Dlaczego garnki mogą szkodzić?
Garnki, które wykorzystujemy na co dzień w kuchni, mogą być wykonane z materiałów zawierających toksyczne związki. Niektóre z tych związków pod wpływem wysokiej temperatury przenikają do żywności, są odkładane w organizmie, a w końcu stają się przyczyną wielu chorób, m.in. układu nerwowego. Niebezpieczne garnki to zazwyczaj produkty z niższej półki, sprzedawane za drobne kwoty. Ich powłoki są mało odporne na pękanie i ścieranie – bardzo szybko ulegają uszkodzeniu. Co więcej, wchodzą w reakcje chemiczne z potrawami o kwaśnym odczynie. Zakup dobrych garnków to długofalowa inwestycja w zdrowie. Warto szukać takich, które mają atest Państwowego Zakładu Higieny (PZH), który daje gwarancję, że naczynia zostały wykonane z nieszkodliwych tworzyw (bez ołowiu, kadmu, bisfenolu i słabej jakości teflonu)
, są całkowicie obojętne chemicznie, mają grube dno i charakteryzują się bardzo dużą odpornością termiczną.
Garnki do gotowania – które są bezpieczne, a które niebezpieczne dla zdrowia?
Do najpopularniejszych tworzyw, z których produkowane są garnki, zaliczyć trzeba aluminium, stal nierdzewną, żeliwo, miedź i szkło. Powłoki wykonuje się przede wszystkim z emalii, teflonu, tytanu, marmuru, cyny i silarganu. Jakie garnki są najzdrowsze? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ wszystko zależy od jakości wykonania. Te same materiały o różnej zawartości związków chemicznych podczas podgrzewania zachowują się zupełnie inaczej i wykazują mniejszą lub większą odporność na uszkodzenia.
- Garnki aluminiowe
Kupno garnków aluminiowych to niewielki wydatek, dlatego znajdują się one niemal w każdym domu. Przystępna cena nie jest ich jedyną zaletą – lekkie, wytrzymałe i świetnie przewodzące ciepło potrafią służyć przez wiele lat. Kupując takie garnki, trzeba jednak zachować szczególną czujność. Co prawda do sprzedaży coraz częściej trafiają anodowane naczynia o powierzchni utwardzonej i niepoddającej się działaniu związków chemicznych, jednak ciągle można trafić na aluminium starego typu, które z garnków trafia do żywności, a po latach gromadzenia się w organizmie może wywołać np. chorobę Alzheimera.
- Garnki żeliwne
Wśród garnków żeliwnych, uznawanych za dość ciężkie i nieporęczne, można znaleźć wiele takich, które nie wykazują żadnych szkodliwych właściwości. Najbezpieczniej jest kupować naczynia z naturalnego żeliwa, będącego stopem o wysokiej zawartości cząsteczek żelaza i węgla. Z żywnością w żaden sposób nie reagują garnki żeliwne, które są dobrze zabezpieczone przez ścieraniem i rdzewieniem. Świetnie sprawdzają się zwłaszcza naczynia czernione.
- Garnki ze stali nierdzewnej
Garnki ze stali nierdzewnej uchodzą za wyjątkowo solidne. Bardzo trudno je zarysować, co sprawia, że nie powstają w nich zagłębienia, gdzie gromadzą się resztki żywności sprzyjające rozwojowi bakterii. Nie są jednak całkowicie bezpieczne. Marnej jakości garnki ze stali nierdzewnej sprawiają, że do żywności trafiają spore ilości niklu i chromu, dlatego powinny uważać na nie zwłaszcza osoby z alergią na metal. Najlepiej kupować garnki ze stali 18/10 (18% chromu, 10% niklu), ponieważ takie proporcje stopu gwarantują gotowanie w warunkach higienicznych i odporność garnków na korozję.
- Garnki powlekane
W garnkach do gotowania, niezależnie od tego, z jakiego materiału zostały wykonane, bardzo istotną rolę odgrywa powłoka, która stanowi zabezpieczenie przed przenikaniem jakichkolwiek pierwiastków do potraw. Garnki emaliowane czy też z powłoką ceramiczną są od wewnątrz gładkie, szczelne, a przy tym bardzo higieniczne. Wystarczy jednak, że ulegną drobnemu zarysowaniu bądź pęknięciu, by powłoka przestała pełnić swoją funkcję i zaczęła przepuszczać niepożądane związki, które dostają się do układu pokarmowego wraz z potrawami. Dlatego żeby nie narażać zdrowia swojego i bliskich, trzeba wybierać naczynia pokrywane przez bardzo odporne materiały, takie jak tytan, marmur i granit.
