Lekkostrawna czyli jaka?
Lekarz zalecił Ci lekkostrawne posiłki? Spokojnie. Nawet na diecie możesz jeść znacznie więcej i smaczniej.
Pewnie przynajmniej raz w życiu musiałaś stosować lekkostrawną dietę, na przykład podczas grypy. Lekarze sugerują wtedy właśnie taki sposób odżywiania, bo organizm, który potrzebuje sił na walkę z wirusem, nie może tracić ich na trawienie. Posiłki powinny być zatem tak skomponowane, by dostarczały energii bez zbytniego obciążania układu pokarmowego.
Nie oznacza to jednak, że w czasie choroby musisz jeść mdłe papki i zupy bez smaku. Posiłki lekkostrawne mogą być równie smaczne jak normalne. Różnicę między żywieniem osób zdrowych, a wymagających diety można w zasadzie określić krótko: dobieraj tylko łatwostrawne produkty i przyrządzaj je tak, by organizm szybko i bez trudu mógł wykorzystać zawarte w nich składniki odżywcze. Taka dieta jest wskazana nie tylko w czasie grypy. Lekarz może zalecić Ci ją także wtedy, gdy chorujesz na wrzody żołądka lub dwunastnicy, masz stany zapalne błony śluzowej żołądka, jelit albo którąś z chorób wątroby i dróg żółciowych. Taki sposób żywienia bywa też stosowany przez osoby w okresie rekonwalescencji, np. po operacji czy długotrwałej chorobie.
Trzy dietetyczne zasady Z reguły posiłki lekkostrawne powinny dostarczać takiej samej ilości energii i składników odżywczych jak normalne. Wyjątkiem jest dieta dla osób, które mają nadwagę i w związku z tym muszą zmniejszyć ilość kalorii, oraz dla pacjentów z chorobami nerek – wtedy konieczne jest ograniczenie białka. W tych szczególnych przypadkach dietę wystarczy tylko nieco zmodyfikować. Oto główne zasady żywienia lekkostrawnego:
1. Lekki wybór *Podstawą tej diety są składniki, które w przewodzie pokarmowym łatwo ulegają trawieniu. *Dlatego musisz wykluczyć z menu produkty sprzyjające wzdęciom: kapustę, nasiona roślin strączkowych (np. groch, fasola) oraz cebulę i grzyby. Powinnaś także znacznie zmniejszyć ilość błonnika. Dlatego zrezygnuj z razowego pieczywa, gruboziarnistych kasz. Dozwolone owoce i warzywa zawsze obieraj ze skórki, przecieraj, miksuj albo jedz tylko ugotowane.
2. Dobre przygotowanie *Aby nadać wybranym składnikom lekkostrawną formę, powinnaś je gotować w wodzie lub na parze. Mięso i ryby możesz piec, najlepiej w folii. Zawinięte w nią produkty zachowują wszystkie wartości odżywcze, a wytwarzająca się para wodna zapobiega ich wysychaniu. *Smażyć możesz wyłącznie na patelni teflonowej, bez dodatku tłuszczu. Warto wykorzystywać coraz łatwiej dostępne specjalistyczne garnki, patelnie i szybkowary. Dozwolone tłuszcze, takie jak masło czy słodka śmietanka, powinnaś dodawać do potraw dopiero po ich przyrządzeniu. Pamiętaj również, że najzdrowsze są dania jedzone tuż po przygotowaniu. Nie wolno jeść potraw odgrzewanych. Można stosować większość przypraw, zwłaszcza ziołowych. Podnoszą smak potrawy, ale przede wszystkim pobudzają wydzielanie soków żołądkowych, przyczyniając się do lepszego trawienia pokarmów. Pozwalają również ograniczyć spożycie soli w diecie. Nie powinny ich jednak nadużywać osoby chore na wrzody żołądka.
3. Niedużo, ale regularnie *Przy lekkostrawnej diecie niezwykle ważna jest częstotliwość posiłków. Obowiązuje ogólna zasada: *5–6 niedużych przekąsek w ciągu całego dnia, w regularnych odstępach czasu.Kolację zawsze powinnaś jeść nie później niż dwie godziny przed snem.
*Dla zdrowych *Na dietę lekkostrawną możesz przejść również wówczas, gdy jesteś zdrowa, ale czujesz się zmęczona, albo masz nieznaczne kłopoty z trawieniem (np. nawracające wzdęcia). Stosowana latem odciąża organizm, pozwala nam czuć się lekko. Polecana jest także w okresie wzmożonej pracy umysłowej, np. w czasie sesji egzaminacyjnej.
(JW)
Konsultacja: Alicja Kalińska, dietetyk, dyrektor Centrów Dietetycznych SetPoint