Altruizm i egoizm mieszczą się w różnych częściach mózgu
Altruizm i egoizm, dwie postawy stanowiące fundament relacji społecznych, wiążą się z aktywnością odmiennych obszarów mózgu – dowodzą włoscy naukowcy na łamach pisma „NeuroImage”. Eksperymenty przeprowadzili w rzeczywistości wirtualnej.
21.05.2014 | aktual.: 21.05.2014 14:57
Altruizm i egoizm, dwie postawy stanowiące fundament relacji społecznych, wiążą się z aktywnością odmiennych obszarów mózgu – dowodzą włoscy naukowcy na łamach pisma „NeuroImage”. Eksperymenty przeprowadzili w rzeczywistości wirtualnej.
Zachowania prospołeczne są podstawą więzi międzyludzkich, zarówno w relacjach indywidualnych, jak i w kontekście całego społeczeństwa. Rozwój społeczny ma z kolei wpływ na rozwój ludzkiego mózgu. Problem w tym, że altruistyczne zachowania przejawiają się bardzo różnie w zależności od osoby. Co więcej, u tego samego człowieka mogą one w różnych momentach ujawniać się w różnym nasileniu.
Naukowcy z ośrodków naukowych w Trieście i Udine, pracujący pod kierunkiem Giorgii Silani, postanowili sprawdzić, co dzieje się w mózgu, kiedy przyjmiemy egoistyczny lub altruistyczny punkt widzenia. Badacze posłużyli się techniką obrazowania mózgu, która umożliwia naukowcom dostrzeżenie najaktywniejszych struktur mózgu podczas wykonywania określonych zadań.
"W naszym eksperymencie uczestnicy zostali zanurzeni w rzeczywistość wirtualną. W ramach scenariusza mieli zadecydować, czy pomogą komuś innemu, narażając własne życie, czy może ocalą siebie bez zwracania uwagi na innych" - wyjaśnia Silani. Jak dodaje, innowacją było zaprojektowanie całego "środowiska", w którym podejmowane były decyzje, imitującego rzeczywistość. Zazwyczaj tego rodzaju badania mają charakter gier logicznych opartych na wymianie żetonów, gdzie badany może zyskać lub stracić pewną sumę pieniędzy lub punktów.
Naukowcy zaobserwowali, że podczas obu typów zachowań w mózgu aktywowały się odmienne obszary. W przypadku zachowań egoistycznych były to tzw. przednia wyspa (anterior insula) oraz przednia kora zakrętu obręczy (anterior cingulate cortex), natomiast w przypadku zachowań altruistycznych były to kora przedczołowa (prefrontal cortex) oraz skrzyżowanie skroniowo-ciemieniowe (temporo-parietal junction).
Jak wyjaśnia Silani, w pierwszym przypadku mózg czyni bodźce bardziej wyraźnymi, być może uwypuklając w ten sposób zagrożenie. Wówczas bardziej jesteśmy skłonni do decyzji egoistycznych. W drugim zaś przyjmujemy raczej punkt widzenia drugiej osoby, stając się bardziej empatyczni.
Naukowcy podkreślają, że ich główną zasługą było umieszczenie badanych w sytuacji przypominającej życie codzienne. Ze względów etycznych nie mogły to być realne okoliczności, dlatego za substytut posłużyła rzeczywistość wirtualna.(PAP)
krx/ agt/