Anemia lubi kobiety
Mimo odpowiedniej ilości snu czujesz się zmęczona i ospała? Brakuje ci energii i nie potrafisz się skoncentrować na pracy? Twoje włosy i paznokcie stały się słabe i łamliwe, cera jest blada, a w kącikach ust pojawiły się zajady? Bardzo możliwe, że u podstaw tych objawów leży niedokrwistość, czyli anemia. Dolegliwość ta szczególnie upodobała sobie kobiety. Jak ją zdiagnozować i skutecznie leczyć?
07.10.2011 | aktual.: 13.12.2011 14:09
Mimo odpowiedniej ilości snu czujesz się zmęczona i ospała? Brakuje ci energii i nie potrafisz się skoncentrować na pracy? Twoje włosy i paznokcie stały się słabe i łamliwe, cera jest blada, a w kącikach ust pojawiły się zajady? Bardzo możliwe, że u podstaw tych objawów leży niedokrwistość, czyli anemia. Dolegliwość ta szczególnie upodobała sobie kobiety. Jak ją zdiagnozować i skutecznie leczyć?
Aby zrozumieć istotę anemii, trzeba uzmysłowić sobie, dlaczego żelazo jest tak ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jak wiadomo, obok leukocytów i trombocytów we krwi znajdują się również erytrocyty. Ich składnikiem jest hemoglobina, czyli czerwony barwnik, który odgrywa niebagatelną rolę - uczestniczy w transporcie tlenu z płuc do wszystkich komórek ciała. I tu na „scenie” pojawia się żelazo - jest to najważniejszy budulec hemoglobiny. Jeśli więc żelaza jest zbyt mało, utrudnione jest zaopatrywanie narządów w życiodajny tlen. Jak można zdiagnozować anemię?
Przyczyny anemii
Najważniejszym wskaźnikiem, świadczącym o niedokrwistości, jest niskie stężenie hemoglobiny we krwi. Niepokojącym sygnałem jest spadek jej zawartości poniżej 120 g/l (w przypadku mężczyzn jest to 130 g/l). Istotna jest również liczba erytrocytów oraz hematokryt, czyli wyrażony w procentach stosunek objętości erytrocytów do objętości krwi. Na niedokrwistość może wskazywać stężenie czerwonych krwinek mniejsze niż 3,7-3,9 mln/mm3. Natomiast w przypadku hematokrytu za dolną granicę przyjmuje się 37 proc. Jakie są przyczyny obniżonych wartości tych wskaźników?
Głównym czynnikiem jest wspomniany niedobór żelaza. Może on wynikać zarówno z niewystarczającej podaży pierwiastka w diecie, jak i z zaburzeń jego wchłaniania. Anemia rozwija się więc często u osób intensywnie odchudzających się bądź przestrzegających diety wegetariańskiej.
Dlaczego? W produktach roślinnych jest znacznie mniej żelaza niż w mięsie, słusznie uważanym za skarbnicę tego pierwiastka, a ponadto jest ono gorzej przyswajalne (tzw. żelazo niehemowe). Z kolei upośledzone wchłanianie związane jest np. z celiakią, inaczej chorobą trzewną.
POLECAMY: * Anemia w czasie ciąży*
Anemia może się rozwinąć także w konsekwencji jednorazowej znacznej utraty krwi bądź niewielkich, lecz przewlekłych krwawień. Ryzyko stwarzają więc krwotoki z nosa, krwawienia z przewodu pokarmowego czy… obfite miesiączki. Dolegliwość bardzo często towarzyszy ciąży, w czasie której zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta.
Warto wiedzieć, że za niedokrwistością może stać także niedobór witaminy B12, kwasu foliowego czy miedzi, które podobnie jak żelazo, są niezbędne do prawidłowego powstawania i funkcjonowania erytrocytów.
Jak wygląda leczenie?
Dieta nie wystarczy, aby uporać się z anemią, ale odgrywa niezwykle ważną rolę w profilaktyce niedokrwistości. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo wynosi w przypadku kobiet 18 mg. Biorąc pod uwagę fakt, że spośród całej ilości pierwiastka, dostarczanej wraz z pożywieniem, wchłaniane jest zaledwie 10 proc., w codziennej diecie powinno się znaleźć przynajmniej 180 mg żelaza.
Najwięcej zawiera go mięso, zwłaszcza wątróbka wieprzowa (około 19 g w 100 g mięsa), żółtko jaj, ryby. Spośród roślin warto sięgać przede wszystkim po warzywa strączkowe (w 100 g białej fasoli jest około 7 g żelaza) i buraki. Przyswajalność żelaza zwiększa witamina C, dobrą praktyką jest więc łączenie mięsa z surówką skropioną sokiem z cytryny. Posiłku nie należy popijać herbatą - obecne w niej taniny ograniczają wchłanianie żelaza.
Jeśli pojawiły się objawy świadczące o anemii, należy udać się do lekarza, który w pierwszej kolejności skieruje na badanie krwi. Dalsze postępowanie uzależnione jest od nasilenia i przyczyn niedokrwistości. Najczęściej skuteczna okazuje się suplementacja doustna, czasem żelazo podawane jest dożylnie lub domięśniowo. Leczenia nie należy podejmować na własną rękę - anemia może być symptomem poważnych chorób, np. nowotworów, w przypadku których zwiększenie ilości żelaza w diecie nie wystarczy.
map/(kg)
POLECAMY: * Anemia w czasie ciąży*
