłady (najczęściej ceramiczne), które imitują drewno i węgiel. Co więcej, pod taki kominek nie trzeba budować dodatkowej infrastruktury w postaci komina. Ogrzewanie podłogowe gazowe jest natomiast równie wydajne jak ogrzewanie elektryczne, za to o wiele tańsze. W skali roku może kosztować nawet dwa razy mniej.

Aby ogrzewać dom gazem tanio i skutecznie, trzeba zacząć od wyboru odpowiedniego kotła. Jak wynika po pierwsze z opinii użytkowników, po drugie zaś z zaleceń unijnych, najbardziej opłaca się zainwestować w gazowy kocioł kondensacyjny. Wykorzystuje on zjawisko skraplania pary wodnej, dzięki czemu odzyskuje maksymalną ilość energii zawartej w spalinach, które w tradycyjnych kotłach są chłodzone do temperatury 110–120°C, natomiast w kotłach kondensacyjnych do 30–40°C. Tak duża różnica przekłada się na znaczną oszczędność paliwa (nawet o 30%) i bardzo wysoką sprawność energetyczną. Poza tym kocioł kondensacyjny ma zamkniętą komorę spalania, co sprawia, że opary nie dostają się do wnętrza domu.

Ogrzewanie domu gazem jest szczególnie efektywne, jeśli kocioł ma szeroki zakres modulacji mocy – od kilku do kilkudziesięciu kilowatów. Możliwość ustawiania niskich lub wysokich wartości sprzyja docieplaniu budynku nie tylko zimą, ale również w okresach przejściowych, a kocioł czyni urządzeniem uniwersalnym, które sprawdzi się zarówno w małych, jak i w większych domach. Dodatkowo znacznie zmniejsza ryzyko, że komfort cieplny nie zostanie zapewniony.

W kotle, czyli najważniejszym elemencie instalacji centralnego ogrzewania gazowego, dużą rolę odgrywa również regulowanie temperatury wody grzewczej za pomocą prostych sterowników (dobowych lub tygodniowych). Mogą one automatycznie wyłączać kocioł, gdy temperatura przekroczy ustaloną wartość lub włączać, kiedy spadnie poniżej wartości progowej. Najlepiej wybrać kocioł, w którym znajduje się czujnik temperatury zewnętrznej. Urządzenie to pomaga w dostosowaniu zasilania grzejników do panujących warunków atmosferycznych. Odpowiednie ustawienia dają gwarancję, że kocioł nie będzie produkował nadmiernej ilości ciepła, a tym samym narażał na niepotrzebne wydatki.

Sterowniki w sprawnie działającym kotle nie są jednak wystarczające do optymalnej pracy instalacji gazowej. Nie można też zapominać o montażu termostatów przy grzejnikach.

W przypadku nowoczesnego ogrzewania gazowego koszt paliwa (gazu ziemnego lub gazu płynnego) można zredukować dzięki właściwym nawykom związanym z codziennym użytkowaniem instalacji. Pewne przyzwyczajenia pozwalają zmniejszyć straty ciepła, a tym samym do minimum ograniczyć konieczność wykorzystywania pełnej mocy kotła.

1. Zimą – podobnie jak o każdej innej porze roku – trzeba wietrzyć pomieszczenia. Można jednak robić to tak, by praca instalacji gazowej nie uległa natężeniu. Wystarczy przed otwarciem okien zakręcić zawory termostatyczne przy grzejnikach. Wietrzenie powinno trwać nie dłużej niż kilka minut.
2. Grzejników nie należy zasłaniać ani suszącą się odzieżą, ani obudowami pełniącymi funkcje dekoracyjne. W bliskiej odległości od kaloryferów najlepiej nie ustawiać również mebli (zaleca się zachowanie co najmniej 10 cm wolnej przestrzeni). Pozwala to o 10% zredukować straty ciepła.
3. W dzień nie powinno się przysłaniać okien ani zasłonami, ani roletami, ponieważ promienie słońca, które docierają przez szyby do wnętrza domu, potrafią podtrzymywać temperaturę. Rezygnacja z darmowego źródła ciepła obniża wydajność ogrzewania.

O prawidłowym ogrzewaniu domu gazem nie można mówić wtedy, gdy nie są zachowane podstawowe zasady bezpieczeństwa. Najlepszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka związanego z rozszczelnieniem instalacji jest inwestycja w kocioł kondensacyjny, który ma zamkniętą komorę spalania. Korzysta z powietrza doprowadzanego z zewnątrz, a nie pobiera tlenu z wnętrza budynku. Nie musi więc znajdować się w oddzielnym pomieszczeniu (kotłowni), w przeciwieństwie do tradycyjnego kotła gazowego (z otwartą komorą spalania). Zwykły kocioł powinien być wyposażony w system zamykający zawór gazu na skutek zalania palnika oraz znajdować się w domu z bardzo dobrze działającą wentylacją. Zasłanianie przewodów wentylacyjnych zimą stwarza śmiertelne niebezpieczeństwo, podobnie jak brak dbałości o ich przepustowość.

Choć producenci nowoczesnych kotłów oferują mechanizmy redukujące jakiekolwiek ryzyko związane z używaniem do ogrzewania gazu, należy zachowywać przezorność, choćby ze względu możliwość wystąpienia błędu projektowego czy wykonawczego na etapie planowania i montażu sieci grzewczej. Konieczne trzeba przeprowadzać coroczny przegląd instalacji, ze szczególnym naciskiem na kontrolę drożności przewodów odprowadzających spaliny i doprowadzających powietrze. Warto również zaopatrzyć się w czujnik czadu i gazu, który stale monitoruje obecność CO i LPG w powietrzu. Ważne, by w przypadku wykrycia nieprawidłowości dawał on wyraźny sygnał – najlepiej zarówno dźwiękowy, jak i świetlny.