Nietrzymanie moczu u kobiet to bardzo krępujący temat ale niestety bardzo powszechny

Nietrzymanie moczu ma charakter choroby społecznej [1]. Zmagają się z nią przede wszystkim kobiety, a częstość jej występowania rośnie wraz z wiekiem oraz nasileniem czynników ryzyka.

Szacuje się, że niekontrolowany wyciek moczu dotyczy ok. 30 proc. kobiet, jednak w rzeczywistości liczba chorych może być zdecydowanie wyższa. Osoby dotknięte problemem nietrzymania moczu czują się skrępowane i wstydzą się powiedzieć o tym swojemu lekarzowi. Niektóre z pań nie szukają pomocy, bo uważają, że nietrzymanie moczu jest nieuniknione w procesie starzenia się organizmu [1,2].

Takie stereotypowe podejście do problemu jest bardzo krzywdzące, ale co najważniejsze – opóźnia proces leczenia. Kobiety wycofują się z życia społecznego i zawodowego, co przyczynia się do niskiej oceny jakości życia. Dlatego też problem nietrzymania moczu nigdy nie powinien być bagatelizowany.

Rodzaje nietrzymania moczu

Według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Kontynencji (International Continence Society) oraz Światowej Organizacji Zdrowia nietrzymanie moczu to stan, w którym bezwiedne oddawanie moczu stwierdzane jest obiektywnie i stanowi problem higieniczny oraz utrudniający kontakty międzyludzkie [3].

Wyróżnia się trzy typy nietrzymania moczu:

·        wysiłkowe nietrzymanie moczu (SUI, stress urinary incontinence),

·        naglące nietrzymanie moczu (UUI, urge urinary incontinence),

·        mieszane nietrzymanie moczu (MUI, mixed urinary incontinence).

Najczęściej występujące jest wysiłkowe nietrzymanie moczu. Objawia się wyciekiem moczu podczas nagłego wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, np. podczas kaszlu, kichania lub schylania się. Przyczyną nietrzymania moczu w tym przypadku jest niewydolność aparatu mięśniowo–więzadłowego [4], do powstania którego przyczyniają się m.in. porody, urazy, operacje ginekologiczne i zaburzenia hormonalne (niskie stężenie estrogenów).

Nietrzymanie moczu typu naglącego spowodowane jest utratą równowagi między mechanizmami hamującymi i pobudzającymi czynność mięśnia wypieracza [4]. Pojawia się najczęściej podczas odczuwania parcia i potrzeby opróżnienia pęcherza. Bywa rozpoznawane w przebiegu takich chorób jak: udar, demencja czy choroba Parkinsona.

Z kolei nietrzymanie moczu typu mieszanego to skojarzenie wysiłkowego nietrzymania moczu i objawów nietrzymania moczu typu naglącego.

Jak leczyć wysiłkowe nietrzymanie moczu?

Wiele kobiet nie ma świadomości, że wysiłkowe nietrzymanie moczu daje się skutecznie leczyć. Podstawą jest jednak odpowiednie rozpoznanie, w czym pomóc może ginekolog, urolog lub fizjoterapeuta uroginekologiczny.

W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu poprawę u wielu kobiet przynoszą ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy [4]. Na początku najlepiej wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty, a następnie kontynuować w domu. Efekty są zwykle zauważalne po upływie 4–6 tygodni, dlatego też nie należy się zrażać i zaprzestawać ćwiczeń [5].

Niezwykle ważna jest również modyfikacja stylu życia, która jest podstawą leczenia nietrzymania moczu. Należy ograniczyć spożycie kofeiny, napojów gazowanych i alkoholu, jak również zrezygnować z palenia papierosów. Istotne jest też utrzymanie prawidłowej wagi, a w przypadku nadmiaru kilogramów, konieczna może być ich redukcja [2,5].

Istotne również może być wsparcie z aptecznej półki, np. Incontinox. Jest to szwajcarski suplement diety dla kobiet na bazie naturalnych składników, który zawiera substancje pomagające w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania pęcherza moczowego i dróg moczowych oraz mięśni. Należy zwracać uwagę na to aby ekstrakty zawarte w preparatach były standaryzowane, wówczas możemy być pewni najlepszej jakości produktu.

W jego składzie znajdziemy m.in. ekstrakt z nasion dyni zwyczajnej standaryzowany na zawartość adenozyny i enterodiolu, a także ekstrakt z ziela skrzepu zwyczajnego, owoców żurawiny wieloowocowej, szyszek chmielu, liści mącznicy lekarskiej oraz nasion kolendry siewnej, selera i kminku.

Wszystkie te składniki mają pozytywny wpływ na układ moczowy i hormonalny. W połączeniu ze zmianą stylu życia oraz ćwiczeniami, niosą bardzo pozytywne efekty. By jednak tak się stało, potrzebne jest szybkie działanie.

Stąd kiedy tylko pojawią się pierwsze symptomy nietrzymania moczu, warto zgłosić się po pomoc do specjalisty. Nie czujmy skrępowania – to problem dotyczący wielu z nas, a jego wystąpienie nie jest zależne od nas. Nie należy więc zwlekać z wizytą u lekarza lub fizjoterapeuty. Im szybciej rozpocznie się proces diagnozy, tym szybciej zaczniemy leczenie.

Jeśli wizyta u specjalisty nie może odbyć się w najbliższym czasie, można zapoznać się ze specjalistycznym poradnikiem dla kobiet z dolegliwościami nietrzymania moczu. Można w nim znaleźć między innymi filmik instruktażowy od fizjoterapeutki uroginekologicznej – jak ćwiczyć mięśnie dna miednicy.

Bibliografia:

[1] Chmielewska D., Piecha M., Kwaśna K. , Błaszczak E., Taradaj J. , Skrzypulec–Plinta V., Nietrzymanie moczu – problem współczesnej kobiety, Przegląd Menopauzalny 5/2013, 378–384

[2] Maziarska M., Sobolewska A., Mościan W., Twardak I., Nietrzymanie moczu jako narastający problem społeczny, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 2020; 10(4): 283–289

[3] Ciepiela K, Michałek T, Poryszewska A, opr. Raport – pacjent z NTM w systemie opieki zdrowotnej. Warszawa, Polska: Stowarzyszenie Osób z NTM "UroConti", World Federation of Incontinence Patients; 2019

[4] Borowicz A. M., Wieczorowska–Tobis K., Metody fizjoterapeutyczne w leczeniu nietrzymania moczu, Gerontologia Polska t. 18, nr 3, 114–119

[5] Rechberger T., Rechberger E., Jak leczyć nietrzymanie moczu, Lekarz POZ 2/2022, 121–129