Królowe warzyw w sierpniu: cukinia i dynia
Cukinia jest warzywem, którego nie powinno zabraknąć w kuchni, chociażby ze względu na jego szerokie zastosowanie.
Cukinia jest warzywem, którego nie powinno zabraknąć w kuchni, chociażby ze względu na jego szerokie zastosowanie. Można ją piec, dusić, grillować, przyrządzać z niej placki i zapiekanki. Dodatkowo jest bardzo łatwa w uprawie i dlatego też często gości w przydomowych ogródkach.
Warzywo to do Polski zostało przywiezione z Włoch, gdzie było uprawiane już w XIX wieku. Cukinia jest krewniakiem dyni; po Włosku "zucchina" oznacza małą dynię.
W zależności od rodzaju może być zielona, pasiasta lub żółta. W Polsce najczęściej zjada się tylko warzywo, jednak we Włoszech spożywane są również kwiaty cukinii. Tam zjadane są w formie pieczonej lub nadziewane farszem.
Weronika Weremko-Oszuścik, dietetyk
Poradnia Dietetyczna Dieta 4U
Kabaczek czy cukinia?
Cukinia i kabaczek to to samo warzywo. W Polsce w zależności od regionu nazwy używane są zamiennie. Cukinia to specjalnie wyselekcjonowana odmiana kabaczka. Różnią się od siebie stadium rozwoju. Cukinia to młode warzywo, a zamienia si ę w kabaczka, wtedy kiedy jego nasiona są gotowe do sadzenia. Kabaczek zatem jest większy, szerszy i bardziej żółty od cukinii, dlatego też jest często traktowany jak odmienne warzywo.
Dla osób na diecie
Cukinia jest warzywem niskokalorycznym. 100 g to zaledwie 15 kcal oraz 1 g błonnika pokarmowego. Zawartość błonnika w warzywie wpływa na usprawnienie perystaltyki jelit i utrzymanie sytości na dłużej.
Co jeszcze?
- Jest polecana przyszłym mamom ze względu na znaczne ilości kwasu foliowego, który zapobiega powstawaniu wad cewy nerwowej u dziecka.
- Ma właściwości moczopędne, usprawnia usuwanie metali ciężkich z diety. Co ciekawe, sama cukinia nie wykazuje zdolności do ich kumulowania.
- Polecana jest osobom, które mają zakwaszony organizm, ponieważ wykazuje silne działanie alkalizujące.
- Zawarte w niej witaminy oraz cynk wpływają na wzmocnienie systemu odpornościowego organizmu, zapobiegają i łagodzą infekcje. Pozwalają na zachowanie ładnego wyglądu skóry, włosów i paznokci.
Wzmacniająca dynia
To warzywo, którego rodzina obejmuje 760 gatunków. W Polsce najbardziej popularne są owoce o żółtej i pomarańczowej skórce, z mięsistym miąższem wypełnionym pestkami. Dynia pochodzi z Ameryki Środkowej. W XV przypłynęła do Europy i choć na początku traktowana była jak bardzo egzotyczny owoc, to już po kolejnych 100 latach, na dobre zagościła także na polskich stołach.
Początkowo najwięcej uwagi poświęcano pestkom. Uważano je za afrodyzjak i podawano je niemrawym kochankom, a w niektórych regionach Polski również mężczyznom przed nocą poślubną, aby stanęli na wysokości zadania.
Najlepiej jeść bardzo dojrzałą dynię
Dynia jest warzywem niskokalorycznym, w 100 g zawiera 28 kcal oraz 2,8 g błonnika pokarmowego. Jest również lekkostrawna i polecana nawet przy chorobach żołądka czy wątroby.
Spożywając 200 g pomarańczowego miąższu, zaspokoisz dzienne zapotrzebowanie na witaminę A. Witamina ta zapobiega krzywicy u dzieci, wzmacnia wzrok, zapobiega nowotworom.
Im kolor dyni bardziej intensywny, im jest ona bardziej dojrzała, tym więcej w niej przeciwutleniaczy oraz witamin B1, PP oraz beta-karotenu.
Warzywo to pomaga w nieżytach żołądka, uporczywych zaparciach. Zalecane jest jako środek odkwaszający, moczopędny i żółciopędny. Ma znacznie mniejsze możliwości wiązania azotanów z gleby, dlatego znacznie lepiej niż marchew nadaje się jako pierwsze warzywo dla niemowląt. Miąższ dyni ma działanie przeciwwymiotne i często jest polecany dla kobiet w pierwszych miesiącach ciąży.
A co z pestkami?
Pestki dyni to bardzo ważne źródło cynku (7,64 mg - co stanowi 80 proc. dziennego zapotrzebowania u kobiet oraz 50 proc. u mężczyzn) i magnezu (540 mg). Dostarczają one również fosforu i potasu. Ze względu na wysoką zawartość cynku spożywanie ich polecane jest osobom z trądzikiem. Cynk reguluje produkcję sebum, czyli ogranicza przetłuszczanie się skóry oraz redukuje ryzyko przerostu i zapaleń prostaty.
Są kaloryczne, 100g dostarcza organizmowi 556 kcal, jednak nie powinny się ich bać nawet osoby na diecie redukcyjnej, ponieważ dostarczają kwasów NNKT, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz fitosteroli, które zapobiegają miażdżycy. Olej z pestek dyni wzmacnia układ sercowo- naczyniowy oraz pomaga w chorobach wątroby.
Chrupiąca przekąska stanowi sprawdzony sposób na odrobaczenie, pozbycie się owsików, tasiemca i innych pasożytów. To dzięki zawartej w błonce otaczającej nasiona kukurbitacynie, która zabezpiecza przed drobnoustrojami. Najwięcej kukurbitacyny jest w świeżych, miękkich pestkach. Dlatego też kurację odrobaczającą najlepiej wykonywać wczesną jesienią.
Weronika Weremko-Oszuścik, dietetyk
Poradnia Dietetyczna Dieta 4U
