Światowy Dzień Ziemi z Danone – sprzątanie świata to za mało!

Światowy Dzień Ziemi w tym roku przypada w piątek, 22 kwietnia. Już tradycyjnie towarzyszy mu wiele oddolnych inicjatyw – najpopularniejsze polegają na sprzątaniu najbliższej okolicy. Uczniowie pod opieką nauczycieli ruszają do lasów i parków, by zbierać śmieci, a spacerowicze nie przechodzą obojętnie obok rzuconych na trawnik butelek po napojach czy opakowań po przekąskach. Można jednak zrobić więcej. Zamiast sprzątać przestrzeń wspólną, lepiej zadbać o to, by śmieci nigdy się w niej nie znalazły. Jednym z rozwiązań może być dążenie do zamknięcia obiegu opakowań. Nie bez znaczenia jest także… nasz sposób odżywiania.

Źródło zdjęć: © unsplash
Katarzyna Sikorska

22.04.2022 11:00

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Jak wynika z badania Kantar "Ziemianie atakują 2020", jednym z największych wyzwań środowiskowych stojących przed Polakami jest gospodarowanie odpadami, w tym opakowaniami plastikowymi. Aż 75 proc. respondentów ma świadomość, że konieczne jest wypracowanie w tym temacie nowych nawyków, a jednocześnie wielu ankietowanych zauważa, że bez zmian strukturalnych pojedyncze, oddolne działania nie będą miały realnego wpływu na zmianę sytuacji. Podstawą powinny być więc zakrojone na szeroką skalę aktywności podejmowane przez rządy czy korporacje. Firmy Żywiec Zdrój i Alpro, wchodzące w skład portfolio marek spółki DANONE, podejmują szereg działań na rzecz środowiska naturalnego, które odpowiadają na te oczekiwania. 

System depozytowy. Gdzie powinny trafiać opakowania po napojach? 

Kartony po mleku lub soku należy wyrzucać do pojemników lub worków na metale i tworzywa sztuczne (w kolorze żółtym). To samo dotyczy plastikowych butelek. Bardzo istotne jest jednak nie tylko prawidłowe segregowanie odpadów na poziomie konsumenta, lecz także wzięcie przez producentów odpowiedzialności za opakowania, w których są sprzedawane ich produkty.

Najbardziej efektywnym narzędziem do podniesienia poziomu zbiórki opakowań po napojach, które zbyt często zamiast do odpowiedniego punktu trafiają do lasu czy parku (gdzie nigdy nie powinny się znaleźć!), jest system depozytowy. Wiąże się on z wprowadzeniem kaucji na opakowania zwrotne, którą można odzyskać, oddając puste opakowania do sklepu lub specjalnego automatu. Istotne jest, by systemem tym zostały objęte nie tylko wybrane butelki szklane (jak funkcjonuje to obecnie), lecz także opakowania plastikowe, np. po wodzie czy sokach. Dzięki temu możliwe będzie pełniejsze przejście z modelu gospodarki, w którym surowce są używane tylko raz, do modelu cyrkularnego, zakładającego wielokrotne wykorzystanie tych samych zasobów. Objęcie plastikowych opakowań systemem kaucyjnym zwiększyłoby ilość tworzyw sztucznych przeznaczonych do ponownego przetworzenia. Zamiast trafiać do lasu czy kontenera ze śmieciami zmieszanymi, częściej byłyby bowiem oddawane do specjalnego punktu. Znacznie usprawniłoby to gospodarowanie odpadami.

W tym celu niezbędne jest jednak wdrożenie regulacji prawnych, zezwalających na pobieranie kaucji za opakowania plastikowe i zapewniających dostęp do punktów zbiórki. Tylko to pozwoli na osiągnięcie wysokiego poziomu przetwarzania plastiku w skali kraju. Regulacje prawne pozwoliłyby branży zbudować sprawne rozwiązania, istotne nie tylko dla producentów, lecz także dla środowiska i całej gospodarki. 

Żywiec Zdrój od lat aktywnie zabiega o wprowadzenie w Polsce systemu depozytowego. Marka również we własnym zakresie działa na rzecz zamknięcia obiegu opakowań i ponownego wykorzystywania wyprodukowanych tworzyw sztucznych. W 2018 r., podczas szczytu klimatycznego COP24 w Katowicach, Żywiec Zdrój ogłosił zobowiązanie zakładające ponowne wykorzystanie plastiku, w który pakowane są produkty marki. Przez kolejne dwa lata firma zebrała równowartość tworzyw sztucznych wprowadzonych przez siebie na rynek i przekazała je do recyklingu. To działanie sygnalizujące, jak ważne jest ograniczanie zużycia zasobów naturalnych, a jednocześnie wywierające realny wpływ na środowisko i całą branżę.

Dieta planetarna. Które produkty są dobre dla nas i dla planety? 

Nie tylko opakowania z tworzyw sztucznych i ich ponowne wykorzystanie mają wpływ na stan środowiska naturalnego. Równie istotne okazuje się to, co znajduje się w tych opakowaniach i co trafia na nasze talerze. Grupa 37 naukowców wchodzących w skład The EAT-Lancet Commission on Food, Planet, Health opracowała zasady tzw. diety planetarnej, łączącej przyjemny smak z troską o kondycję planety i o nasze zdrowie. Jej główne założenia to przede wszystkim znaczne zmniejszenie spożycia cukru, mięsa i tłuszczów nasyconych pochodzących głównie z produktów odzwierzęcych. W codziennej diecie powinno znaleźć się więcej roślin, w tym także roślinnych napojów. Z powodzeniem mogą stać się podstawą zrównoważonego, zdrowego i smacznego jadłospisu. Dieta roślinna oznacza również trzykrotnie niższy ślad węglowy, dziesięciokrotnie mniejsze wykorzystanie terenów uprawnych i zdecydowanie niższe zużycie wody. Jest wyrazem troski o środowisko i o własne zdrowie. Powinna więc stać się dietą przyszłości. 

Co istotne, zwiększanie udziału roślin w codziennej diecie jest już zauważalnym ekologiczno-kulinarnym trendem. Coraz więcej Polaków sięga po produkty roślinne, w tym roślinne zamienniki mięsa czy mleka. Jak wynika z raportu "Roślinnie Jemy", w 2018 r. co dziesiąty Polak poszukiwał na rynku produktów pochodzenia roślinnego, podczas gdy w 2020 r. zainteresowanie takimi produktami przejawiał już co piąty konsument. W trend ten wpisuje się oferta marki Alpro, która jest znana przede wszystkim z szerokiego wyboru roślinnych napojów: sojowych, owsianych, kokosowych czy ryżowych. W marcu marka wprowadziła na rynek kolejną roślinną nowość – Alpro PSST!… TO NIE MLEK*, czyli napój na bazie owsianej, który w smaku do złudzenia przypomina mleko. 

W tym przypadku również nie bez znaczenia pozostaje kwestia opakowań – one też mogą być roślinne, a przez to bezpieczniejsze dla środowiska. Przykładowo – w przypadku Alpro PSST!… TO NIE MLEK* opakowanie jest aż w 96 proc. roślinne i powstało z recyklingowanego papieru. Producent, firma DANONE, deklaruje, że do 2025 r. wszystkie opakowania marki będą wykonane w całości z materiałów pochodzących z roślin.