Bez niej nie strawisz… Czy dbasz o swoją wątrobę?
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów – nie tylko odtruwa nas z toksyn i produkuje żółć, niezbędną do trawienia tłuszczów, ale także magazynuje niektóre witaminy i pomaga w utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała! Kiedy zaczyna chorować, zwykle nawet się tego nie domyślamy – większość schorzeń wątroby rozwija się bezobjawowo.
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów – nie tylko odtruwa nas z toksyn i produkuje żółć, niezbędną do trawienia tłuszczów, ale także magazynuje niektóre witaminy i pomaga w utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała! Kiedy zaczyna chorować, zwykle nawet się tego nie domyślamy – większość schorzeń wątroby rozwija się bezobjawowo. Dlatego ważne jest, aby jak najlepiej dbać o ten ważny dla nas organ. Czy wiesz, co pomaga a co szkodzi twojej wątrobie?
Wątroba – organ uniwersalny
Wątroba znajduje się z prawej strony jamy brzusznej. Od góry przykryta jest przeponą, tylna jej część sąsiaduje z żołądkiem, od dołu zaś styka się z jelitami. Zasadniczą rolą tego niezwykłego organu jest pomaganie nam w trawieniu oraz wytwarzanie żółci. Ta kleista, żółtawobrunatna substancja bierze udział w procesie trawienia tłuszczów, a ponadto wchłania w siebie toksyny, które przyjmujemy z jedzeniem, dzięki czemu odtruwa nasz organizm (sama żółć zostaje zaś wydalona).
Dlatego też mówi się, że wątroba to filtr naszego organizmu. W procesie filtracji organ ten przekształca trujący amoniak w mocznik, zaś trawione węglowodany przekształca w glukozę. W dodatku wytwarza enzymy trawienne. Na tym rola wątroby wcale się jednak nie kończy – narząd ten spełnia jeszcze inne ważne funkcje. Wątroba jest jednym z organów biorących udział w wytwarzaniu krwi (chodzi tu głównie o białka osocza krwi), ponadto magazynuje niektóre pierwiastki (żelazo) i witaminy (A, B12, K i D), które w razie niedoboru uwalnia do organizmu.
Poza tym spełnia funkcję termoregulacji, czyli dba o to, aby w organizmie panowała stała temperatura, podgrzewając cyrkulującą krew. Osocze, które wypływa z wątroby, jest o 1 stopień cieplejsze niż to, które do niej wpływa. Dlatego też zaniedbując wątrobę, szkodzimy nie tylko naszemu układowi trawiennemu, ale też narażamy się na wiele innych schorzeń. Jak zatem dbać o wątrobę, aby służyła nam do końca życia?
Tego wątroba nie lubi
Alkohol – wątroba, jak już powiedzieliśmy, oczyszcza nasz organizm z toksyn, w szczególności tych przyjmowanych wraz z alkoholem (chodzi tu głównie o barbiturany). Zbytnie obciążenie naszego „filtra” może jednak sprawić, że zacznie się on degenerować, a z czasem przestanie pełnić swe funkcje jak należy. U osób nadużywających alkoholu najczęstszym schorzeniem jest marskość wątroby, która z czasem przekształcić się może w raka wątroby.
Niektóre leki – przed rozpoczęciem przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych każda pacjentka powinna zrobić test wątrobowy. Wynik nie jest bez znaczenia, ponieważ tabletki te, podobnie jak inne leki (np. przeciwpadaczkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe czy też niektóre antybiotyki) obciążają naszą wątrobę. Jeśli więc jesteśmy zmuszeni przyjmować farmaceutyki przez dłuższy okres, dbajmy o dietę, aby nie nadwyrężać dodatkowo układu pokarmowego.
Kawa i czarna herbata – oraz inne napoje zawierające kofeinę bądź teinę. Wątroba nie najlepiej radzi sobie z ich filtrowaniem.
Tłuszcz – ponieważ wątroba bierze czynny udział w rozkładaniu i przyswajaniu tłuszczów, ich nadmiar w diecie jest przyczyną przeciążenia tego organu. Należy więc ograniczyć spożywanie potraw tłustych (smażonych mięs i frytek, tłustego mleka, serów) na rzecz ich „chudych” odpowiedników (chudy twaróg, mięso pieczone, ziemniaki gotowane itp.).
Połączenia skrobi i cukru – wątroba ma duży problem ze strawieniem tej kombinacji, dlatego tak bardzo szkodzą jej ciasta. Połączenie zawartej w mące skrobi z dużą ilością cukru z masy tortowej bądź polewy ciasta sprawia, że wątroba nie wie, za co się najpierw zabrać (a my możemy odczuwać wówczas bóle, kłucia bądź inne dolegliwości świadczące o niestrawności).
Stres – w chińskiej medycynie wątrobę określa się mianem „organu odbierającego emocje”. Chińczycy twierdzą, że wszelkie zmiany nastrojów i nerwy wywierają wpływ na funkcjonowanie tego narządu. I trzeba przyznać, że mają rację. Osoby zestresowane częściej niż inni cierpią na dolegliwości układu pokarmowego, w tym także wątroby.
Brak higieny – żółtaczkę typu A, która atakuje właśnie wątrobę, nazywamy inaczej „chorobą brudnych rąk”, ponieważ to właśnie brak higieny jest przyczyną rozprzestrzeniania się wirusa HBV, odpowiedzialnego za rozwój żółtaczki pokarmowej.
Jak chronić wątrobę?
Poza tym, że ograniczymy w naszej diecie ilość cukru czy tłuszczu, naszej wątrobie możemy także pomóc na inne sposoby:
Zmiana nawyków żywieniowych – ważne jest nie tylko to, co jemy, ale też w jaki sposób. Jeśli nie chcemy nadużywać wątroby, powinniśmy jeść częściej lecz mniej. Zamiast więc serwować sobie trzy obfite posiłki, lepiej zjeść pięć razy w ciągu dnia.
Monodieta – francuski specjalista od żywienia Christian Brun radzi, by odciążyć wątrobę poprzez stosowanie raz w tygodniu monodiety. Dieta ta polega na spożywaniu jednego i tego samego posiłku w niewielkich ilościach – na przykład ciemnego ryżu albo zupy warzywnej, przygotowanej jednak bez dodatku tłuszczu. Takie jedzenie pozwoli naszej wątrobie całkowicie się oczyścić i zregenerować. Aby monodieta była jednak skuteczna, należy pamiętać, aby w tym dniu zrezygnować zupełnie z picia kawy i herbaty, nie spożywać także słodzonych soków.
Automasaż – wątrobę możemy masować, poprawiając w ten sposób jej ukrwienie. Wystarczy położyć się na plecach i podciągnąć nogi pod brodę, mocno przyklejając uda do tułowia. W ten sposób uciskamy wątrobę oraz inne narządy wewnętrzne. Kiedy po kilku sekundach takiej pozycji zwolnimy uścisk, wątroba rozpręży się i napełni świeżą krwią.
Tekst: na podst. Marie Claire/Anna Loska/sr kobieta.wp.pl
