Bezsenność - nocne utrapienie
Polki śpią krócej niż Francuzki, Niemki, Włoszki i mieszkanki większości krajów Europy.
Lekarze alarmują! Śpimy za mało. Skutkiem jest nie tylko zmęczenie. Permanentne niewysypianie się grozi wieloma zaburzeniami, np. chorobą serca i cukrzycą.
Przeciętna Polka śpi 7 godzin. To za mało. Powinnyśmy spać 8 godzin na dobę, a wiele z nas nawet dłużej. Od czego to zależy? Każdy z nas odziedziczył po przodkach gen snu (zidentyfikowali go w 2005 r. szwajcarscy naukowcy). Ludzie delikatni, lubiący spokój, wrażliwi na hałas śpią dłużej niż osoby odporne na nadmiar decybeli. Pewnie dlatego tak wiele z nas kocha spać do południa. Czy jednak zawsze sen przychodzi na zawołanie? Zdaniem ekspertów, bezsenność staje się w Polsce problemem społecznym. Coraz więcej kobiet ma kłopoty z przespaniem całej nocy.
* Gdy nie możesz spać Problem dotyczy jednej na sześć pań. Nie chodzi tu o sytuację, gdy nie możesz zasnąć np. po nerwowym dniu w pracy albo kłótni z partnerem. Nawet kilka źle przespanych nocy to jeszcze nie bezsenność, a tylko przejściowe zaburzenia snu. *Prawdziwy problem (bezsenność przewlekła) zaczyna się wtedy, gdy w tygodniu nie przesypiasz co najmniej trzech nocy i gdy ta sytuacja trwa dłużej niż trzy tygodnie. Konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarska. Gdy bowiem kłopoty utrwalą się, coraz trudniej odzyskać normalny rytm biologiczny, w którym noc to pora snu, a dzień – czas aktywności. Bezsenność zmniejsza wydolność organizmu, grozi depresją, osłabia szybkość reakcji i pamięć.
* Stres – winowajca nr 1 Coraz szybsze tempo życia, brak czasu na relaks sprawia, że pogarsza się jakość naszego snu. Z badań wynika, że za bezsenność w 65 proc. odpowiedzialny jest stres, a w 21 proc. nękające nas dolegliwości – bóle kręgosłupa, stawów, nerwobóle.
Co jeszcze może sprawić, że gorzej śpimy?
*- picie wieczorem napojów z kofeiną – kawy, coca-coli, mocnej herbaty, napojów energetyzujących;
- duży wysiłek fizyczny– na mniej niż 3 godziny przed snem. Ćwiczenia np. na siłowni pobudzają – zwiększa się poziom adrenaliny;
- pracoholizm– wyczerpanie psychiczne i fizyczne, praca do późnego wieczora;
- zmiany poziomu hormonów – np. w okresie klimakterium;
- zażywanie niektórych leków– np. odchudzających, środków hormonalnych, antydepresantów;
- obfite posiłki – zwłaszcza gdy jesz mięso i białe pieczywo.
Jeśli przez kilka dni w tygodniu przewracasz się z boku na bok, a sen nie przychodzi, nie wpadaj w panikę, że to już bezsenność. Ale też nie czekaj, aż kłopoty miną. Zacznij działać.
Co robić, by spać jak suseł? *Są metody, dzięki którym znowu będziesz się wysypiać. Oto najskuteczniejsze, polecane przez specjalistów ludziom z zaburzeniami snu. Skorzystaj z nich, a nie wpadniesz w pułapkę groźnej dla zdrowia bezsenności przewlekłej:
*- wieczorem zażyj jeden z preparatów ziołowych dostępnych bez recepty, np. Cardiol, Persen;
- na 2 godziny przed snem wyłącz komputer i telewizor (niebieskie światło monitora pobudza system nerwowy);
- nie czytaj w łóżku. To miejsce powinno kojarzyć się wyłącznie ze snem (jeśli nie przychodzi, wstań, usiądź w fotelu i poczytaj książkę, aż zaczniesz być senna);
- nie kładź się po południu nawet na 10 minut, bo utrudni ci to zaśnięcie wieczorem;
- kochaj się! Seks zmniejsza napięcie mięśni, ułatwia zaśnięcie.
Te metody naprawdę działają, ale nie rezygnuj z nich po pierwszym „przespanym” tygodniu. Może się bowiem zdarzyć, że twoje problemy ze snem mają głębsze przyczyny (np. depresja) i wymagają konsultacji z lekarzem.
*Lekarz może pomóc *Gdy problem wynika tylko z przejściowych kłopotów, specjalista zwykle zapisuje tabletki. Jeśli jednak bezsenność ma poważniejsze przyczyny, tabletki nie poskutkują, a mogą uzależnić. Dlatego zamiast miesiącami łykać środki nasenne, lepiej zgłosić się do specjalisty w jednej z poradni psychiatrycznych. Lekarz dobierze bezpieczny preparat (leki, które nie uzależniają) lub zleci psychoterapię.
*Do czego potrzebny nam sen? *Wydaje się, że gdy śpimy, w naszym organizmie nie dzieje się nic ważnego. To pozory. Właśnie wtedy zachodzi wiele znaczących procesów, a mózg i gruczoły dokrewne pracują pełną parą.
Co dzieje się, gdy śpimy?
- obniża się ciśnienie krwi (wzrasta dopiero nad ranem),
- zwalnia się tętno,
- o godz. 1 następuje wyrzut hormonów, dzięki czemu w każdej komórce ciała zachodzą procesy naprawcze,
- z tkanek usuwane są substancje toksyczne,
- uaktywnia się hipokamp – ośrodek w mózgu odpowiedzialny za zapamiętywanie informacji,
- spada temperatura ciała.
*Sen to zdrowie – chroni nas przed chorobą serca, nowotworami, cukrzycą, infekcjami przeziębieniowymi, nerwicą. *
*Tu leczą bezsenność Warszawa *Poradnia Zaburzeń Snu, ul. Nowowiejska 27 tel. 825 12 36, 825 20 31
Leczenie ze skierowaniem bezpłatne;
Instytut Psychiatrii i Neurologii, ul. Sobieskiego 9, tel. 458 28 00
Leczenie bezpłatne, skierowanie nie jest potrzebne.
*Bydgoszcz *Poradnia Zaburzeń Snu, ul. Zajęcza 20/37, tel. 0 606 515 302.
Leczenie bez skierowania – koszt wizyty 70 zł.
*Łódź *Ośrodek Diagnostyki i Leczenia Zaburzeń Snu i Chorób Układu Oddechowego, ul. Mazowiecka 6/8, tel. (042) 677 93 19.
Leczenie bezpłatne (ze skierowaniem) lub prywatnie – 60 zł.
*Gdańsk *Poradnia Zaburzeń Snu przy Akademickim Centrum Klinicznym AMG, ul. Dębinki 7 bud. 25, tel. (058)349 26 55,
Leczenie ze skierowaniem bezpłatne.
*Informacji szukaj też w internecie: www.sen.org.pl *
Aleksandra Barcikowska
