Gdy zanika miesiączka

Dotychczas miałaś regularną miesiączkę, a teraz się spóźnia. Pierwsza myśl, jaka przychodzi Ci do głowy, to ciąża. Test ciążowy nie potwierdza Twoich podejrzeń, dni mijają, a miesiączka nadal się nie pojawia. Teraz naprawdę zaczynasz się denerwować. Tymczasem, jak wynika z praktyki lekarzy ginekologów, jeśli wykluczysz ciążę, lista przyczyn zaniku miesiączki jest dość długa.

Tekst: Małgorzata Pindera/mpi/kg

Gdy okres spóźnia się kilka dni, zastanów się najpierw, co mogło spowodować rozregulowanie Twojego organizmu. Może miałaś nerwowy okres w pracy, albo trudny egzamin do zdania? Przewlekły czy nasilony stres wpływa na czynność podwzgórza - nadrzędnego regulatora układu hormonalnego.

Twój mózg zaczyna intensywnie wydzielać hormon - prolaktynę, która wpływa hamująco na tworzenie się komórki jajowej. A może chorowałaś na ciężką grypę albo bierzesz leki, które powodują opóźnienie np. antydepresanty, leki hormonalne, sterydy. Albo wróciłaś z dalekiej podróży? Zmiana klimatu to też jedna z przyczyn, dlaczego okres się spóźnia.

Miesiączka nadal się nie pojawia. Zgodnie z medyczną terminologią, o wtórnym braku miesiączki możemy mówić, jeśli u kobiety dotąd regularnie miesiączkującej przez okres co najmniej 3 cykli nie występuje krwawienie. Przyczyn zatrzymania menstruacji jest dużo, a część, znając swój tryb życia, same jesteśmy w stanie zidentyfikować.

Zastanów się, czy nie stosujesz zbyt intensywnej diety odchudzającej, której skutkiem była duża utrata wagi. Gdy nagle zrzucimy zbyt dużo kilogramów, efektem może być właśnie zanik miesiączki. A może narzuciłaś sobie zbyt ostry rygor na siłowni? Nadmierny wysiłek fizyczny to też jedna z przyczyn braku okresu. Niekiedy zatrzymanie miesiączki powoduje stosowanie pigułek antykoncepcyjnych czy plastrów.

Na straży regularnego cyklu stoją kobiece hormony: estrogeny, progesteron i inne (FSH i LH). Od odpowiedniego ich wydzielania zależy poprawne dojrzewanie komórek jajowych oraz uwalnianie ich z jajnika.

Gdy ich wzajemne relacje zostaną zakłócone - może wystąpić brak miesiączki. Zaburzenia hormonalne mogą wynikać ze strony tarczycy, jajników czy podwzgórza. Dlatego też zanik miesiączki może być sygnałem takich chorób jak: niedoczynność czy nadczynność tarczycy, zespól policystycznych jajników, przedwczesne wygasanie czynności jajników.

POLECAMY: * Prolaktyna - kłopotliwy hormon*

W zaburzeniach miesiączkowania istotne znaczenie ma poziom prolaktyny (PRL), hormonu produkowanego przez przysadkę mózgową. Jego nadmiar może mieć charakter czynnościowy (na skutek stresu czy nadmiernego wysiłku fizycznego), albo być związany ze zmianami morfologicznymi w przysadce.

U niewielkiej liczby kobiet zatrzymanie miesiączki może być spowodowane wysokim poziomem męskich hormonów, ale zazwyczaj widoczne są wtedy inne objawy (np. nadmierne owłosienie, niski tembr głosu).

Zanik miesiączki powoduje znaczący spadek estrogenów, które biorą udział w ponad trzystu reakcjach fizjologicznych organizmu. A zachwianie równowagi hormonalnej to dla Twojego organizmu prawdziwa katastrofa.

Jeśli miesiączka nie pojawia się przez dwa miesiące, nie zwlekaj z wizytą u lekarza ginekologa. Aby uzyskać informacje na temat objawów na początku lekarz przeprowadzi z Tobą wywiad. Dla potwierdzenia diagnozy bądź jej uszczegółowienia zleci odpowiednie badania hormonalne. W tym celu wykonuje się badanie hormonów tarczycy, estrogenów czy testosteronu.

Aby ocenić stan macicy i jajników, wykonuje się ultrasongrafię przezpochwową. Dalsze postępowanie uzależnione jest od wyniku badań i ustalonej przyczyny zatrzymania miesiączki. Jeśli przyczyną są zaburzenia hormonalne - poziom hormonów wyrównuje się farmakologicznie.

Tekst: Małgorzata Pindera/mpi/kg