Z portugalskiej piwniczki

Są najsłodsze, bywają uśmiechnięte, ale i agresywne. Nadają nowy wymiar daniom mięsnym, owocom morza jak i deserom. Jeśli ktoś szuka oryginalnego smaku, powinien skosztować win portugalskich. Dawni odkrywcy Nowego Świata czekają na... odkrycie.

NIE TAKI ZWYKŁY KIELISZEK

LEKCJA PODAWANIA ALKOHOLU DO DAŃ

JAK WZNOSIĆ TOASTY?

APERITIF NA POCZĄTEK IMPREZY

Jeśli chcesz miło zaskoczyć swoich gości lub urządzić wieczór wspomnień z wakacji w Lisbonie lub Algarve podaj portugalskie wina. - Są jak dopływ świeżego powietrza, dla tych którzy szukają czegoś nowego w świecie win – mówią kiperzy.

Winiarstwo w Portugalii liczy sobie kilka tysięcy lat tradycji. Wiek XVIII i XIX to rozkwit ich sławy i uznania. Z kolei w wieku XX europejscy potentaci winiarstwa usunęli nieco w cień wina z krańca Europy. Dziś Portugalia, kojarzona z winami słodkimi zaskakuje róznorodnością rodzimych szczepów. Produkuje ponad 11 mln hektolitrów wina rocznie - od delikatnych białych poprzez musujące, różowe, wykwintne wina czerwone, aż po mocne wina wzmacniane. Warto zapamiętać nazwy odmiennych regionów jak Vinho Verde, Douro, Dão, Bucelas Bairrada, Alentejo czy Setubal.

Spory wybór win znad Tagu i Douro dostępny jest w naszych sklepach. Można wśród nich znaleźć ciekawe smaki: lekkie, łagodne, ale i ostre. Czasem łączą różne cechy np. bywają mocne, ale zarazem łagodne. Wele jest także uniwersalnych. - Okazuje się, że w winie może być jeszcze coś jeszcze – poleca poszukiwania Sławomir Płatek, znawca win. Na indywidualność portugalskich win wpływ mają specyficzne warunki upraw tj. bliskośc oceanu, wyjątkowe nasłonecznienie jak i unikalny mikroklimat poszczególnych regionów oraz rodzaje gleby. O tajemnicy smaku i aromatu decydują także rodzime szczepy winorośli. To szczególnie istotne, gdyż na wielu europejskich winnicach prym wiodą międzynarodowe szczepy. To wszystko owocuje niepowtarzalną jakością i różnorodnością charakteru portugalskiego wina - od wysokiej kwasowości do wyraźnej rustykalności. – Spotkanie z nimi nie powoduje wstrząsu, ale daje odmienność – przekonuje Płatek.
Portugalskie wina to w większości wina młode, które nie powinny się starzeć i nie potrzebują wielu lat leżakowania. Portugalskie wina znakomicie komponują się z potrawami. Wciąż jest to nisza w porównaniu z winami francuskimi, włoskimi czy z Nowego Świata. W jakości reprezentują pierwszą ligę. Dodatkowym atutem jest dobra relacja ceny do jakości.

Wzmacniane wina jak uznane na całym świecie porto są najbardziej znanymi produktami Portugalii. Porto powstaje tylko z winnic rejonu nad doliną rzeki Douro, wyznaczonego w 1756 roku przez markiza de Pombal. Granica jest ściśle określona i niezmienna od ponad 250 lat. Na początek można zaproponować degustację słodkiego Tawny (brunatne) lub LBV. Wino wzmacniane brandy posiada 19-20 proc. alkoholu. Mocy nabiera leżakując długie lata w dębowych kadziach chłodnych piwnic w Vila Nova de Gaia. Porto podajemy w temp. 17 st. najlepiej do deserów, do popołudniowej kawy, także do ostrych serów jak i ostrych dań mięsnych (baraina, dziczyzna, pasztety). Po konsumpcji butelka może pozostać otwarta. Cena: 50-100 zł za butelkę.

Verde w języku portugalskim oznacza kolor zielony. Aż ma się ochotę na parafrazę słów Sienkiewicza: „morze czerwone odznacza się tym, że jest zielone”. Choć w tym przypadku chodzi o wino, nie o wodę, a nazwa oznacza jego niedojrzałość, a nie rzeczywisty kolor. Vinho Verde można uznać za drugie pod względem sławy spośród portugalskich win. Jest lekkie, kwaskowate i pochodzi z północno-zachodniej części kraju. Biale doskonale nadaje się do owoców morza. Podajemy schłodzone. Cena: ponad 20 zł za butelkę.

Czerwone Vinho Verde jest cierpkie, świeże, agresywne, dobre do np. duszonej wołowiny czy jak sądzą niektórzy nawet do pewnych grilowanych ryb. Bardzo „ambitne” gatunki tego wina wspaniale nadają się do dań. Z nimi zaczynają... inaczej smakować. Cena: powyżej 50 zł za butelkę.
Moscatel Setubal - najsłodsze na świecie

Jedno z najbardziej słodkich win na świecie, białe i mało znane. Słodsze od Porto, ale nie mdlące. Pachnie świeżymi cytrusami i suszonymi mrelami – To „uśmiechnięte” wino. Można serwować je nie tylko do deserów, ale także zamiast – mówi Płatek. Taka słodycz dobrze komponuje się z ostrymi serami czy pikantnymi wyrazistymi zakąskami. Ale najlepiej jest podać do kawy samo wino. Cena: powyżej 50 zł za butelkę.

Pod wpływem aromatów i smaków win portugalskich warto może przyrządzić coś bardziej konkretnego. Proponuję inspirację tradycyjną portugalską potrawą, przyrządzaną z owoców morza, a przygotowywą w specjalnym garnuszku pod ciśnieniem – cataplana. Do naszej potrawy użyjemy: w podobnych proporcjach – po ok. 8 dag: dorsza, kalmarów, ośmiorniczek, krewetek i muli. Do tego potrzebujemy: oliwę, szalotkę, czosnek, pomidory, białe wino, sól, pieprz, sok z cytryny, swieżą kolendrę i ugotowany ryż. Pokrojoną szalotkę z ząbkiem czosnku zeszklić na oliwie. Dodać pokrojone 4 pomidory oraz szklankę białego wina i zagotować. Następnie dodać podzieloną na kawałki rybę i owoce morza i sok z cytryny. Razem dusić na małym ogniu pod przykryciem ok. 10-15 min. Na koniec doprawić solą, pieprzem, posypać posiekaną, świeżą kolendrą oraz dodać ugotowany ryż. Podawać na ciepło.