Jodła koreańska
31.03.2009 | aktual.: 03.04.2009 12:21
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Jodła koreańska (Abies Koreana) należy do rodziny sosnowatych (Pinaceae). W naturze występuje w górach południowej Korei, powyżej 1000 m n.p.m. Do Europy sprowadzona została dopiero w 1908 r. Doczekała się wielu odmian z powodzeniem uprawianych w całej Europie.
Jest odporna na mróz i zanieczyszczenia powietrza. Rośnie bardzo wolno - po 10 latach osiąga 2 m wysokości. Ma regularną, stożkowatą koronę. U nas dorasta do wysokości 8-10 metrów i szerokości do 6 metrów. Pień może osiągać średnicę nawet 1 m. Kora, barwy szaro-brązowej, jest gładka z wyraźnymi "pęcherzami" żywicznymi. Gałęzie rozłożone są prawie poziomo. Igły - gęsto, promieniście osadzone wokół pędów - są stosunkowo krótkie (1-2 cm), najczęściej rozszerzają się w kierunku zaokrąglonego albo wciętego wierzchołka. Na wierzchu są ciemnozielone, a pod spodem kredowobiałe. Nowe przyrosty utrzymują żywo zieloną barwę aż do pierwszych przymrozków.
Jodła koreańska jest jednopienna - kwiaty żeńskie (szyszki) i męskie („kotki”) znajdują się na tym samym osobniku. Szyszki są efektowną ozdobą. Rosną pionowo w górę, mogą mieć długość 4-7 cm. Pojawiają się obficie już na roślinach o wysokości 1 m, nie tylko na gałązkach wierzchołkowych, ale często i na bocznych, w środkowej lub nawet w dolnej części korony. Młode szyszki są najpierw zielone, w miarę dojrzewania przebarwiają się na niebiesko-fioletowo, by w końcu zbrązowieć i rozsypać się. Nasiona są fioletowe.
Jodła koreańska dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych lub lekko ocienionych, ale osłoniętych od wiatru. Gleba powinna być żyzna i dostatecznie wilgotna. Trzeba pamiętać, żeby ją podlewać w upalne, suche dni i często nawozić.
Rozmnażać możemy ją z nasion i przez sadzonki:
Z dojrzałych szyszek zbieramy nasiona we wrześniu - październiku. Muszą przejść okres spoczynku i stratyfikację zimną. Dojrzałe nasiona przechowujemy w suchym pomieszczeniu o wilgotności do 25%, co w domowych warunkach jest bardzo trudne do osiągnięcia. Stratyfikację przeprowadzamy na początku maja. Nasiona moczymy przez 24 godz. w wodzie o temperaturze ok. 20°C, zmienianej co 6 godzin. Przygotowujemy podłoże - czysty i wilgotny piasek lub mieszankę piasku z torfem wysokim (w proporcji 1:1). Nasiona mieszamy z podłożem w proporcji 1:3 i wysiewamy w plastikowych pojemnikach - grubość warstwy nie powinna przekraczać 30 cm. Przez 1-2 tygodnie poddajemy stratyfikacji zimnej - trzymamy w temp. 0-5°C (w chłodni lub piwnicy). Po pojawieniu się pierwszych kiełków stratyfikację przerywamy i nasiona z podłożem wysiewamy w szkółce. Gdy nie możemy wysiać stratyfikowanych nasion, możemy je zamrozić w temperaturze -3°C.
Do rozmnażania przez sadzonki należy wybrać jednoroczne wierzchołki pędów. Z pędu głównego odcinamy za pomocą ostrego noża lub odrywamy sadzonkę z fragmentem starszego pędu. Sadzonki powinny mieć długość od 6 do 10 cm - dłuższym należy przyciąć wierzchołek. Usuwamy z ich dolnej części wszystkie łuski i igły, zanurzamy w ukorzeniaczu i sadzimy do żyznego podłoża, utrzymując temperaturę 18-22°C oraz wysoką wilgotność. Pierwsze korzenie pojawiają się po około 6-10 tygodniach.
Wolno rosnąca, niska i bardzo dekoracyjna jodła doskonale nadaje się do pojedynczych nasadzeń zarówno w niewielkich, przydomowych ogródkach, jak i średnich oraz dużych ogrodach. Przy zakupie sadzonek najlepiej wybierać mniejsze rośliny (o wysokości 30-40 cm) - sprawiają mniej kłopotów w transporcie, łatwiej się przyjmą i są tańsze.
Jodła koreańska łatwo krzyżuje się z jodłą Veitcha tworząc krzyżówkę zwaną jodłą Arnolda - silnie rosnącą, o zielonkawych szyszkach (odmiana ‘Jan Paweł II’ ma szyszki jasnozielone).
Odmiany jodły koreańskiej, które można spotkać w naszych sklepach:
‘Aurea’ - młode przyrosty żółto-złotozielone, kolor utrzymuje się aż do przymrozków. Szyszki czerwonawo-purpurowe. Wymaga stanowiska słonecznego.
‘Blauer Pfiff’ - niebieskozielone zabarwienie igieł na młodych pędach.
‘Bonsai Blue’ - niebiesko wybarwione, dość długie i szerokie igły, szyszki fioletowe.
‘Brevifolia’ - krótkie, cienkie, zielone, delikatnie zmatowiałe igły, małe fioletowe szyszki.
‘Brillant’ - o pokroju płasko-kulistym, budowa gęsta, zwarta, młode przyrosty jasnozielone, pąki wierzchołkowe białe.
‘Cis’ - karłowata - o kulistym, zagęszczonym pokroju. Po 10 latach dorasta do 50 cm średnicy. Igły krótkie, ciemnozielone, lśniące. Brązowawe, stosunkowo duże pąki wierzchołkowe widoczne szczególnie zimą. Idealna odmiana na wszelkiego rodzaju skalniaki.
‘Dark Hill’ - odmiana kępiasta, z lekkim zagłębieniem po środku, igły ciemnozielone, młode przyrosty jasnozielone.
‘Doni-Tajuso’ - bardzo wolno rosnąca odmiana karłowata o pokroju kulistym, dorasta do 40 cm średnicy.
‘Golden Glow’ - odmiana karłowata, szerokostożkowa, wolno rosnąca. Po dziesięciu latach dorasta do około 0,5 m wysokości. Igły zebrane w pęczkach po dwie, zielone, zimą przebarwiają się na żółto. Jest odporna na mróz i suszę. Nadaje się do małych ogrodów, na rabaty i do pojemników.
‘Green Carpet’ - Odmiana karłowata wolno rosnąca. Po 10 latach dorasta do 0,3 m wysokości i 1,0 m szerokości. Tworzy niski, szeroki krzew o jasnozielonej barwie. ‘Kórnik’- jest polską karłowatą, odmianą jodły koreańskiej. Efektowne, dorodne, niebiesko-fioletowe szyszki rozwijają się już w 2-3 roku.
‘Kristallkugel’ - jedna z nowszych kulistych odmian jodły koreańskiej. Bardzo gęsta, rośnie powoli przybierając kształt spłaszczonej kuli.
‘Krzemień’ - polska odmiana szerokostożkowa, dorasta do 0,6 m wysokości i 0,4 m szerokości.
‘Luminetta’ - wolno rosnąca odmiana o stożkowym, gęstym pokroju i błyszczących, złotozielonych igłach. Dorasta do 3 m wysokości i 0,8 m szerokości.
‘Molli’ - odmiana o pokroju kulistym o średnicy 1 m, igły zielono-szare.
‘Oberon’ - o pokroju nieregularnym, dorasta do 1,3 m wysokości i 0,7 m szerokości.
‘Piccolo’ - odmiana karłowata o pokroju kulistym, dorasta do 0,5 m średnicy, igły ciemnozielone, młode przyrosty jasnozieloną barwę utrzymują od kwietnia do lipca.
‘Pinocchio’ - odmiana karłowata o pokroju kulistym, dorasta do 0,3 m średnicy, igły ciemnozielone, młode przyrosty jasnozieloną barwę utrzymują od początku kwietnia do połowy czerwca.
‘Piramidalis’ - o pokroju szerokostożkowym, dorasta do 1,2 m wysokości i 1,0 m szerokości.
‘Prostrate Beauty’ - pokrój płasko-kulisty, regularny. Dorasta 0,4 m wysokości i 0,9 m szerokości.
‘Rogów’ - polska odmiana szerokostożkowa, dorasta do 6 m wysokości i 2 m szerokości. Igły żywo zielone, nowe przyrosty zielono-białe.
‘Silberlocke’ - na młodych pędach igły skierowane do góry - roślina wydaje się srebrzystobiała. Szyszki duże, fioletowe.
‘Silberperl’ - wolno rosnąca (około 3-6 cm rocznie). Pokrój rośliny jest początkowo kulisto-spłaszczony, później nieregularnie stożkowy. Igły są krótkie, lekko wygięte do góry, od spodu srebrne.
'Silberzwerg' - karłowata odmiana kulista o minimalnym przyroście - osiąga wysokość 30 cm i szerokość 35 cm. Igły przez cały rok zielono-szare.
‘Silver Show’ - o stożkowym, wąskim pokroju. Igły są łukowato wygięte do góry, od spodu białe. Na pędach tworzą się niebiesko-fioletowe szyszki.
‘Taiga’ - odmiana karłowata płożąca się, dorasta do 0,6 m wysokości i 1,3 m średnicy. Igły zielonoszare, młode przyrosty żywo zielone.
‘Tundra’ - odmiana karłowata o pokroju płasko-kulistym i gęstej, zwartej budowie. Po 10 latach dorasta do 40-50 cm średnicy. Szyszki niewielkie, niebiesko-fioletowe.
‘Verdener Dom’ - wolno rosnąca odmiana o pokroju wąskostożkowym. Dorasta do 1,0 m wysokości i 0,4 m szerokości.