Mówimy o nich: królowe sezonu. I słusznie, bo truskawki pojawiają się już pod koniec maja, podczas gdy inne owoce dopiero w lipcu.
*Gdy leżą w kobiałkach na straganie, są zwyczajne jak inne owoce. Ale kiedy Richard Gere w „Pretty Woman” podaje Julii Roberts szampana z truskawką – to jest to szczyt wytworności. Pięknie rozkwitają na wiejskich zagonach, ale świetnie się też prezentują w markowych restauracjach. Są słodkie jak miód, ale gdy nie widzą słońca, lepiej ich nie tykać. Czy wyobrażacie sobie, że może nie być truskawek? *
To prawda, że truskawki z importu czy mrożone są w sklepach przez cały czas. Ale każdy przyzna, że najsmaczniejsze i najwartościowsze są te wiosenne, prosto z grządki. Warto na nie czekać cały rok!
Polska jest jednym z największych europejskich producentów i eksporterów truskawek. Na świecie równie chętnie są kupowane nasze truskawki świeże, jak i mrożone.
*Królowa dla królów *Na początku XVIII wieku kapitan Fraiser przywiózł królowi Ludwikowi XIV rosnącą dziko w Chile, Peru i Kalifornii chilijską poziomkę o dużych owocach. Stała się ona podstawą wielu krzyżówek, z których wywodzą się dzisiejsze truskawki. Truskawki z bitą śmietaną uwielbiał car Piotr I, żądał ich nawet zimą i... rozkaz ten spełniano! Dzięki truskawkowym kąpielom francuskie arystokratki zachowywały olśniewającą biel i jędrność skóry. A dziś, na otwarcie turnieju tenisowego w Wimbledonie, rodzina królewska popija szampana z truskawkami.
Truskawka, ale jaka? *Truskawki przywędrowały do Polski przez Francję i szybko się u nas zadomowiły. Obecnie uprawia się ok. 2 tys. odmian i wciąż trwają badania nad nowymi, odpornymi na niesprzyjające warunki pogodowe.
*Poszczególne odmiany różnią się barwą, wielkością, kształtem i smakiem owoców. Oto najczęściej spotykane w uprawach amatorskich na działkach i w ogródkach przydomowych. *- *Murzynki, zwane malinówkami lub purpuratkami. Nieduże, ciemnowiśniowe, mają winny smak, są soczyste, dobre do jedzenia na surowo, doskonałe na przetwory.
- Faworytki, zwane u nas sengą. Średniej wielkości, stożkowate, o jasnoczerwonym soku, dobre na przetwory. Bywa też senga o owocach kulistych ze ściętym wierzchołkiem. Bardzo smaczna, owocuje później, pod koniec czerwca.
- Ananasówki, tzw. majówki, są średniej wielkości, o różowoceglastym miąższu, czerwone, jaśniejsze przy wierzchołku. Świetne do jedzenia na surowo, zwłaszcza ich deserowa odmiana – talisman.
- Kartoflanki – duże, ceglastoczerwone, z białym lub zielonym wierzchołkiem. Niezbyt aromatyczne, dojrzewają późno, raczej dla amatorów.
- Pnące – ostatnio bardzo popularne, owocują od czerwca do późnej jesieni.
*Dla zdrowia i urody *- Truskawki gwarantują piękną cerę – wybielają piegi i plamy na skórze.
- Sok i zmiażdżony miąższ usuwa żółty osad nazębny i likwiduje nieprzyjemny zapach z ust.
- Są źródłem witamin: C, K, B1, B2, PP i karotenu.
- Działają bakteriobójczo.
- Zawierają żelazo, które chroni przed anemią, bo ułatwia powstawanie czerwonych krwinek.
- Błonnik usprawnia trawienie.
Warto wiedzieć *Truskawki dojrzewające w słońcu są słodsze, smaczniejsze i mają więcej wit. C. Intensywniejsza barwa oznacza więcej wit. C. Jaśniejsze mają jej mniej, ale też wolniej ją tracą podczas przetwarzania. Owoce należy myć szybko na sicie, osączyć i dopiero wtedy oberwać szypułki. Można też wrzucić je do miski z wodą i szybko opłukać. Do usuwania szypułek i rozdrabniania używać narzędzi z plastiku, nie metalowych, a jeśli już – to z nierdzewnej stali. *Najzdrowiej jeść świeże, nie przechowywać zbyt długo, bo pod wpływem światła tracą witaminy. Jadamy je głównie na deser, ale też jako dodatek do ryżu czy makaronu (czemu nie mogą nadziwić się mieszkający w Polsce Włosi). Przetwory z truskawek: soki, galaretki, dżemy, konfitury – zachowują smak i aromat. Pamiętajmy, że owoce należy wrzucać na wrzątek i krótko gotować. Długie gotowanie i przetrzymywanie w wodzie zmniejsza ich wartość odżywczą. *
*Uwaga: alergia! Truskawki należą do tych owoców, które mogą powodować silne reakcje alergiczne. Dlatego osoby skłonne do uczuleń nie powinny przesadzać w ich jedzeniu. Jeśli wystąpią objawy alergii, np. wysypka, należy całkowicie zrezygnować z tych owoców.
Małym dzieciom, które są bardziej od dorosłych podatne na alergię, można zacząć je podawać,
gdy skończą pierwszy rok życia. Można wówczas na próbę dać pół truskawki i obserwować,
czy nie pojawi się reakcja. Jeśli nie, po kilku dniach dajemy dziecku cały owoc. Stopniowo, powoli, zwiększamy porcje. W przypadku uczulenia rezygnujemy z prób na kilka tygodni. Jeśli kolejna próba również wywoła reakcję, należy odczekać kilka miesięcy.
Aby stwierdzić, czy dziecko istotnie jest uczulone na truskawki, należy wykonać testy alergiczne z krwi.
